จุดเริ่มต้น! พงษ์สิทธิ์ คัมภีร์ กับ 30 ปีแห่งตำนาน
หากจะมีศิลปินสักคนที่ยืนยงในวงการเกือบ 30 ปี โดยที่มีแฟนเพลงครบทุกรส ทุกเพศ ทุกวัย แถมหนึ่งปีมีงานแสดงสดไม่ต่ำกว่าหลักร้อยโชว์ เราคงพูดอย่างโอ่อ่าได้เลยว่าศิลปินท่านนั้นต้องเข้าขั้นตำนานแล้วอย่างแน่นอน นอกจากนี้ยังไม่ถือตนโอ้อวด ร่วมงานกับศิลปินรุ่นน้องหลากแนวอยู่บ่อยๆ ไม่ว่าจะเป็นป็อปหรือร็อก ทั้งที่ตนคือตัวพ่อของแนวเพลงเพื่อชีวิต และวันนี้เราจะพาทุกคนไปรู้จักกับเจ้าพ่อเพลงรักเพื่อชีวิตระดับตำนานอย่าง ‘พี่ปู พงษ์สิทธิ์ คัมภีร์’ กันครับ
พงษ์สิทธิ์ คัมภีร์ หรือ ปู หนุ่มน้อยจากหนองคาย ฟังเพลงต้องอาศัยวิทยุ Am วัยเด็กค่อนข้างธรรมดา แต่ชอบการเตะฟุตบอลมาก ไม่สนดนตรี และฝันอยากเป็นตำรวจ เพราะอาศัยอยู่ในบ้านพักโรงพยาบาล ตรงข้ามเป็นบ้านพักตำรวจ เห็นนายร้อยจบใหม่ดูเท่ดี วีรกรรมวัยเด็กชอบชกต่อย วิวาทแบบเด็กๆ อวดศักดิ์ดา หลังทุ่งนา ถึงเวลา มาล้อมวง ชกตัวต่อตัว ไม่มั่วแบบสมัยนี้ พอเห็นว่าเจ็บดีพอสมควรก็แยกย้ายกลับบ้านกันไป
วัยเด็กเรียนพอได้ แต่ไม่ชอบเรียน เวลาว่างหากถึงช่วงพักหรือครูสุดรักหันหลังให้ พี่ปูจะชอบเคาะโต๊ะ ร้องเพลงลูกทุ่งอย่างสบายใจ แต่ไม่ได้ฉายแววอะไรเพราะจิตใจจดจ่อรอเวลาเลิกเพื่อไปซ้อมฟุตบอล แต่พี่ปูก็ไม่ได้สังเกตตัวเองเลย ว่าเค้าชอบไปประกวดร้องเพลงเสมอๆ อย่างงานวันเด็กที่โรงเรียน ไม่เคยพลาดที่จะมีชื่อเค้า แม้ไม่ได้รางวัลอะไรแต่มันสนุกและสุขใจสำหรับเค้าเป็นที่สุด
สมัยเตะฟุตบอลชอบเล่นแบ็คขวา แข่งให้โรงเรียนและทีมจังหวัด ทั้งยังเป็นคนกลัวพ่อมาก หนึ่งเรื่องที่คนไม่รู้คือพี่ปูว่ายน้ำไม่เป็น เพราะวัยเด็กพ่อสั่งห้ามว่ายน้ำในแม่น้ำโขงเพราะห่วงเรื่องความปลอดภัย จนทำให้เค้าไม่กล้าและว่ายน้ำไม่ได้จนทุกวันนี้
จุดเปลี่ยนทางดนตรีที่ทำให้พี่ปูได้รู้จักเพลงชนิดอื่นเริ่มมาจากการฟัง ‘แฮมเมอร์’ วงเพื่อชีวิตรุ่นใหญ่ เนื่องจากมีรุ่นพี่ที่รู้จักได้ไปเรียนมหาลัยในกรุงเทพ พอช่วงปิดเทอมเค้าจะกลับบ้านแล้วนำเทปจากเมืองใหญ่มาแบ่งปันให้เค้าฟัง และนั่นคือจุดประกายสำคัญที่ทำให้เค้าเริ่มชอบในเพลงเพื่อชีวิต และแต่งเพลงแรกในชีวิตเมื่ออยู่ประถม 6!
ผีโรงเย็น
เพลงแรกที่แต่งตอน ป.6 เริ่มต้นจากได้พี่ๆในโรงพยาบาลมาสอนเล่นกีต้าร์ ก่อนจะไร้เดียงสาเขียนเนื้อแบบไม่รู้สัมผัสนอกใน เนื้อหาพูดถึงตัวพี่ปูที่อยู่บ้านพักโรงพยาบาลติดกับ ‘สถานที่เก็บศพ’ ซึ่งสมัยนั้นมักเรียกกันว่า ‘โรงเย็น’ จึงเป็นที่มาของเพลง ‘ผีโรงเย็น’
คลิกฟังเพลง ผีโรงเย็น – พงษ์สิทธิ์ คัมภีร์
หลังแต่งเสร็จก็ไม่ได้เอาไปที่ไหนนอกจากร้องเล่นสุขใจไปวันๆ โดยตอนนั้นพี่ปูเริ่มได้ยินเพลงแปลกใหม่จากในตัวเมืองบ้างแล้ว หลังจบมัธยมต้น พี่ปูขยับขยายย้ายจากหนองคายสู่ขอนแก่น โดยมุ่งมั่นเข้าเรียนสถาบันช่างที่มีชื่อระดับจังหวัดในตอนนั้น สุดท้ายสอบไม่ติด แต่พี่ปูพึ่งมารู้ว่าสามารถใช้โควต้านักกีฬาเข้าได้ ปีถัดมาจึงเอาใบประกาศจากการแข่งฟุตบอลไปยื่นจนได้เข้าเรียน
หลังเข้ามา นอกจากจะเรียนและเล่นกีฬาฟุตบอลเป็นตัวแทนของสถาบัน ยังไปออดิชั่นเป็นมือกีต้าร์ประจำวิทยาลัย โดยจะมีคอร์ดของเพลงที่จะให้เล่นแล้วก็ลุยสดไปพร้อมกันกับวง ผลลงเอยคือพี่ปูได้รับเลือกให้เป็นมือกีต้าร์ของวิทยาลัยในตอนนั้น และเริ่มมีสตางค์จากการเล่นดนตรี เพราะวงที่นี่จะรับจ้างเล่นตามงานต่างๆด้วยโดยใช้ชื่อว่าวง รีไทร์
จากนั้นไม่นานเวลาแห่งการเลือกก็มาถึง ตื่นเช้าเข้าเรียน ตกบ่ายซ้อมบอล พลบค่ำเล่นดนตรี พี่ปูรู้ตัวเองดีว่าทำแบบนี้ต่อไปคงไม่ไหว จึงตัดสินใจเข้าไปคุยกับอาจารย์สอนฟุตบอลเพื่อบอกถึงเหตุผลที่ตนจะเลือกเล่นดนตรีเพียงอย่างเดียว เพราะอย่างน้อยก็มีสตางค์มาใช้จ่าย
วันหนึ่ง คาราวาน มาทัวร์ภาคอีสานและวงของพี่ปูในตอนนั้นถูกจ้างให้ไปเล่นเปิดม่าน และจากการได้ร่วมงานกับวงที่กำลังจะเป็นตำนานแบบนั้นทำให้พี่ปูได้เปิดโลกทัศน์ทางดนตรีอีกใบ พร้อมกับตัดสินใจแน่วแน่ตั้งแต่นั้นว่า ‘เราจะเป็นนักดนตรี’
ด้วยความมุ่งมั่นอยากเป็นศิลปินเดี่ยว พี่ปูจึงลาออกจากวง ‘รีไทร์’ และมุ่งมั่นในทางของตัวเอง ด้วยเพลงที่เคยแต่งเก็บเอาไว้เรื่อยๆ จึงจัดการเก็บเงินเช่าโรงหนังในตอนนั้นเปิดคอนเสิร์ตแรกในฐานะศิลปินเดี่ยวของตัวเอง และบรรเลงเพลงของตนให้กับคนดูทั้ง 9 ที่เป็นเพื่อนของเค้าเองทั้งหมดฟัง แม้มันอาจจะดูเล็กน้อย แต่สำหรับพี่ปูในตอนนั้น สิ่งนี้สำคัญและประทับใจจนทำให้อยากเป็นศิลปินมากกว่าเดิม
โดยระหว่างนั้นเป็นยุครุ่งเรืองของเหล่านักเขียน พี่ปูมีโอกาสได้รู้จักกับนักเขียนกลุ่มหนึ่งที่ใช้ชื่อว่า ‘กลุ่มกวีลำน้ำมูล’ ที่จะชอบเขียนกวี และออกตระเวนสอนเด็กตามโรงเรียนต่างๆ ซึ่งพี่ปูจะมีหน้าที่เล่นดนตรีสลับคั่นระหว่างสอน โดยอาศัยเวลาว่างจากการเรียนช่วงเสาร์-อาทิตย์ มาตระเวนเก็บประสบการณ์และสานทางดนตรีที่เค้ารัก
เหตุผลที่พี่ปูชอบเพลงเพื่อชีวิต ก็มาจาก ‘คาราวาน’ วงนี้ได้เปลี่ยนโลกของพี่ปูไปเลย กอปรกับการได้รู้จักนักเขียน ‘กลุ่มกวีลำน้ำมูล’ ที่อายุไม่ห่างกันมากทั้งยังฟังคาราวานเหมือนกัน แถมสร้างสรรค์งานกวีก็เพื่อชีวีกันทั้งนั้น ทำให้พี่ปูซึมซับและหลงรัก ‘เพื่อชีวิต’ มากขึ้นไปอีก
ติดตามเรื่องราวการเดินทางในถนนสายดนตรี อุปสรรคและแรงบันดาลใจของตำนานมีชีวิต "ปู พงษ์สิทธิ์ คำภีร์" ได้ต่อที่นี่
Story : พิทักษ์ จันทร์พลงาม