ทำไมต้องมีเพลง “Oldies” โดย อนุสรณ์ สถิรรัตน์
Oldies เป็นเพลงสไตล์หนึ่งที่อยู่คู่โลกนี้และวงการเพลงมานาน ไม่ต้องแปลหรือบัญญัติคำเรียกเป็นภาษาไทย ขอเพียงเอ่ย Oldies ทุกคนรู้ไปในทางเดียวกันว่าหมายถึงเพลงเก่า ขยายความอีกหน่อยครับ เพลงเก่าคือเพลงที่ฟังกันในอดีต เมื่อเวลาผ่านไป กลายเป็นเพลงที่ผู้คนจดจำและระลึกถึงเสมอ จะเก่ามากเก่าน้อย มันก็ควรมีอายุห่างจากคนฟังไม่ต่ำกว่า 20 ปีครับ กรณีของผม เป็นเพลงยุคก่อนผมเกิด ไม่ก็เป็นยุคที่ผมยังไม่ประสีประสา ได้ยินจากแผ่นเสียงหรือวิทยุในช่วงวัยเด็กนั่นเอง
ในยุค '70s เป็นช่วงที่ผมเริ่มฟังเพลงสากลเป็นหลักแล้ว เพลง Oldies ของผมเป็นเพลงจากยุค '50s-ต้น '60s ครับ และมาถึงสมัยนี้เพลงยุคนั้นก็ยังคงเป็นเพลง Oldies เหมือนเดิม ที่เพิ่มเติมก็คือเพลงจากยุค '70s-'80s ก็เป็น Oldies ไปกับเขาด้วยแล้ว เพลงส่วนใหญ่จากยุคนั้นมักถูกเปิดออกอากาศทางวิทยุ มีอัลบัมรวมเพลงออกมาเป็นแผ่นเสียง เทป และซีดี โดยใช้ชื่อเรียบเชย แต่เข้าใจง่ายว่า Golden Oldies หรือไม่ก็ Oldies But Goodies จากนั้นก็ซอยย่อยลงไปอีกเป็นนักร้องชาย นักร้องหญิง วงดนตรีขวัญใจวัยรุ่น วงร็อคแอนด์โรล วงร็อคบรรเลง เพลงจากภาพยนตร์ ฯลฯ ตามแต่ว่าต้นสังกัดจะคิดคอนเสปต์อย่างไร แต่ด้วยข้อจำกัดที่ยุค '50s มีศิลปินประเภทนักร้องเดี่ยวเป็นส่วนใหญ่ แนวดนตรีมีแค่ร็อคแอนด์โรล ป๊อป บรรเลง สวิง แจ๊ซ เวิร์ลด์ เพลงจึงไม่หลายหลาก แต่ก็มีเสน่ห์ชวนฟังอย่างประหลาด ส่วนคนยุค '90s ผ่านมาถึงตอนนี้ เพลง Oldies ของพวกเขาคงเป็นเพลงของ Nirvana, Pearl Jam หรือวงแนว Grunge, Alternative นั่นเอง และเพลง Oldies ไม่จำเป็นต้องคัดจากศิลปินที่เสียชีวิตไปแล้ว หรือวงดนตรีที่แยกวงไปแล้วนะครับ บางวงเล่นดนตรีมากว่า 50 ปี เพลงยุคแรก ๆ ของพวกเขาก็นับเป็น Oldies ได้ เช่น The Rolling Stones ด้วยเหตุนี้ เพลง Oldies ของคนรุ่นผมกับคนรุ่นน้องหรือรุ่นลูกหลานจึงไม่เหมือนกันทั้งหมด แต่หลักๆแล้ว ยุค '50-'80s นับเป็น Oldies ได้ครับ ยิ่งเวลาผ่านไปในแต่ละปี เราจะมีเพลง Oldies ให้ฟังเพิ่มขึ้นครับ ส่วน Oldies ที่มีมาแต่แรกก็ยังคงสถานะของมันอยู่ต่อไป
จุดเด่นอีกประการหนึ่ง (เอ...หรือว่าจุดด้อย?) ของเพลง Oldies ก็คือ เพลงยาวไม่เกิน 3 นาที อยู่ในยุคที่ผลิตแผ่นซิงเกิล 7 นิ้วขายเป็นหลัก ยังไม่มี LP เพลงส่วนใหญ่จึงมีมาตรฐานความยาวอยู่ที่ 2:20-2:40 นาที กระชับ ไม่เวิ่้นเว้อ ได้ใจความ แต่น่าเสียดายที่สุ้มเสียงในยุคนั้นยังเป็นระบบโมโน ไม่ใช่สเตริโออย่างทุกวันนี้ เราจึงฟังเป็นมิติเดียวไม่ได้แยกลำโพงซ้ายขวา ด้วยเหตุนี้ อัลบัมรวมเพลง Oldies ส่วนใหญ่ที่ออกมาหลังจากยุค70s จึงทำมาสเตอร์ใหม่เป็นระบบสเตริโอ ซึ่งฟังได้อารมณ์และบรรยากาศมากขึ้น แต่ก็ต้องแลกกับบรรยากาศความโบราณดั้งเดิมที่ขาดหายไปบ้าง และสุ้มเสียงดีสุดๆเมื่อนำมาทำมาสเตอร์ใหม่ด้วยระบบดิจิตัล เรื่องลิขสิทธิ์เพลงก็เป็นอีกเรื่องหนึ่งที่สร้างปัญหาอยู่บ้าง เพราะบางเพลงเจ้าของลิขสิทธิ์ไม่อนุญาตให้นำไปใช้พร่ำเพรื่อ ต้องผ่านความเห็นชอบของเจ้าของผลงานก่อน บางรายก็ไม่อนุญาตเลย ดังนั้น เวลาเราซื้ออัลบัมรวมเพลง Oldies มาชุดหนึ่ง ถ้าหน้าปกระบุว่า By Original Artists หรือ Original Version ก็ไม่มีปัญหาครับ แต่ถ้าไม่ระบุ บางทีก็เจอเพลงที่เล่นโดยศิลปินอื่น (เหมือนเล่นคัฟเวอร์ที่ผ่านความเห็นชอบของเจ้าของผลงานแล้ว) บางเวอร์ชันก็เป็นประเภท Re-recording ที่เจ้าของผลงานบันทึกเสียงใหม่เพื่อสุ้มเสียงที่ดีขึ้น แต่บางทีเพลงก็ผิดเพี้ยนไปจากเดิม หนักข้อหน่อยก็ฟังเหมือนวงสมัครเล่นนำมาเล่นคัฟเวอร์ไปเลย ปัญหาลิขสิทธิ์เพลงนี้ดูเหมือนภาคพื้นเอเซียตะวันออกเฉียงใต้มักประสบบ่อย บางทีต้นสังกัดไทยจะออกงานรวมเพลง Oldies สักชุด ต้องขออนุญาตไปหลายประเทศ ทำให้ได้เวอร์ชันแปลกๆมาฟังกัน แต่เท่าที่ผ่านมา เกิดกรณีนี้ขึ้นน้อยมากครับ
ย้อนกลับไปยุค '70s ที่ผมฟังเพลงสากลเป็นหลักแล้ว มักได้ฟังเพลง Oldies จากรายการวิทยุหลายรายการ มีดีเจระดับปรมาจารย์อย่างคุณเล็ก วงศ์สว่าง (ล่วงลับไปแล้ว) ปัจจุบัน มีรายการวิทยุออนไลน์ที่เปิดเพลง Oldies สลับเพลงในอดีตที่น่าฟังอยู่รายการหนึ่งชื่อ Golden Oldies ที่ Like Station AM 1494 MCOT Radio จัดโดยดีเจต้น วิโรจน์ คงสาคร ที่มีประสบการณ์ในวงการนี้มากว่า 20 ปี ทั้งที่เขาเกิดหลังยุค Golden Oldies ถึง 20 ปี แต่นั่นไม่ใช่ประเด็น เพราะเขารักและทุ่มเทให้กับเพลงเก่าจนรู้มากกว่ารุ่นใหญ่บางคนเสียอีก จัดทุกวันอาทิตย์ ช่วง 15.00-17.00 น.ครับ นอกจากได้ฟังเพลงเก่าแล้ว ยังได้ความรู้ด้วยครับ
นอกจากนี้ในช่วงที่สื่อสิ่งพิมพ์ยังเป็นสื่อหลักของคนฟังเพลงมีหนังสือเนื้อเพลงพร้อมคอร์ดกีตาร์เพลง Oldies ที่ขายดีมากนอกจาก I.S. Song Hits ของวงศ์สว่างการพิมพ์ที่ออกรายเดือนแล้ว ก็มี Let It Be Me ของคุณวาริน รุ่งจตุรภัทร ที่ลงทุนแกะเนื้อเพลงภาษาอังกฤษ แล้วใส่คอร์ดกีตาร์ในทุกเพลง ซึ่งนาน ๆ จะออกเล่มนึง แต่ขายดีจนพิมพ์นับครั้งไม่ถ้วน เหล่านี้ล้วนตอบสนองความต้องการของคนฟังเพลงเก่าได้ดี รวมทั้งคนที่คิดเริ่มหัดกีตาร์ก็อาศัยหนังสือเหล่านี้เป็นตำรา เพลง Oldies มักเป็นบทเรียนแรกๆของคนหัดเล่นกีตาร์ เพราะเล่นไม่กี่คอร์ด คอร์ดไม่ยาก มีกีตาร์โปร่งตัวเดียวก็หัดเล่นหัดร้องได้ อย่างเพลง "Greenfields", "Tell Laura I Love Her", "What Ever Will Be Will Be" (Que Sera, Sera) ลองถามผู้ใหญ่ใกล้ตัว หรือคนที่อายุเกิน 50 ปีดูสิครับ
ถึงตรงนี้ หลายคนคงตระหนักแล้วนะครับว่าทำไมต้องมีเพลง Oldies (แหงละ ก็มีคนแก่เพิ่มขึ้นทุกปีนี่ หลายคนคงนึกในใจ) แต่อย่าลืมครับ ลำพังเพลงเก่าอย่างเดียวจะไม่มีทางเป็นอมตะและถูกเรียกว่า Golden Oldies หรือ Oldies But Goodie ได้เลย ถ้าเพลงนั้นไม่มีความไพเราะ ไม่มีเนื้อหากินใจผู้ฟัง และไม่ได้เล่นหรือร้องโดยศิลปินที่มีความสามารถอย่างแท้จริง ไม่เช่นนั้นก็คงเป็นแค่เพลงฮิตในช่วงนั้นๆ แล้วถูกเพลงใหม่ที่ดีกว่ากลืนหายไปพร้อมกับกาลเวลา
30 Oldies But Goodie
ผมเลือกเพลง Oldies เท่าที่นึกออก และเป็นเพลงที่คนฟังบ้านเรารู้จักกันดี ยังมีคนฟังกันอยู่ เชื่อว่าคนฟังเพลงยุค '90s หรือ 2000 ก็น่าจะคุ้นหูหรือเคยผ่านหูมาบ้าง ลองเช็กดูว่า Oldies But Goodie แค่ไหนครับ และขอเลี่ยงเพลงของ Elvis Presley และ The Beatles นะครับ เพราะเพลงดี ๆ ของทั้งสองศิลปินมีมากจนเลือกไม่ถูกจริง ๆครับ
01 Diana (Paul Anka)
02 Rhythm of the Rain (The Cascades)
03 All I Have to Do is Dream (The Everly Brothers)
04 Tell Laura I Love Her (Ray Peterson)
05 Poetry in Motion (Johnny Tillotson)
06 Love Letters in the Sand (Ray Conniff)
07 Tennessee Waltz (Patti Page)
08 What Ever Will Be Will Be (Que Sera, Sera) (Doris Day)
09 It's My Party (Lesly Gore)
10 My Girl (The Temptations)
11 Greenfields (The Brothers Four)
12 Strangers in the Night (Andy Williams)
13 I Will Follow Him (Little Peggy March)
14 Sukiyaki (Kyu Sakamoto)
15 Dream Lover (Bobby Darin)
16 Sleep Walk (Santo & Johnny)
17 Cherry Pink & Apple Blossom White (Perez Prado and Orchestra)
18 Rock Around the Clock (Bill Haley & his Comets)
19 Theme form A Summer Place (Percy Faith)
20 Oh, Pretty Woman (Roy Orbison)
22 I Can't Stop Loving You (Ray Charles)
23 The End of the World (Skeeter Davis)
24 Unchained Melody (The Righteous Brothers)
25 Stranger in the Night (Frank Sinatra)
26 The Sounds of Silence (Simon & Garfunkel)
27 California Dreamin' (The Mamas & The Papas)
28 Whiter Shade of Pale (Procol Harum)
29 Happy Together (The Turtles)
30 Season in the Sun (Terry Jacks)
