"มอส คำหมากบิน" พราหมณ์สู่ขวัญมาเป็นนักร้องอินดี้ เชื่อมรุ่นเก่าเข้ากับรุ่นใหม่
"มอส คำหมากบิน" พราหมณ์สู่ขวัญ มาเป็นนักร้องอินดี้อีสาน เจ้าของเสียงร้องเพลง "อ้ายมันคนชั่ว" เนื้อร้องนำคำสู่ขวัญศิลปวัฒนธรรมประจำถิ่นอีสานสืบทอดกันมาแต่โบร่ำโบราณ มาผสมผสานดนตรีร็อคกระแทกใจ มิวสิควิดิโอจำลองพิธีบายศรีสู่ขวัญบ่าวสาว มีผู้เข้าชมในยูทูบมากกว่า 114 ล้านวิว เชื่อว่าการเป็นพราหมณ์ทำขวัญควบคู่กับการเป็นนักร้องอินดี้อีสาน มีส่วนช่วยเชื่อมศิลปวัฒนธรรมเก่าแก่เข้ากับยุคสมัย
มอส คำหมากบิน มีชื่อจริงว่า นภากร ศรีพรมอาจ บอกกับทีมข่าว Sanook.com ว่า เขาเกิดที่ จ.ศรีสะเกษ มาเติบโตที่ จ.อุดรธานี มุ่งมั่นตั้งใจเป็นพราหมณ์ทำขวัญ ตั้งแต่เรียนจบชั้นมัธยมศึกษาปี 6 แตกต่างจากเพื่อนรุ่นเดียวกันส่วนใหญ่ไปเรียนต่อ เพื่อสานฝันเป็นหมอ พยาบาล ทหาร ตำรวจ ครู
หลังจากเรียนรู้พิธีการสู่ขวัญจากผู้เฒ่าผู้แก่ ท่องตำรับตำราจนแตกฉาน พออายุได้ 19 ปี ได้รับใบตราตั้งจากพระครูพิพัฒน์วิทยาคม หรือ หลวงเจริญ ฐานยุตฺโต วัดโนนสว่าง อ.หนองวัวซอ จ.อุดรธานี การันตีมีที่มาที่ไป
"พราหมณ์สู่ขวัญ อีสานเรียกว่าหมอสูตร หลวงพ่อเจริญท่านเขียนตราตั้งให้เป็นพรหมณ์ในพิธีหลวง พิธีต่างๆ ได้หมด ไม่ได้เป็นพราหมณ์สู่ขวัญด้วยการอุปโลกน์ขึ้น ก่อนมาถึงจุดนี้ต้องเรียนรู้ตำรา ต้องเรียนรู้พิธีทำยังไง การบวงสรวงการสู่ขวัญมีอะไรบ้าง คายหรือเครื่องบูชาครูบาอาจารย์มีอะไรบ้าง"
"สู่ขวัญมีหลายอย่าง สู่ขวัญน้อยสู่ขวัญใหญ่ สู่ขวัญนาค สู่ขวัญบ่าวสาว สู่ขวัญข้าว สู่ขวัญวัวขวัญควาย มีหมดครับมีมาตั้งแต่โบราณ เวลาสู่ขวัญจะเป่าแคนคลอไปด้วยเพิ่มอรรถรส ผมไม่กลัวนะว่ามันจะผิดฮีตครอง มันต้องพัฒนาให้เข้ายุคสมัย ไปทำพิธีเขตที่ค่าน้ำมันไม่หนัก ก็รับประมาณ 3-5 พันบาท ถ้าข้ามจังหวัดก็คุยกันตามระยะทาง"
ส่วนเส้นทางจากพราหมณ์ทำขวัญมาเป็นนักร้องอินดี้อีสานควบคู่กันไปด้วย มอส เล่าให้ฟังว่า เริ่มต้นขึ้นหลังจากการชักชวนจากเจ้าของค่ายบังเอิญมิวสิค ที่กำลังขยายขนาดงานให้กว้างขวางมากขึ้น หลังจากประสบความสำเร็จกับการปั้น "บุ๊ค ศุภกาญจน์" เจ้าของเสียงร้องเพลง "สืบพันธุ์" มากความสามารถเป็นทั้งนักร้อง และนักแต่งเพลง
"ตอนนี้อายุ 26 ย่าง 27 ปี ชีวิตผมมันโยงหลายอย่าง เป็นนักดนตรี หมอลำกลอน หมอพราหมณ์ เป็นครูด้วย อาจารย์โต้ง เจ้าของค่ายรู้จักกันมาก่อน เขาเห็นแวว เห็นว่าเรามีเอกลักษณ์ บุ๊คก็แต่งเพลงอ้ายมันคนชั่วมา ศรี ศรี มื้อนี่แม่นมือดี รู้สึกเพราะก็อัดเลย ร้องอิงสำเนียงความเป็นตัวเรา ความเป็นพราหมณ์สอดใส่เข้าไป พอปล่อยออกมาก็ดัง ก็เลยได้มาทำตรงนี้ด้วย"
"สำหรัผมมองว่ามันเป็นความท้าทาย เป็นการเชื่อมวัฒนธรรมเก่าและใหม่ใส่กัน ดนตรีร็อคแต่ว่าคำโบราณ มีพิณมีแคนประกอบด้วย เด็กรุ่นใหม่เกิดความอยากรู้เข้ากูเกิ้ลไปสืบค้นพิธีสู่ขวัญ ศรีมื้อนี่แม่นมือดี มื้อเศรษฐีอมุตะโศก ไก่ผูโอ่กตื่นข้าวสาร แม่มารตื่นมดส่ม เข่าต้มตื่นเจ้าหัว ดอกบัวตื่นพระเจ้า หมาเฒ่าตื่นริงโทน มันแปลว่ายังไง เด็กน้อยถามผู้เฒ่านะทีนี้"
มอส เชื่อว่า ผลงานที่เขาทำออกมาต่อเนื่อง เป็นการสร้างสรรค์ ดึงดูดให้คนรุ่นใหม่เกิดความสนใจความงดงามสมัยเก่า ที่สืบทอดกันมาตั้งแต่รุ่นปู่ย่าตายาย ซึ่งเด็กรุ่นใหม่บางคนยังไม่รู้ด้วยซ้ำว่าคืออะไร
"ผู้ใหญ่ที่อยากให้ศิลปวัฒนธรรม หรือว่าความเป็นพราหมณ์ หรือความเป็นอะไรทุกอย่างของอีสาน ความงดงามของสมัยเก่า ยังสืบอยู่คู่ไป มันก็ต้องปรับตัว ปรับความเข้าใจว่ามันต้องทำได้ อย่าบอกว่าไม่ได้ มันต้องทำได้"
"สื่อให้มันเข้าถึงเด็กน้อย อย่ามัวแต่ยึดติด หัวดำจะออกก่อนหัวดอนจะนำหลัง มันตามยุคตามสมัย หาวิธีโน้มน้าวใจเด็กน้อย ทำยังไงวัฒนธรรมตรงนี้ ถึงจะอยู่คู่อีสาน หรือว่าคู่คนไทย ผู้ใหญ่มีแต่ล่วงไปหน้านะ เด็กน้อยก็โตขึ้นๆ นะครับ"
อัลบั้มภาพ 18 ภาพ