iri และ Awich สองสาวเท่แห่งวงการ R&B-HIP HOP จากญี่ปุ่น โดย คันฉัตร รังษีกาญจน์ส่อง

เมื่อว่าด้วยเพลงญี่ปุ่นแล้วชาวไทยเรามักจะนึกถึงแนวเจป็อปคาวาอี้ขึ้นมาก่อน แต่อย่างที่ทราบกันดีว่าญี่ปุ่นเองมีศิลปินทำดนตรีหลากหลายแนว รวมถึงแนวอาร์แอนด์บีและฮิปฮอปก็เช่นกัน ไม่ว่าจะศิลปินกลุ่มรุ่นใหญ่ที่ดังมาตั้งแต่ยุค 90 อย่าง Dragon Ash, m-flo หรือ RIP SLYME  ถ้าศิลปินชายยุคนี้ก็ เช่น Ken the 390 และ KOHH แต่วันนี้เราจะมาพูดถึงสองศิลปินหญิงที่เพิ่งออกอัลบั้มใหม่ นั่นคือ iri และ Awich     

iri

ขอเริ่มจาก iri ก่อน เธอเกิดเมื่อปี 1994 ที่เมืองซูชิ จังหวัดคานางาวะ สนใจด้านดนตรีตั้งแต่สมัยเรียนมัธยม เธอเป็นสายเรียนรู้ด้วยตัวเองไม่ว่าจะฝึกร้องเพลงหรือหัดเล่นกีตาร์โปร่ง ช่วงเรียนมหาวิทยาลัยเธอร่วมแจมกับวงดนตรีแจ๊ซในบาร์ที่ทำงานพาร์ทไทม์ ต่อมาปี 2014 เธอชนะการประกวดดนตรีในงาน JAM ที่จัดโดย NYLON JAPAN และ Sony Music จนเธอได้เซ็นสัญญากับ Colorful Records ค่ายย่อยของ Victor Entertainment ในปี 2016            

แม้จะได้ชื่อว่าเป็นศิลปินอาร์แอนด์บี แต่ iri กลับมีลุคที่เรียบง่าย ไม่ได้เน้นความฉูดฉาด การร้องของเธอเป็นความสุขุมที่เท่สุดๆ ให้อารมณ์เหมือนเพื่อนมาเล่าอะไรให้ฟัง แต่สารก็ไหลลื่นและแฝงด้วยความล้ำลึก iri แต่งเพลงเองทั้งเนื้อร้องและทำนอง ซึ่งภาคดนตรีมีส่วนผสมของทั้งอาร์แอนด์บี ฮิปฮอป โซล และคลับมิวสิค จนเพลงของเธอมักถูกระบุว่าเป็นแนว อัลเทอร์เนทีฟ อาร์แอนด์บี         

ในด้านเนื้อหา เพลงของ iri มักพูดถึงความรู้สึกและปัญหาของคนช่วงอายุ 20 (ซึ่งคือวัยของเธอ) ทำให้มันกลายเป็นตัวแทนน้ำเสียงของคนหนุ่มสาว เพลงดังเพลงแรกๆ ของเธอคือ "Aitaiwa" (2017) ซึ่งเธอเล่าว่าเขียนขึ้นในคืนที่นอนไม่หลับ ตัวเพลงเลยบอกเล่าห้วงความคิดของคนที่มีความรู้สึกมากมายอยู่ในใจ ไม่รู้จะบอกฝ่ายตรงข้ามออกมาเป็นคำพูดอย่างไร แต่ก็อยากคงความรู้สึกนี้ไว้ แค่อีกสักคืนก็ยังดี      

               

ส่วนเพลงของ iri ที่ดังที่สุดคือเพลง "Wonderland" (ยอดวิว 20 ล้านวิว ณ มีนาคม 2022) ด้วยเนื้อหาสุดโดนใจว่าด้วยการใช้ชีวิตแบบเรื่อยเปื่อยว่างเปล่า โดยท่อนฮุคร้องว่า "ทุกวัน ทุกคราว / วันนี้ก็จบลงก่อนฉันจะรู้ตัว / เอาแต่เมามายโดยไม่คิดถึงสิ่งลุล่วง / พูดคุยเรื่อยเปื่อยวนเวียนไป / ทั้งวัน ทั้งคืน” แต่ iri ก็ไม่ได้นำเสนอเพลงนี้ออกมาหดหู่จนเกินไป เธอผสมการร้องและแร็ปที่สื่อถึงความสิ้นหวังและแอบมีความหวังไปพร้อมกัน          

iri เพิ่งออกอัลบั้มชุดที่ห้า neon เมื่อกุมภาพันธ์ 2022 ซิงเกิ้ลจากอัลบั้มนี้ดูจะมีบีทสนุกสนานกว่างานที่ผ่านมา ทั้งเพลง "Uzu" ที่ผสมดนตรีการาจเฮ้าส์แสนติดหูและมิวสิกวิดีโอสุดเฟี้ยวฟ้าว ส่วน "Matenrou" มีกลิ่นอายของดิสโก้อย่างชัดเจน แต่อัลบั้มชุดนี้ยังมีเพลงจังหวะกลางๆ อยู่หลายเพลง เช่น "Hajimarinohi" ที่ให้ความรู้สึกแบบผู้ใหญ่ แต่เพลงในอัลบั้มนี้ที่ผู้เขียนชอบที่สุดคือ ienai ด้วยเสียงซินธ์สุดเท่และเนื้อหาว่าด้วยความไม่มั่นใจในความสัมพันธ์จนไม่กล้าพูดคำว่ารัก แต่ก็ไม่อยากให้เรื่องราวของเราจางหายไป โดยรวมแล้ว neon เป็นงานที่กลมกล่อม ฟังเพลิน และทำให้ iri ยังเป็นศิลปินแถวหน้าของแนวอาร์แอนด์บีต่อไป

หาก iri คือศิลปินแนวเยือกเย็น ญี่ปุ่นก็ยังมี Awich ผู้เป็นฮิปฮอปสายร้อนแรง ต้องสารภาพว่าผู้เขียนเพิ่งรู้จักเธอจากการไปฟีเจอร์ริงกับวง RADWIMPS ในเพลง "SHIWAKUCHA" (2021) ซึ่งเนื้อเพลงช่วงแรกจะพูดถึงชีวิตอันสิ้นหวังไร้คำตอบ แต่ช่วงกลางเพลง Awich จะมาแร็ปอย่างดุดันถึงการต้องสู้ต่อไป ด้วยเนื้อเพลงว่า “หน้าที่เราคือการสกัดเพชรจากหิน และหินบางก้อนก็มีแต่คนตกต่ำอยู่เบื้องล่างจะเก็บได้” (หูย ขนลุก)

                       

ประวัติชีวิตของ Awich นั้นเข้มข้นไม่แพ้สไตล์การร้องเพลง เธอเกิดที่เมืองนาฮะ เกาะโอกินาวะ เมื่อปี 1986 ด้วยความที่มีฐานทัพทหารอเมริกันบนเกาะ เธอจึงได้ซึมซับวัฒนธรรมตะวันตกตั้งแต่เด็ก Awich เริ่มหัดเขียนเพลงเองตั้งแต่อายุ 13 เธอออกอัลบั้มชุดแรกในปี 2007 ชื่อว่า Asian Wish Child (เป็นที่มาของชื่อ Awich) แต่มันก็เป็นอัลบั้มอินดี้ไม่ได้การตอบรับมากนัก        

       

หลังจากนั้น Awich ตัดสินใจย้ายไปอยู่เมืองแอตแลนตา รัฐจอร์เจีย เธอแต่งงานกับหนุ่มอเมริกัน มีลูกสาวหนึ่งคน เรียนจบด้านการตลาดจากที่นั่น ตั้งใจว่าจะลงหลักปักฐานที่สหรัฐอเมริกา แต่แล้วก็เกิดจุดเปลี่ยนไม่คาดคิด สามีเธอถูกยิงเสียชีวิต Awich ตัดสินใจพาลูกสาวกลับญี่ปุ่น เธอเข้าสู่วงการฮิปฮอปอีกครั้งในปี 2017 ด้วยการออกเพลงกับ YENTOWN ค่ายฮิปฮอปมาแรง ซึ่ง Chaki Zulu เจ้าของค่ายเป็นผู้ร่วมแต่งเพลงและกลายเป็นโปรดิวเซอร์คู่บุญของเธอในเวลาต่อมา

              

ยุคที่มาอยู่กับ YENTOWN นี่เองที่เพลงของ Awich เป็นที่รู้จักมาก มีแทร็คเด่นๆ อย่าง "Remember" และ "WHORU?" ซึ่งสะท้อนความเป็นสาวมั่นของเธอได้ดี จนปี 2020 เธอได้เซ็นสัญญากับค่ายใหญ่อย่าง Universal Music Japan และออกอัลบั้มเต็มชุดที่ 4 Queendom ในเดือนมีนาคม 2022 อีกทั้งยังมีคอนเสิร์ตใหญ่ที่นิปปอนบูโดกัง (ฮอลล์ความจุระดับหมื่นคน) แต่สำคัญเหนือสิ่งอื่นใด เธอยังปล่อยเพลงยอดเยี่ยมที่สุดของอาชีพออกมาด้วย มันคือเพลงชื่อ "Queendom" เหมือนกับอัลบั้ม

                     

โดยปกติแล้วผลงานของ Awich เป็นเพลงฮิปฮอปที่ดีตามมาตรฐาน แต่ก็มักมีภาพซ้ำที่เราเห็นกันบ่อยในแบบฮิปฮอป (งานปาร์ตี้, แฟชั่นสร้อยทอง, สาวเซ็กซี่ ฯลฯ) แต่เพลง "Queendom" คือการเอาชีวิตทั้งชีวิตของ Awich มาทำเป็นเพลง บ้านเกิดที่โอกินาวะ-การเดินทางไปอเมริกา-สูญเสียคนรัก-กลายเป็นแม่เลี้ยงเดี่ยว เนื้อเพลงทุกท่อนเต็มไปด้วยความดรามาติก ทำนองเพลงก็ไต่ระดับพีคขึ้นเรื่อยๆ ชนิดไร้ความบันยะบันยัง ฟังจบครั้งแรกถึงกับอึ้ง รีบส่งเพลงให้เพื่อนๆ พร้อมแคปชั่นว่า “นี่แหละที่เขาเรียกว่ากรีดชีวิตตัวเองมาเขียนเนื้อเพลง”       

iri    

Queendom เป็นตัวอย่างที่ดีของการแปรเปลี่ยนความเจ็บปวดเป็นงานศิลปะ แถมช่วงท้ายเพลงยังเป็นการเฉลิมฉลองของ Awich ถึงความเป็นผู้หญิง แม่ และศิลปินได้อย่างยิ่งใหญ่ สมกับที่เธอเคยกล่าวไว้ว่า “ฉันจะทำให้ญี่ปุ่นกลายเป็นอาณาจักรของฉัน” 

____________________

ผู้เขียน - คันฉัตร รังษีกาญจน์ส่อง

(Kanchat Rangseekansong)

เปิดโลกดนตรีและไอดอลกับคันฉัตร