หลายความแตกต่างระหว่างคอมิกส์และหนัง Joker

จากหนังเดี่ยวเรื่อง Joker ทำให้เกิดความสนใจในที่มาที่ไปของตัวละครนี้ในฐานะ “ตัวร้าย” ซึ่งเขามีแง่มุมในชีวิตที่น่าสนใจและน่าสงสาร ถ้าเช่นนั้นเราลองย้อนกลับไปดูไหมว่า ตัวละครนี้ “เริ่มต้น” มาจากไหน และจากวันที่ตัวละครนี้กำเนิดขึ้นมาถึงปัจจุบันนี้ โจ๊กเกอร์ได้รับการนำเสนอในทิศทางใดบ้าง

 

 

ต้นกำเนิดจากยุคคอมิกส์

ภายใต้ความคิดสร้างสรรค์ของ บ๊อบ เคนและบิล ฟิงเกอร์ บรรดาดาวร้ายระดับซูเปอร์สตาร์ของค่ายดีซี ไม่ว่าจะเป็น โจ๊กเกอร์ แคทวูแมน ทูเฟซ หรือเพนกวิน ล้วนแล้วแต่มาจากมันสมองของทั้งสองคนทั้งสิ้น ตัวละครจากคอมิกส์ Batman ในยุค Golden Age (1939-1960) ล้วนแล้วแต่เป็นตัวละครที่มีความโด่งดัง มีอดีตที่น่าหดหู่ ชีวิตฉากหลังดำมืด

 

ตัวร้ายอย่างโจ๊กเกอร์ปรากฎตัวบนคอมิกส์ครั้งแรกในปี 1940 ซึ่งตัวละครนี้จัดได้ว่าเป็นตัวร้ายที่ฉาวโฉ่ในการก่ออาชญากรรมจนน่าหวาดหวั่นในระดับที่ตัวร้ายด้วยกันเองยังหวาดกลัว และยังเป็นตัวร้ายเพียงไม่กี่ตัวที่มีแง่มุมทางจิตวิทยาให้ชวนคิดวิเคราะห์ตาม

 

 

ต้นกำเนิดของโจ๊กเกอร์นั้นมีที่มาที่ไปค่อนข้างหลากหลายแล้วแต่แนวคิดของผู้เขียน แต่ต้นกำเนิดดั้งเดิมของโจ๊กเกอร์นั้นคือชายที่ชื่อว่า “เรดฮู้ด” อาชญากรภายใต้ชุดสูทที่สวมหมวกแดงและผ้าคลุมสีแดง ทว่าระหว่างการถูกตามล่าจากแบทแมนและโรบินที่โรงงานผลิตสารเคมี ทำให้เรดฮู้ดตัดสินใจกระโดดลงไปในบ่อสารเคมีเพื่อหลบหนี โดยที่เขาไม่รู้ว่าสารในบ่อดังกล่าวมีพิษร้ายแรง ส่งผลให้โจ๊กเกอร์ใบหน้าเสียโฉม สีผิวถูกฟอกขาว ริมฝีปากแดงสด และผมได้เปลี่ยนเป็นสีเขียว หลังจากที่เขาได้เห็นตัวเองในสภาพเสียโฉมทำให้เขาคลุ้มคลั่งเสียสติ

 

 

ในคอมิกส์ต้นฉบับตัวละครนี้ไม่มีเบื้อลึกเบื้องหลังมากมายนัก แต่ตัวละครนี้ได้สร้างแรงบันดาลใจให้กับอลัน มัวร์ นำมาบอกเล่าในเวอร์ชั่น The Killing Joke ซึ่งออกเผยแพร่ในปี 1988 โดยใส่รายละเอียดต้นกำเนิดโจ๊กเกอร์ว่าแท้ที่จริงแล้วเขาไม่ได้เป็นเรดฮู้ด หากแต่เคยทำงานเป็นวิศวกรอยู่ในโรงงานสารเคมี ก่อนที่จะตัดสินใจออกไปเป็นนักแสดงตลกเดี่ยวไมโครโฟนในภายหลัง แต่เมื่อเขาพบว่าภรรยาของตัวเองได้ตั้งครรภ์ ทำให้เขาตัดสินใจเข้าร่วมกับกลุ่มอาชญากรที่ชื่อเรดฮู้ดเพื่อปล้นโรงงานเก่าที่เขาเคยทำงาน ผีซ้ำด้ำพลอย วันที่เขาตัดสินใจบุกโรงงาน เขาได้ทราบข่าวการเสียชีวิตของภรรยาจึงอยากจะล้มเลิกภารกิจ แต่ไม่ทันการณ์ เขาดันพลัดตกลงไปในบ่อสารเคมีและร่างกายของเขาก็แปรสภาพไปเป็นคนรูปร่างอัปลักษณ์

 

 

ในเวอร์ชั่นภาพยนตร์

 

ใน Batman เวอร์ชั้นปี 1989 ของผู้กำกับทิม เบอร์ตัน บอกเล่าเรื่องราวของตัวละครก่อนมาเป็นโจ๊กเกอร์ว่าเขาชื่อ แจ็ค เนเปียร์ (แจ็ค นิโคสัน) ที่ได้ต่อสู้กับแบทแมน แต่การปะทะกันครั้งนี้ทำให้แจ็คตกลงไปในบ่อกรดเข้มข้น ทำให้เขาเสียโฉมและมีใบหน้าใหม่ที่แสยะยิ้มอยู่ตลอดเวลา เขาได้ตั้งตัวเป็นผู้นำอาชญากรคนใหม่ภายใต้ชื่อ The Joker และวางแผนในการส่งออกผลิตภัณฑ์ชื่อ Smilex ซึ่งจะแพร่กระจายไปในสินค้าต่างๆในเมืองก็อตแธม

 

การก้าวเข้ามารับบทโจ๊กเกอร์ของดาราชายอย่างแจ็ค นิโคสัน ได้ทำให้ประวัติศาสตร์หนังซูเปอร์ฮีโร่สั่นสะเทือน เนื่องจากก่อนหน้านี้ไม่ค่อยมีดาราในสายรางวัลก้าวเข้ามาเล่นหนังที่ดัดแปลงมาจากคอมิกส์ แต่การรับบทครั้งนี้ ส่งผลให้นิโคสันได้รับการเสนอชื่อเข้าชิงรางวัลลูกโลกทองคำในสาขานักแสดงนำชายยอดเยี่ยม (หมวดหนังเพลง/ตลก) และรางวัลบาฟต้าในสาขานักแสดงสมทบชายยอดเยี่ยม

 

 

ในปี 2008 ตัวละครโจ๊กเกอร์ได้กลับมาขึ้นจอใหญ่อีกครั้งใน The Dark Knight ของผู้กำกับคริสโตเฟอร์ โนแลน ซึ่งได้ฮีธ เล็ดเจอร์มารับบทบาทนี้ โจ๊กเกอร์ในเวอร์ชั่นนี้มีความเคร่งขรึมจริงจังและดูเป็นวายร้ายที่มีความคุกคามอย่างสูง จนอาจจะเรียกได้ว่าตัวร้ายในหนังภาคนี้ได้สร้างความโกลาหลปั่นป่วนให้กับแบทแมน (และผู้ชม) ต้องขบคิดถึงแผนการของเขาที่ตั้งคำถามถึงเรื่องคุณงามความดี

 

อย่างไรก็ตามการแสดงอันน่าจดจำของฮีธ เล็ดเจอร์ทำให้เขาได้รับการเสนอชื่อเข้าชิงรางวัลออสการ์ในสาขานักแสดงสมทบชายยอดเยี่ยมและคว้ารางวัลมาครอง แต่สิ่งที่น่าเศร้าก็คือฮีธได้จากโลกนี้ไปก่อนที่วันประกาศผลรางวัลจะมาถึง

 

 

ในปี 2016 ตัวละครโจ๊กเกอร์กลับมาโลดแล่นบนจอหนังอีกครั้งใน Suicide Squad ซึ่งนักแสดงที่รับบทบาทนี้คือจาเรด เลโต ที่ดูเป็นโจ๊กเกอร์ในสไตล์คูลๆเท่ๆ เด็กแนว ซึ่งเรียกได้ว่าเป็นการฉีกภาพลักษณ์ของตัวละครนี้ไปจากเวอร์ชั่นเดิมๆ แต่เนื่องจากคำวิจารณ์ที่ไม่ค่อยสู้ดีนักสำหรับภาพรวมของหนัง ทำให้โจ๊กเกอร์ในเวอร์ชั่นนี้ไม่ค่อยได้รับการจดจำในสายตาของผู้ชมสักเท่าไหร่

 

 

จนกระทั่งปี 2019 ตัวละครโจ๊กเกอร์ได้รับการตีความใหม่อีกครั้งภายใต้การกำกับของทอดด์ ฟิลลิปส์ และมือเขียนบท สก็อตต์ ซิลเวอร์ ซึ่งเลือกจะมองตัวละครตัวนี้ในฐานะบุคคลธรรมดาที่ไม่ได้ตกลงไปในถังกรดแบบในคอมิกส์ แต่สำรวจไปถึงรากเหง้าเลยว่าจากชายที่ชื่ออาเธอร์ เฟล็ก (วาคีน ฟินิกซ์) ในฐานะมนุษย์คนหนึ่ง ซึ่งต้องผ่านชีวิตมาแบบไหน และอยู่ในสภาพสังคมแบบใด ถึงเปลี่ยนให้เขากลายไปเป็นตัวร้ายของเมืองก็อตแธมในเวลาต่อมา