ประวัติ พระยาโกษาธิบดีจีน ผู้ทรงอิทธิพลของชาวจีนในสมัยอยุธยา

ในละคร พรหมลิขิต มีตัวละครที่น่าสนใจอยู่คนหนึ่ง ที่แต่งกายแปลกประหลาดกว่าชาวบ้านอยุธยาทั่วไป นั่นคือ พระยาโกษาธิบดีจีน (นำแสดงโดย ชาย ชาติโยดม) ที่รายงานต่อสมเด็จพระเจ้าท้ายสระว่าการค้าขายกับจีนดูจะไปได้ดี เพราะทางการจีนต้องการสินค้าจากสยามเป็นจำนวนมาก

ในยุคอยุธยา ชาวจีนเข้ามาตั้งรกรากทำมาค้าขายและใช้ชีวิตอาศัยอยู่ในสยามมานานแล้ว แต่บทบาททางด้านการค้าขายกับชาวสยามโดดเด่นเป็นพิเศษในช่วงรัชกาลสมเด็จพระเจ้าท้ายสระ ที่เป็นเหมือนยุคทองของชาวจีนในสยาม จากอิทธิพลของ พระยาโกษาธิบดีจีน

พระยาโกษาธิบดีจีน ในละคร พรหมลิขิต

ประวัติ พระยาโกษาธิบดีจีน

พระยาโกษาธิบดีจีน หรือออกญาโกษาธิบดี (จีน) เป็นบุคคลที่มีตัวตนจริงในประวัติศาสตร์ เป็นขุนนางคนสำคัญในตำแหน่งเสนาบดีกรมพระคลังในรัชสมัยสมเด็จพระเจ้าเสือถึงสมเด็จพระเจ้าท้ายสระ

เมื่อสมเด็จพระเจ้าท้ายสระขึ้นครองราชย์ใหม่ ๆ พระองค์มอบงานราชการบ้านเมืองส่วนใหญ่ให้พระยาโกษาธิบดีจีนเป็นคนจัดการ พระยาโกษาธิบดีจีนจึงใช้เส้นสายของตนแต่งตั้งคนจีนให้รับราชการในตำแหน่งที่สำคัญที่เกี่ยวข้องกับการค้า

ในปี 2260 ได้รับพระราชโองการเป็นแม่ทัพเรือเดินทางไปตีเมืองพุทไธมาศของกัมพูชา ที่กำลังเกิดความวุ่นวายขึ้น พร้อมกับออกญาจักรีบ้านโรงฆ้องที่เป็นแม่ทัพบก แต่ด้วยไม่ชำนาญการศึกสงคราม พระยาโกษาธิบดีจีนจึงถูกกองทัพญวนและเขมรตีแตกพ่ายกลับมา พระเจ้าท้ายสระลงโทษเพียงแค่ให้ชดใช้อาวุธปืน กระสุนปืน และดินประสิวเท่านั้น แสดงให้เห็นถึงอำนาจ บารมี อิทธิพล และการเป็นที่โปรดปรานของพระยาโกษาธิบดีจีน ส่วนออกญาจักรีบ้านโรงฆ้องได้รับชัยชนะอย่างสวยงาม

ในปี 2262 พระยาโกษาธิบดีจีนได้รับพระราชทานเลื่อนยศบรรดาศักดิ์ตามหนังสือที่ส่งถึงผู้สำเร็จราชการเมืองปัตตาเวียได้ระบุบรรดาศักดิ์ของตนเองว่า เจ้าพระยาศรีธรรมราชเดชะชาติอำมาตยานุชิตพิพิทรัตนราชโกษาธิบดีอภัยพิริยบรากรมภาหุ เจ้าพระยาพระคลัง

ต่อมาในปี 2264 พระเจ้าท้ายสระมีรับสั่งให้พระยาโกษาธิบดีจีนต่อเรือกำปั่นทอดสมออยู่ ณ วัดมเหยงคณ์ โดยใช้เวลา 5 เดือนจึงแล้วเสร็จเพื่อบรรทุกช้างส่งไปขายที่อินเดียตามความในพระราชพงศาวดารว่า

ทรงพระกรุณาตรัสสั่งโกษาธิบดีให้ต่อกำปั่น ๓ หน้า ปากกว้าง ๖ วา แล้วทรงพระกรุณาตรัสสั่งให้ติดสมอ ณ วัดมเหยงคณ์ต่อกำปั่น ๕ เดือนเศษจึ่งสำเร็จแล้ว ๆ ให้ใช้ใบออกไปณเมืองมฤท แล้วให้ประทุกช้างออกไปจำหน่าย ณ เมืองเทศ ๔๐ ช้าง

เมื่อสมเด็จพระเจ้าท้ายสระเสด็จสวรรคตในเดือนมกราคม 2275 พระยาโกษาธิบดีจีนได้สนับสนุนเจ้าฟ้าอภัย พระราชโอรสองค์รองของสมเด็จพระเจ้าท้ายสระในสงครามกลางเมือง เมื่อเจ้าฟ้าอภัยและเจ้าฟ้าปรเมศร์ เป็นฝ่ายพ่ายแพ้ถูกจับสำเร็จโทษ ออกยาโกษาธิบดีจึงหนีราชภัยไปบวชแต่ก็ถูกจับสังหารคาผ้าเหลืองเนื่องจากไม่ยอมสึก 

พระยาโกษาธิบดีจีน ในละคร พรหมลิขิต