"Cate Blanchett" โต้ข้อกล่าวหา "เทศกาลหนังเมืองคานส์ 2018" ละเลยหนังของผู้กำกับหญิง

เป็นที่รู้กันว่า เทศกาลภาพยนตร์เมืองคานส์ หรือ Cannes Film Festival ปี 2018 นี้ได้ เคต แบลนเชตต์ (Cate Blanchett) นักแสดงหญิงชื่อดังชาวออสเตรเลีย มาเป็นประธานคณะกรรมการตัดสินรางวัล พร้อมกับคณะกรรมการผู้อยู่ในแวดวงภาพยนตร์ ซึ่งปีนี้เกินกว่าครึ่งเป็นผู้หญิง แต่ก็ไม่วายยังเป็นประเด็นดราม่าจนได้ เมื่อมีคนกล่าวว่า ทำไมหนังที่มีผู้กำกับเป็นผู้หญิงถึงเข้าชิงรางวัลน้อยเหลือเกิน?

สำหรับเรื่องนี้ เคต แบลนเชตต์ ได้ออกมาให้สัมภาษณ์ในงานแถลงข่าวเปิดเทศกาลหนังเมืองคานส์ ถึงประเด็นเรื่องการตัดสิน และคณะกรรมการที่เธอเป็นหัวเรือใหญ่ในปีนี้ ซึ่งหากว่ากันตามจริง จากจำนวนคณะกรรมการเพศหญิงที่เพิ่มขึ้น น่าจะเป็นหลักฐานได้ดีพอสมควรว่า คานส์เองพยายามแสดงถึงเจตจำนงในการมีมุมมองด้านภาพยนตร์ที่ครอบคลุมมากขึ้น แต่สำหรับคุณสมบัติของหนังที่ได้รับคัดเลือกนั้น น่าจะมีตัวแปรอยู่ที่คุณภาพของตัวหนังเองมากกว่าเพศของผู้กำกับหรือไม่

คณะกรรมการตัดสินรางวัลเทศกาลหนังเมืองคานส์ 2018

“มีผู้กำกับหญิงหลายคนที่เข้ารอบมาในการประกวดครั้งนี้ ซึ่งพวกเธอได้รับคัดเลือกไม่ใช่เพราะว่าเป็นผู้หญิง แต่เพราะคุณภาพงานของพวกเธอต่างหาก และกรรมการก็ประเมินผู้เข้าประกวดทุกคนอย่างที่ควรจะเป็น นั่นคือ ในฐานะคนทำหนัง” เคต แบลนเชตต์กล่าว

ในช่วงสัปดาห์ที่ผ่านมา เทศกาลหนังเมืองคานส์ถูกวิพากษ์วิจารณ์อย่างกว้างขวาง เกี่ยวกับประเด็นภาพยนตร์ที่ได้รับคัดเลือกให้เข้าฉายในสายประกวดนั้นมีเพียงไม่กี่เรื่องที่มีผู้กำกับเป็นผู้หญิง และสุดท้ายแล้วมีเพียง เจน แคมเปียน (Jane Campion) นักเขียนบทและผู้กำกับที่เป็นผู้หญิงเพียงคนเดียวเท่านั้น ที่เคยได้รับรางวัลปาล์มทองคำ หรือ the Palme d’Or ซึ่งเป็นรางวัลสูงสุดไปครอง

เจน แคมเปียน

อย่างไรก็ตามในเรื่องนี้ เคต แบลนเชตต์ ได้พยายามอธิบายเพื่อชี้ให้เห็นว่า คานส์กำลังพยายามแก้ไขปัญหาความไม่สมดุลทางเพศนี้อยู่ “เมื่อไม่กี่ปีก่อน เรามีผู้กำกับหญิงเข้ามาในรอบการประกวดแค่คนสองคน แต่ตอนนี้คณะกรรมการของเรามีจำนวนผู้หญิงมากขึ้นกว่าปีก่อนๆ ซึ่งนั่นส่งผลให้มุมมองในการเลือกภาพยนตร์แตกต่างออกไปอย่างชัดเจน แต่อย่างไรก็ตาม สิ่งเหล่านี้ไม่ได้เกิดขึ้นได้เพียงชั่วข้ามคืน”

มากไปกว่านั้นเธอยังเผยต่ออีกว่า “ฉันอยากเห็นผู้หญิงเข้ารอบในการประกวดมากขึ้นไหมน่ะเหรอ? แน่นอน ฉันคาดและหวังให้มันเกิดขึ้นในอนาคตอันใกล้ไหม? ฉันก็หวังแบบนั้น แต่สิ่งที่เราจัดการได้ คือสิ่งที่เรามีในปีนี้ และบทบาทของเราในอีกประมาณสองสัปดาห์ข้างหน้าก็คือ การจัดการกับสิ่งที่เราทำได้”

ในช่วงที่ผ่านมา เคต แบลนเชตต์ เป็นหนึ่งในผู้เคลื่อนไหวรณรงค์เรื่องความเท่าเทียมทางเพศในอุตสาหกรรมภาพยนตร์ เธอกล่าวว่า การเปลี่ยนแปลงในเรื่องนี้เกิดขึ้นได้ “เราต้องลงมือทำเรื่องนี้อย่างชัดเจนเจาะจง ไม่ใช่เหวี่ยงแห และไม่ใช่ก้าวร้าวด้วย การรับมือกับช่องว่างทางเพศ ความแตกต่างระหว่างเชื้อชาติ และความเท่าเทียม นี่แหละคือสิ่งที่เราทำ” เธอกล่าว

เคต แบลนเชตต์

อันที่จริงไม่ได้มีเพียง เคต แบลนเชตต์ ที่ต้องออกมาพูดเรื่องนี้ แต่ในงานแถลงข่าวเมื่อวันจันทร์ที่ผ่านมา เธียร์รี่ เฟรโมซ์ (Thierry Frémaux) ผู้อำนวยการฝ่ายศิลป์ของคานส์ ก็ได้ออกมาพูดเกี่ยวกับทิศทางในอนาคตของผู้กำกับหญิงด้วย “อุตสาหกรรมภาพยนตร์ตกอยู่ในมือของผู้ชายมาตลอด แต่ในอนาคตจะมีผู้กำกับหญิงเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ ซึ่งไม่ใช่แค่เทศกาลหนังเมืองคานส์หรอกที่จะเปลี่ยน แต่ทั้งโลกเลยที่จะต้องเปลี่ยน”

ในงานแถลงข่าวครั้งนี้ เคต แบลนเชตต์ ยังได้ฝากข้อความแสดงความเห็นใจไปยัง จาฟาร์ พานาฮี (Jafar Panahi) นักทำหนังชาวอิหร่าน และ คิริล เซเรเบรนนิคอฟ (Kirill Serebrennikov) ผู้กำกับชาวรัสเซีย ที่ไม่ได้รับอนุญาตจากประเทศบ้านเกิดให้เดินทางมายังเทศกาลภาพยนตร์เมืองคานส์ปี 2018 แต่เมื่อถามว่าสถานการณ์ด้านการเมือง จะส่งผลต่อการตัดสินภาพยนตร์ของทั้งคู่หรือไม่ แบลนเชตต์ตอบว่า เธอไม่คิดว่านี่จะเป็นเทศกาลหนังการเมือง แม้ภาพยนตร์บางเรื่องจะมีนัยยะทางการเมืองบ้าง อย่างไรก็ตาม นี่ก็ไม่ใช่เวทีมอบรางวัลโนเบล มันคือรางวัลปาล์มทองคำต่างหาก