วิจารณ์หนัง Knowing

Knowing คำง่ายๆที่แปลตามดิกชันเนอรี่ว่า ฉลาด รอบรู้ รู้เท่าทัน แต่กว่าจะรู้ได้นั้นเราก็คงต้องเกิดความสงสัยเสียก่อน ''หากสมมุติว่าคุณได้กระดาษรหัสที่ทำนายเหตุการณ์ร้ายแรงในอนาคตได้ แต่ไม่มีใครเชื่อคุณเลย แล้วคุณจะแก้ไขเหตุการณ์นั้นอย่างไร'' ผมคิดคำตอบให้กับคำถามนี้อยู่ครู่ใหญ่ๆ แล้วก็ได้เฉลยว่า ''คงไปโพสต์ลงอินเตอร์เน็ตล่ะมั้ง'' เผื่อมีคนอ่านจะได้บอกปากต่อปากกันไปเรื่อยๆ และนี่เป็นคำถามน่าสนใจที่ผู้กำกับอเล็กซ์ โพรยาส ตั้งให้กับผู้ชม ภาพยนตร์เรื่องที่ผ่านๆมาแนวทางหนังของอเล็กซ์ โพรยาสชัดเจนมาก คือจะออกเป็นลักษณะจินตนาการเหนือธรรมชาติแทบทุกเรื่องเลยก็ว่าได้ ไม่ว่าจะการตายแล้วฟื้นของศิลปินหนุ่มกลับมาทวงแค้นอย่าง The Crow เมืองอันมืดหม่นที่ถูกใช้เป็นเครื่องทดลองใน Dark City หรือหุ่นยนต์ที่มีชีวิตจิตใจจากเรื่อง I,Robot และ Knowing ก็เป็นอีกหนึ่งสมาชิกใหม่ในโผนี้เช่นกัน โครงเรื่องที่ดูคล้ายหลักไสยศาสตร์มีการทำนายทายทักเหตุการณ์ในอนาคตอย่างแม่นยำราวกับตาเห็น แต่ดูจากข้อมูลบางที่ หนังกลับถูกจัดให้อยู่แนวภาพยนตร์ไซไฟ แอ็คชั่น ก่อนดูเรื่องนี้ผมจึงรู้สึกอึดอัด สับสน ในใจก็คิดว่า ''จะรู้มั้ย มันเป็นหนังวิทยาศาสตร์ยังไงดีเนี่ย มาซะทางนี้เลย'' เมื่อได้ดูหนังจบลงผมก็ knowing ทันที หนังมีกลเม็ดสร้างข้อสงสัยให้เกิดคำถามกับคนดูหลายอย่าง(ไม่เกี่ยวกับความสงสัยส่วนตัวของผมในช่วงท้ายของย่อหน้าที่แล้วนะครับ) ว่าบุคคลชุดดำคือใคร เสียงกระซิบจากที่ไหน ทำไปเพื่ออะไร ความสงสัยนี้ทำให้เรื่องน่าติดตามตลอดไม่น่าเบื่อ จนสุดท้ายหนังก็คลี่คลายปมที่ผูกไว้ออกหมด ฉากจบยอมรับว่ายากที่จะคาดเดา แต่ในความยากนั้นแอบซ่อนความอ่อนแอของบทภาพยนตร์ที่หาทางจบไม่ได้จนต้องพึ่งทางออกวิธีนี้ พอถึงช่วงไคลแม็กของหนังจึงรู้สึกผิดหวัง หากได้ชมหนังแนวภัยพิบัติวันสิ้นโลกเมื่อช่วงปีใหม่เรื่อง The Day the Earth Stood Still รับรองว่าจะอดเปรียบเทียบเสียมิได้เลย เพราะมีอะไรหลายๆอย่างคล้ายคลึงกัน เกรงว่าถ้าบอกไปก็กลัวขาดอรรถรสในการชมซะเปล่าๆ หากจะเปรียบเทียบกันแล้ว ดูเหมือนว่าหนังของหนุ่มใหญ่ปากห้อยนิโคลัส เคจจะถึงพร้อมด้วยความบันเทิงกว่าหลายขุมอยู่ ระหว่างการชมในหลายช่วงภาพยนตร์สามารถคุมเราอยู่หมัดด้วยฉากวินาศสันตะโรที่ดูรุนแรง รวดเร็ว ราวกับเหตุการณ์จริงแทรกอยู่ในเรื่อง อาทิ ฉากรถไฟใต้ดินตกรางที่ถ่ายทอดภาพออกมาได้น่าตื่นเต้น หรือ ฉากที่เครื่องบินตกระยะเผาขนก็สร้างความระทึกและให้อารมณ์ร่วมเสมือนจริงทีเดียว แม้ว่าภาพกราฟฟิกจะไม่เนียนเท่าไหร่และเห็นบางส่วนในหนังตัวอย่างก่อนหน้านั้นแล้วก็ตาม เรื่องราวของหนุ่มน้อยคาเล็บ(แชนด์เลอร์ แคนตันเบอร์รี่) ได้แผนกระดาษที่มีตัวเลขเต็มไปหมด ต่อมาจอห์น(นิโคลัส เคจ) พ่อของคาเล็บถอดัวเลขจนรู้ว่าตัวเลขบนกระดาษนั้นแท้จริงคือรหัสที่ทำนายหายนะในรอบ 50 ปีได้อย่างแม่นยำ และยังเหลือหายนะอีก 3 ครั้งที่จะเกิดขึ้น และครั้งสุดท้ายอาจจะเป็นมหันตภัยร้ายถึงขั้นทำลายล้างโลกได้ ในช่วงต้นเรื่องจะมีสไตล์ของหนังแนวสืบสวน ตัวเอกวิเคราะห์และค้นหาความจริงจากสิ่งที่สงสัยแล้วจึงนำพาเราไปพบกับฉากแอ็คชั่นลุ้นระทึกของเหตุการณ์ที่ได้ทำนายไว้ ในส่วนของคาแร็คเตอร์นั้น หนังก็ไม่ลืมที่จะใส่ความลึกซึ้งทางอารมณ์และความสัมพันธ์ระหว่างตัวละครไว้ ให้ตัวละครหนักแน่นและดูน่าเชื่อถือ อย่างจอห์นมีความขัดแย้งภายในครอบครัวและความทุกข์กับการจากไปของภรรยา ความสัมพันธ์ของบทจอห์นและลูกที่ดูเหมือนจะเรียบง่ายธรรมดา แต่เมื่อถึงตอนจบก็สร้างความซาบซึ้งกินใจได้ไม่น้อย ถึงความรักของจอห์นกับคาเล็บและต่อครอบครัวของเขา จะว่าไปแล้วนิโคลัส เคจ ดาราออสการ์จากเรื่อง Leaving Las Vegus เมื่อก่อนก็ดีอยู่ แต่เดี๋ยวนี้ผมชักไม่มั่นใจพี่เขาสักเท่าไหร่ ผีเข้าผีออกอยู่บ่อยครั้ง บางเรื่องของเขาก็เป็นหนังดีระดับคลาสสิก แต่หลายเรื่องก็เข้าขั้นดูไปก็เสียดายเวลาทำมาหากิน อย่างล่าสุดเรื่อง Bangkok Dangerous หนังรีเมคที่ได้ผู้กำกับคนเดิม ทำออกมาได้น่าผิดหวังที่สุด ความพยายามจะทำเป็นระดับอินเตอร์ในแง่ตลาด เสน่ห์ของต้นฉบับที่น่าติดตามจึงขาดหายไป บทที่เข้มข้นดูอ่อนปวกเปียกเมื่อเทียบกับของไทย และฉบับรีเมคก็ห่างไกลกับว่าสารบันเทิงมากโข ทำให้การมาดูหนังเรื่องนี้ของผมก็หวั่นๆใจอยู่ว่าจะตกม้าตายเหมือนเรื่องที่แล้วหรือเปล่า ในท้ายเรื่องจะให้เราได้ตีความหมายของคำว่า Knowing แม้คำตอบสุดท้ายนั้นอาจรู้สึกขัดใจบ้าง เพราะการเอาตัวรอดจากการเขียนบท หรือพล็อตเรื่องเดิมๆบ้าง อะไรบ้าง และแล้วผมก็ไขข้อสงสัยให้ตัวเองตั้งแต่ต้นว่าจริงๆแล้วมันคือหนังดราม่า/ไซไฟ/ทริลเลอร์เช่นเดียวกับเรื่อง The Day the Earth Stood Still ในแบบฉบับเวอร์ชั่นที่คุณไม่เคยเห็นมาก่อน แต่ยังไงตัวหนังก็ยังสามารถหาความบันเทิงและสาระได้อยู่ไม่ถึงกับตกม้าตาย แต่เป็นม้าตกหลุมวิ่งไม่สะดวกเท่านั้นเอง

บทวิจารณ์โดย ManasuK