เพลง “คริสต์มาส” ที่ไม่ได้มีแค่เพลงของ Mariah Carey โดย อนุสรณ์ สถิรรัตน์
มาถึงเดือนสุดท้ายของปีกันแล้ว ถ้ามีคนถามว่าเพลงอะไรเอ่ยที่เป็นที่รู้จักกันมานาน ถูกนำมาร้องบ่อยครั้งที่สุด ที่สำคัญเป็น Public Domain ไม่มีใครเป็นเจ้าของลิขสิทธิ์อีกต่างหาก หลายคนตอบแทบจะเป็นเสียงเดียวกันว่า เพลงอวยพรวันเกิด หรือเพลงแฮปปี เบิร์ธเดย์ อาจจะมีส่วนหนึ่งตอบเพลงอวยพรปีใหม่ แฮปปี นิวเยียร์ ซึ่งก็ถูกทั้งหมดครับ แต่เชื่อว่ามีอีกส่วนหนึ่งตอบว่า เพลงเทศกาลคริสต์มาส แน่นอนครับ นี่ก็ถูก และเป็นเพลงที่เรากำลังจะกล่าวถึงกัน
- ทำไมเพลงคริสต์มาสจึงมีความสำคัญต่อวงการเพลง
เพลงคริสต์มาสทุกเพลงที่คริสต์ศาสนิกชนนำขับร้องในเทศกาลคริสต์มาสในวันที่ 25 ธันวาคมของทุกปี อันเป็นวันคล้ายวันประสูติของพระเยซูคริสต์ ในโลกตะวันตกถือเป็นวันสำคัญวันหนึ่งของปี เป็นวันหยุดตามประเพณี แม้แต่บริษัทต่างประเทศในไทยบางแห่งก็หยุดทำการด้วย และเป็นวันครอบครัวที่ทุกคนมารวมตัวกันอย่างพร้อมเพรียงตั้งแต่วันที่ 24 อันเป็นวันคริสต์มาส อีฟ เฉลิมฉลองกันในครอบครัวอย่างอบอุ่นวันที่ 25 โดยเด็กๆตั้งหน้าตั้งตารอของขวัญวันคริสต์มาสที่ซานตา คลอสจะลงมาทางปล่องไฟบ้าน นำของขวัญมาใส่ลงในถุงเท้าที่เด็กๆแขวนไว้ก่อนนอน เพื่อตื่นมาลุ้นว่าซานตาให้อะไรเป็นของขวัญ ซึ่งซานตาก็ไม่ใช่ใครที่ไหน พ่อแม่ของพวกเขานั่นเอง วันที่เด็กๆตื่นมาแกะของขวัญคือวันที่ 26 ที่เรียกกันว่าบ๊อกซิง เดย์ เอาพอสังเขปนะครับ ทีนี้มาว่ากันถึงเพลงคริสต์มาสที่เชื่อว่าหลายคนคงคุ้นเคยกันมาแต่เด็กกันบ้าง ทำไมเพลงคริสต์มาสจึงเป็นส่วนหนึ่งของธุรกิจเพลงต่างประเทศ ทำไมศิลปินจึงทำงานเพลงคริสต์มาสออกมาขายได้ทุกปี แถมยังขายดีอีกด้วย
เพลงคริสต์มาสของฝรั่งก็เหมือนเพลงปีใหม่ของไทยเรานั่นเอง ในอดีต เมื่อใกล้ถึงเทศกาลปีใหม่หรือคริสต์มาส ตามห้างสรรพสินค้าหรือชอปปิงมอลล์ทั้งหลายจะพากันเปิดเพลงคริสต์มาสและเพลงปีใหม่กันโดยไม่ได้นัดหมาย เพลงคริสต์มาสเป็นเพลงดั้งเดิมที่เราคุ้นกันดี ไม่ใช่เพลงที่ศิลปินเพลงป๊อปนำมาขับร้องใหม่ ส่วนเพลงปีใหม่เป็นเพลงไทยเสียส่วนใหญ่ ซึ่งเป็นเพลงที่ขับร้องโดยคณะสุนทราภรณ์ อาทิ เพลง “สวัสดีปีใหม่”, “รำวงปีใหม่”, “ไชโยปีใหม่”, “เก่าไปใหม่มา”, “รื่นเริงเถลิงศก” และอีกมากมายที่ร้องกันได้ตั้งแต่เด็กเล็กยันคนแก่ ส่วนเพลงคริสต์มาสหลักๆก็มี “Jingle Bells”, “Santa Claus is Coming to Town”, “White Christmas”, “The Christmas Song”, “Let It Snow Let It Snow Let It Snow”, “Winter Wonderland” และอีกมากมายหลายสิบเพลง เพลงส่วนใหญ่กล่าวถึงความงดงามของพระเจ้า ความรัก ความเอื้อเฟื้อ มิตรภาพและความอบอุ่นของครอบครัว ใครฟังก็มีความสุขครับ
- เป็นเพลงที่บ้านเราฟังได้ตลอดทั้งปี
เปรียบเพลงคริสต์มาสได้กับเพลงรักประเภทหนึ่ง เพลงที่ร้องให้คนฟังรักครอบครัว รักพ่อแม่ รักลูก รักเพื่อน มีความเห็นอกเห็นใจ เอื้อเฟื้อให้กันและกัน ให้กำลังใจ โดยมีศาสนาและพระเยชูเป็นแกนหลักในการสื่อสาร บ้านเราเมื่อถึงวันปีใหม่ วันสงกรานต์ คนที่มีครอบครัวอยู่ต่างจังหวัดก็เดินทางกลับบ้าน คริสต์มาสก็เช่นกัน คนที่มีครอบครัวอยู่ต่างเมือง ต่างภาคพื้น หรือต่างรัฐ (ในสหรัฐอเมริกา) จึงมีโอกาสเดินทางกลับบ้าน ได้พบหน้าครอบครัว ทานอาหารร่วมกัน ให้ของขวัญกัน รวมทั้งเปิดเพลงหรือร่วมร้องเพลงคริสต์มาสกัน
ความเป็นจริง เพลงคริสต์มาสจะเปิดฟังเมื่อไหร่ก็ได้ ไม่จำเป็นต้องรอเทศกาล บ้านเราก็เปิดกันได้ตลอดทั้งปี เพราะไม่ได้เกี่ยวกับวันสำคัญทางศาสนาแบบคริสต์ศาสนิกชน ความไพเราะและเสน่ห์จากศิลปินที่ร้องทำให้เราฟังได้อย่างมีความสุข ไม่ว่าจะเป็นวันใดของปี ผู้เขียนก็หยิบอัลบัมเพลงคริสต์มาสมาฟังบ่อยๆเวลาที่ไม่อยากฟังเพลงแนวอื่น ผลงานชุด The Christmas Album ของ Air Supply เป็นแผ่นที่อยู่ใกล้มือตลอดเวลา สำหรับคนไทย เพลงคริสต์มาสฟังได้ตลอดทั้งปีครับ ตราบใดที่เราฟังแล้วมีความสุข
จากอดีตถึงปัจจุบัน ประเพณีอย่างหนึ่งของธุรกิจดนตรีสากลก็คือ ศิลปินคริสเตียนจะต้องออกอัลบัมคริสต์มาสักครั้งหนึ่งในชีวิตการทำงานของตน รายที่ดังหน่อยอาจจะออกเป็นกิจวัตรปีเว้นปีหรือทุกปีเลย นับแต่ดนตรีเป็นธุรกิจเต็มตัวเมื่อยุค50s บรรดาศิลปินในสมัยนั้นต้องทำตามประเพณีด้วยการออกอัลบัมคริสต์มาสกัน มันเป็นส่วนหนึ่งของเยียร์ แพลนของแต่ละค่ายเพลงที่ต้องทำออกขาย ยิ่งมีศิลปินระดับแม่เหล็กอยู่ในค่ายยิ่งต้องทำ เท่าที่จำได้และเคยซื้อฟังก็มี Elvis Presley, Bing Crosby, Frank Sinatra, Bob Dylan ยุค '70s อย่าง John Denver, Boney M, Air Supply, Kenny G ไล่เรียงมาจนยุค 2000 ที่มี Mariah Carey, Josh Groban, Boyz II Men ศิลปินค่าย Motown ทุกราย ศิลปินสายคันทรีต่างๆ หรือโปรเจกต์เฉพาะกิจที่หลายศิลปินมาร่วมกันร้องเพลงคริสต์มาส เหล่านี้ล้วนนำเพลงคริสต์มาสมาร้องใหม่ เล่นใหม่ บันทึกเสียงใหม่เพื่อออกในเทศกาลโดยเฉพาะ และมีหลักประกันว่าขายได้แน่ๆ เพราะบ้านเขาต้องร้องเพลงกันในครอบครัว ไม่ก็เปิดเฉพาะฟังกันเป็นประเพณีอยู่แล้ว เรียกว่าพอเข้าเดือนธันวาคม ทุกครอบครัวต้องตระเตรียมหาเพลงคริสต์มาสมาเปิดฟังและร้องตามกันในครอบครัวในช่วงวันยุค ส่วนค่ายเพลงก็อมยิ้มกันไป เพราะได้ยอดขายทิ้งทวนในเดือนสุดท้ายของปีเป็นโบนัส โดยที่แทบไม่ต้องลงเงินอัดฉีดกันเลย เพราะทุกคนพร้อมใจกันซื้อนั่นเอง ในอเมริกา ศิลปินที่กอบโกยรายได้จากการออกอัลบัมคริสต์มาสก็คือ ศิลปินแนวคันทรีที่เป็นดนตรีหลักของคนอเมริกันทั่วโลก ตามด้วยศิลปินผิวสีที่ทำเพลงครอบคลุมเกือบหมดทั้งวงการ อาทิ ป๊อป อาร์ แอนด์ บี โซล ฮิปฮอป แร็ป บางค่ายเพลงอาศัยอานิสงส์จากเพลงคริสต์มาสที่ศิลปินในสังกัดเคยทำไว้ในอดีตช่วงที่รุ่งเรือง ก็นำเพลงเด่นของศิลปินต่างๆมารวมเป็นอัลบัมรวมเพลง ซึ่งก็ขายดีเช่นกัน
Mariah Carey ร้องเพลงคริสต์มาส ในงาน 'Disney Parks Christmas Day Parade' Special Taped At Magic Kingdom 2010
ส่วนบ้านเราที่สนุกสุขสันต์ไปกับทุกเทศกาลไม่ว่าของไทยเองหรือต่างชาติ หลายคนสนุกกับคริสต์มาส ไม่กี่วันต่อมาก็สนุกต่อกับวันปีใหม่ที่มีเพลงไทยซึ่งเปิดกันมาเป็นประเพณีนานกว่า 50 ปีแล้ว หากมีการบันทึกสถิติ ผมคิดว่าเพลงปีใหม่ของสุนทราภรณ์น่าจะเป็นเพลงที่ถูกเปิดมากที่สุด มีคนไทยรู้จักมากที่สุด และขายดีที่สุดด้วยเช่นกัน และไม่ได้จำกัดว่าคนฟังต้องนับถือคริสต์ คนไทยนับถือพุทธก็นิยมฟัง คนฟังที่นับถือศาสนาอื่นก็ฟังกันได้หมด เพราะเนื้อที่จรรโลงโลก ท่วงทำนองไพเราะ ล้วนทำให้คนฟังมีความสุขทั้งสิ้น
เพลงคริสต์มาสจึงเป็นเพลงที่อยู่คู่กับโลกนี้ต่อไปอีกนานเท่านาน ยังอยู่คู่ไปกับศาสนา เพลงคริสต์มาสที่มีอยู่ไม่กี่เพลง แต่ถ้าถูกนำมาร้องใหม่โดยศิลปินที่ไม่ซ้ำรายกัน ก็ยังมีคุณค่าน่าฟังอยู่ดี จุดด้อยอย่างเดียวของเพลงคริสต์มาสก็คือ เป็นเพลงเฉพาะเทศกาล ปีหนึ่งเปิดฟังกันวันเดียว ตามหลักเทศกาลของเขา แต่ผลงานก็คือ นำมาเปิดได้ทุกปี ไม่มีล้าสมัย ไม่ต้องอิงกระแสใดๆ แม้แต่พวกเราที่ฟังเพลงสากลกัน ก็ยังเคยซื้ออัลบัมเพลงคริสต์มาสมาฟังกันเลย อย่างน้อยก็อัลบัมของมารายห์ คารีย์นี่แหละ ใช่ไหมครับ
หลายคนคงเข้าใจว่าคนที่ร้องเพลงคริสต์มาสแล้วขายดีมีแค่ Mariah Carey คนเดียว จากสถานการณ์ในธุรกิจดนตรีอาจทำให้เราคิดเช่นนั้นได้ เพราะหลายประเทศทั่วโลกให้ความสำคัญกับเพลงของมารายห์ เพราะไพเราะ ฟังติดหูง่าย และเป็นผลงานของศิลปินระดับโลก แต่ก็อย่างที่ทราบกัน เพลงคริสต์มาสเกิดมาคู่กับธุรกิจดนตรี ผลิตเป็นแผ่นเสียงขายอย่างจริงจังตั้งแต่ยุค '50s ศิลปินอย่าง Paul Anka, Elvis Presley, Cliff Richard, Johnny Mathis, Pat Boone, Brenda Lee และอีกมากมาย เป็นไปได้ว่ายุคนั้นมีแต่เพลงป๊อปและเพลงแทรดิชัน (เพลงคันทรี เพลงบลูส์ และแจ๊ซ) เพลงคริสต์มาสจึงเป็นอีกรูปแบบหนึ่งที่ขายได้อย่างแน่นอนในช่วงเทศกาล เช่นเดียวกับเพลงปีใหม่ของเรา และกลายเป็นประเพณีปฏิบัติมาจนถึงปัจจุบันที่ศิลปินระดับนักร้องแม่เหล็กของแต่ละค่ายต้องเจียดเวลาในแต่ละปีมาทำอัลบัมคริสต์มาส
Josh Groban ร้องเพลงคริสต์มาสในงาน 2010 Rockefeller Center Christmas Tree Lighting
ท้ายสุดนี้ เพลงคริสต์มาสเป็นเพลงที่เปิดและฟังกันเฉพาะเทศกาลก็จริง แต่ศาสนาเป็นเรื่องไร้พรหมแดน คนนับถือศาสนาใดก็ฟังได้ อัลบัมเพลงคริสต์มาสจึงเป็นเพลงอีกแขนงหนึ่งที่ขายได้ทุกปี และขายดีมากในช่วงเทศกาล และคนฟังก็รู้จักทุกเพลงในอัลบัมอีกด้วย ซื้อเก็บไว้ ตอนนี้ไม่ฟัง ถึงวันคริสต์มาสก็ต้องหยิบมาฟังครับ
สถิติ
10 อันดับอัลบัมคริสต์มาสขายดีที่สุดในสหรัฐอเมริกา
01 Elvis’ Christmas Album – Elvis Presley 1970 10 ล้านชุด
02 Miracles: The Holiday Album – Kenny G 1994 7.3 ล้านชุด
03 The Christmas Song – Nat King Cole 1963 6 ล้านชุด
04 Mannheim Steamroller Christmas – Mannheim Steamroller 1984 6 ล้านชุด
05 A Fresh Aire Christmas – Mannheim Steamroller1988 6 ล้านชุด
06 Noel – Josh Groban 2007 5.9 ล้านชุด
07 Merry Christmas – Mariah Carey 1994 5.5 ล้านชุด
08 These are Special Times – Celine Dion 1988 5.4 ล้านชุด
09 A Christmas Album – Barbra Streisand 1967 5.3 ล้านชุด
10 Merry Christmas – Johnny Mathis 1958 5.2 ล้านชุด
10 เพลงคริสต์มาสยอดนิยมโดยศิลปินเพลงป๊อป/ร็อค
UK
01 All I Want for Christmas is You – Mariah Crey
02 Last Christmas – Wham!
03 Fairytale of New York – The Pogues featuring Kirsty MacColl
04 Merry Christmas Everyone – Shakin’ Stevens
05 It’s the Most Wonderful Time of the Year – Andy Williams
06 Do They Know It’s Christmas? – Band Aid
07 It’s Beginning to Look A Lot Like Christmas – Michael Buble
08 I Wish It Could be Christmas Everyday – Wizzard
09 Sleep Into Christmas – Elton John
10 Wonderful Christmastime – Paul McCartney
US
01 Jingle Bell Rock – Bobby Helms
02 Waiting for Christmas - Menowin
03 All I Want for Christmas is You – Mariah Carey
04 Silent Night – Josh Groban
05 Blue Christmas – Elvis Presley
06 Let It Snow Let It Snow Let It Snow – Frank Sinatra
07 O Holy Night – Jackie Evancho
08 Winter Wonderland – Dean Martin
09 Jingle Bells – Willie Nelson
10 Santa Claus is Comin’ to Town – Mariah Carey
ผู้เขียน
01 Last Christmas – Wham!
02 The Little Drummer Boy – Air Supply
03 Winter Wonderland – Stryper
04 White Christmas – John Denver
05 Santa Claus is Comin’ to Town – The Jackson 5
06 Please Come Home for Christmas – The Eagles
07 Ave Maria – Stevie Wonder
08 Let It Snow – Frank Sinatra
09 Driving Home for Christmas – Chris Rea
10 Mary’s Boy Child – Boney M
Bonus:
Jingle Bells – X-Mas Project (German Metal)
Photos : GettyImages
--------------------------------------------------------------------------------
สั้นๆ เกี่ยวกับผู้เขียน
นักเขียนประจำบก.นิตยสาร Music Express ตั้งแต่ปี 2527-2537
บก.บห.นิตยสาร Crossroads ตั้งแต่ปี 2537-2544
บก.บห.นิตยสาร Sound และ Metal Mag ตั้งแต่ปี 2545-2548
ปัจจุบันเป็นเจ้าของร้านขายแผ่นเสียง Records Hunter เปิดกิจการตั้งแต่ 2552-ปัจจุบัน
