“หน่าฮ่าน” รักระหว่างเซิ้ง และการนั่งดูชีวิตวัยรุ่น

ผมไปดูหนัง หน่าฮ่าน ของผู้กำกับสาวหน้าใหม่ ฉันทนา ทิพย์ประชาติ ด้วยความไม่รู้เรื่องรู้ราวมาก่อนเลยว่าเขามีดราม่าอะไรกันสักอย่างก่อนหนังจะเข้าโรงฉายครับ ซึ่งก็ขี้เกียจเกินกว่าจะไปสืบหาว่าเขาเถียงกันด้วยเรื่องอะไร แว่วๆ มาว่าเพราะเป็นหนังที่พูดสำเนียงอีสานกันทั้งเรื่อง แต่เนื่องจากไม่ได้กระโจนลงไปในทะเลความคิดเพื่อไปดูให้เห็นด้วยตาของตัวเองจึงไม่อยู่ในฐานะที่กล่าวอะไรได้เลยครับ หากจะมีความเห็นอยู่บ้างก็เป็นเพียงข้อสังเกตผิวเผินว่า ไอ้การมีดราม่าเกิดขึ้นก่อนหนังฉายนี่ มันเป็นการตัดสินหนังจากอะไร จากโปสเตอร์ จากนักแสดง จากผู้กำกับ หรือจากเหตุอื่นใดแน่ อารมณ์เหมือนกำลังจะลงไปเตะฟุตบอลในสนาม แล้วคนดูบอกว่าเห็นท่าการเดินลงสนามแล้วให้ถือว่าแพ้ไป 2-0 ไม่ต้องเตะให้ขบเมื่อยร่างกายอย่างนั้นอยู่เหมือนกัน

จะด้วยเหตุผลอะไรก็ช่างมันนะครับ แต่เอาเป็นว่านี่คือสิ่งที่ผมเขียนขึ้นหลังจากการได้ดู หน่าฮ่าน เรื่องนี้แล้วก็แล้วกัน

ผมค่อนข้างประทับใจกับ หน่าฮ่าน นะครับ เป็นหนังที่น่ารักกลมกล่อมกำลังดี  รู้สึกได้อย่างชัดเจนว่าเป็นหนังที่จริงใจมากในแง่การเล่าเรื่อง อาจเพราะจักรวาลหน่าฮ่านนั้นถือเป็นสิ่งที่ผู้กำกับคุ้นเคยเป็นอย่างดี เพราะเป็นโลกที่เธอเติบโตขึ้นมา (ตามที่เธอให้สัมภาษณ์ก่อนหนังฉาย) การนำเสนอภาพชีวิตผู้คนต่างๆ จึงมีภาพความทรงจำจริงๆ ให้เทียบเคียง หนังจึงออกมาไม่ขาดไม่เกินสักเท่าไหร่ในแง่การฉายภาพชีวิตวัยรุ่นอีสานที่ผูกโยงตัวเองเข้ากับเวทีหมอลำ การอธิบายการมีอยู่และคุณค่าของวัฒนธรรมย่อยที่หลายคนอาจไม่เข้าใจอย่างหมอลำนี้จึงเป็นไปอย่างตรงไปตรงมา ไม่มีการปรับแต่งให้มันสูงขึ้นหรือต่ำลงกว่าที่มันเป็น เป็นการมองวัฒนธรรมหมอลำกับวัยรุ่นได้อย่างซื่อตรงพอสมควร (ในความคิดของผมนะครับ อาจไม่ตรงกับคนอื่น หรือไม่ตรงกับความเป็นจริงก็ได้) 

หรือไม่ก็อาจจะเป็นเพราะ หน่าฮ่าน เป็นหนังเรื่องแรกของผู้กำกับ ความไม่จัดเจนก็ดี ความไม่เทศนาก็ดี จึงอาจมีผลให้หนังเรื่องนี้เล่าเรื่องแบบเรียบง่ายตรงไปตรงมา ผมใช้คำว่า “...ก็ดี” นี่เพราะมันก็เป็นเรื่องดีจริงๆ ครับ ไม่ใช่เอามาใช้ให้เป็นคำลงท้ายแต่ไร้ความหมายไปอย่างนั้นเอง เพราะการได้ทำหนังในฐานะผู้มาใหม่ไร้เหลี่ยมเชิง ยังไม่มีประสบการณ์แบบข้นคลั่ก ทำให้หนังค่อนข้างเดินหน้าไปอย่างรวดเร็ว ไม่มีแวะหรือวกวนเพื่อนำเสนอ agenda ซ่อนเร้นอะไร ดูแล้วสนุก อีกทั้งการไม่เทศนาผู้ชมซึ่งอันนี้เป็นหลุมพรางซึ่งมักเกิดขึ้นกับผู้กำกับที่พอทำงานไปสักระยะหนึ่ง เวลาจะเล่าเรื่องอะไรแต่ละทีก็มักเผลอสั่งสอนผู้ชมทั้งที่ตั้งใจและแบบไม่รู้ตัว คล้ายเป็นระบบอัตโนมัติที่กลัวว่าผู้ชมจะไม่ได้คุณค่าอะไรกลับไป ประมาณนั้นแหละครับ

ซึ่ง หน่าฮ่าน ของ ฉันทนา ทิพย์ประชาติ ไม่มีทั้งสองอย่างที่ว่านั้นเลย

หนังเลยเล่าเรื่องรักสามเส้าของเหล่าวัยรุ่นผู้อยู่อาศัยในจักรวาลทางวัฒนธรรมย่อยเล็กแขนงหนึ่งของไทยได้อย่างสนุก ออกรสออกชาติมากครับ ดูแล้วอิ่มเอมใจ อีกทั้งเหล่านักแสดงก็มีเคมีที่เข้ากันได้ดี ทั้งที่ก็น่าจะใหม่พอๆ กับผู้กำกับ แต่ลงตัวอย่างไม่น่าเชื่อ ผมเดาว่าน่าจะเกิดจากการเวิร์กช็อปที่ดีและพร้อมพอสมควรก่อนการถ่ายทำ พวกเขาและเธอจึงดูเหมือนว่าเป็นเพื่อนที่เข้าใจกันและกันจริงๆ มีชีวิตเต้นระบำอยู่ในหน่าฮ่านจริงๆ ในฐานะผู้กำกับผมคิดว่า ฉันทนา อธิบายสิ่งเหล่านี้ให้นักแสดงได้ดีมาก

และอย่างที่บอกไปว่าหนังไม่ได้ตัดสิน ชี้ถูกชี้ผิดให้ชีวิตของใครเลย ประโยคที่ยุพินกล่าวกับสิงโตว่า “ทำไมคิดว่าผู้หญิงถึงต้องมีแฟนตลอดเวลา” นั้นเป็นไดอะล็อกที่ผมชอบมาก เพราะไลน์พูดธรรมดาๆ นี้มันบอกอะไรได้หลายอย่างเชียวครับ แต่ ณ หม่องนี้ผมไม่ขอพูดถึง อยากให้ไปคุณดูเอาเอง

แต่ก็ใช่ว่า หน่าฮ่าน จะสมบูรณ์พร้อมไปเสียทุกอย่างนะครับ มันก็ยังมีข้อขัดข้องเล็กๆ น้อยๆ อยู่พอสมควร เป็นต้นว่า ในแง่การเรียงลำดับซีนต่อซีน ฉากต่อฉากยังไม่ค่อยเรียบเนียนเท่าไหร่ ดูแล้วมีสะดุดบ้างเล็กน้อย อีกทั้งพอต้องทำให้เป็นหนังแมส หรือดูสนุกมากๆ มันจำเป็นต้องใช้การตัดต่อ การใส่เสียงต่างๆ จำพวกเสียงจุ๊กจิ๊กเพื่อไกด์ให้คนดูรู้สึกตลกเพิ่มเข้าไปนั้น อันนี้ยังทำได้ไม่ค่อยแม่นยำนัก ต้องค่อยๆ ทำ ค่อยๆ ปรับไปครับ

บทสรุปของ หน่าฮ่าน สำหรับผม ก็คิดว่ามันเป็นหนังที่น่ารักมาก ดูสนุกและประทับใจดีครับ นักแสดงเกือบทุกคนมีเสน่ห์มากๆ เมื่ออยู่ในหนังเรื่องนี้ อยากให้ไปดูกันครับ คิดว่าไปนั่งดูชีวิตวัยรุ่นกลุ่มหนึ่งเพลินๆ ไปดูเรื่องราวความรักและชีวิต และวิธีการที่พวกเขาจัดการเรื่องต่างๆ ในแบบของตัวเองกัน เรื่องตัดสินผิดถูกให้เป็นเรื่องของคนอื่นไปก็แล้วกัน

 

ชมภาพยนตร์ตัวอย่าง หน่าฮ่าน ได้ ที่นี่

 

เกี่ยวกับผู้เขียน

จักรพันธุ์ ขวัญมงคล
นักเขียน นักแปล นักวิจารณ์ภาพยนตร์ และบรรณาธิการอิสระ สนใจความเคลื่อนไหวในแวดวงศิลปะและสังคม