ตะลึง! 15 อนุสาวรีย์ไร้เจ้าของ มอบ "กทม." เป็นเจ้าภาพตามหา
ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ในการหารือเบื้องต้นระหว่าง 9 หน่วยงานที่เป็นคณะกรรมการปรับปรุงพัฒนาอนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิ ได้ข้อสรุปว่าจะให้ทาง กทม. เป็นเจ้าภาพในการประชุมติดตามและสืบหาหน่วยงานที่เป็นเจ้าของดูแลอนุสาวรีย์ชัยฯ
เนื่องจากก่อนหน้านี้ กทม. ได้ประชุมคณะกรรมการปรับปรุงพัฒนาอนุสาวรีย์ชัยฯ มาแล้ว จึงเห็นควรให้ดำเนินการอย่างต่อเนื่อง และคาดว่า กทม. จะนัดประชุมอีกครั้งภายในสัปดาห์นี้ โดยจะมีการติดตามสืบหาความเป็นเจ้าของอนุสาวรีย์อื่นๆ รวม 15 แห่ง
ซึ่งมีทั้งอนุสาวรีย์ที่ตั้งอยู่ในพื้นที่หน่วยงานราชการ รวมถึงอนุสาวรีย์สำคัญของประเทศ เช่น อนุสาวรีย์พระเจ้าตากสิน วงเวียนใหญ่ ฝั่งธนบุรี และอนุสาวรีย์ประชาธิปไตย บริเวณวงเวียนถนนราชดำเนินกลาง ที่มีการเวนคืนที่ดินจากกรมทางหลวง และรูปแบบการก่อสร้างคล้ายกับอนุสาวรีย์ชัยฯ ที่ยังไม่ทราบแน่ชัดว่าหน่วยงานใดเป็นเจ้าของด้วย
>> ตามหาเจ้าของ “อนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิ” ก่อนปรับปรุงใหญ่
ทั้งนี้ อนุสาวรีย์ที่สร้างในพื้นที่หน่วยงานราชการ ถือเป็นการสร้างในที่ราชพัสดุ ซึ่งเป็นอำนาจการดูแลของกรมธนารักษ์ทั้งหมด แต่พื้นที่ที่ยังมีปัญหาและตัดสินไม่ได้คือ อนุสาวรีย์ที่สร้างบนวงเวียนถนนใหญ่ เพราะพื้นที่เหล่านี้ส่วนใหญ่เป็นการเวนคืนของกรมทางหลวง อีกทั้งยังไม่รู้ชัดว่าเงินที่ใช้ก่อสร้างนำมาจากแหล่งใด เพราะตามกฎหมายหากเป็นเงินที่รับบริจาคเพื่อใช้ก่อสร้างอนุสาวรีย์โดยตรง จะไม่สามารถนำมาเป็นอาคารราชพัสดุของกรมธนารักษ์ได้
นายสมพงษ์ เวียงแก้ว รองปลัด กทม. กล่าวว่า นอกจากอนุสาวรีย์ชัยฯ ในพื้นที่กรุงเทพมหานครยังมีอนุสาวรีย์อื่นที่เก่าแก่เป็นโบราณสถานหรือสถานที่ที่คาดว่าจะเป็นโบราณสถานอีกรวม 15 แห่ง ได้แก่
1. พระบรมราชานุสาวรีย์พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
2. อุทกทานสหชาตและอุทกทานพระแม่ธรณีบีบมวยผม
3. วงเวียน 22 กรกฎาคม
4. อนุสาวรีย์ทหารอาสาสงครามโลกครั้งที่หนึ่ง
5. ปฐมบรมราชานุสรณ์
6. อนุสาวรีย์พิทักษ์รัฐธรรมนูญ
7. อนุสาวรีย์ประชาธิปไตย
8. พระบรมราชานุสาวรีย์พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว
9. พระบรมราชานุสาวรีย์สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช
10. พระบรมราชานุสาวรีย์พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว
11. พระบรมราชานุสาวรีย์พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล
12. พระบรมราชานุสาวรีย์พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
13. พระบรมราชานุสาวรีย์พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย และ
14. พระบรมราชานุสาวรีย์พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว
โดยอนุสาวรีย์ที่มีรายชื่อดังกล่าว ทาง กทม.เป็นผู้ดูแลภูมิทัศน์ภายนอก แต่ยังไม่มีหนังสือมอบให้ กทม.ดูแลอย่างเป็นทางการ ที่ผ่านมา กทม.ดูแลปรับภูมิทัศน์ที่ไม่ต้องมีการจัดสรรงบประมาณซึ่งสำนักงานเขตพื้นที่เป็นผู้ดูแล และหากต้องมีการปรับปรุงตัวอนุสาวรีย์จะเป็นไปในรูปแบบการปรับปรุงจากรัฐบาล มอบหมายให้ กทม.ดำเนินงานเป็นส่วน ๆ
”พระบรมราชานุสาวรีย์และอนุสาวรีย์ที่เป็นโบราณสถานดังกล่าว เมื่อต้องมีการปรับปรุงที่ต้องใช้งบประมาณจำนวนมาก หรือ กทม.มีโครงการปรับปรุงภูมิทัศน์ที่เกี่ยวเนื่องตามระเบียบราชการ กทม.จะไม่สามารถอนุมัติงบประมาณได้หากไม่ใช่พื้นที่ในความรับผิดชอบดูแลอย่างเป็นทางการ จึงเป็นส่วนที่ กทม.ต้องตรวจสอบตามหาผู้ดูแลหรือเจ้าของอนุสาวรีย์ให้เกิดความชัดเจน” นายสมพงษ์ กล่าว
อย่างไรก็ตาม กทม.ได้ทำหนังสือสอบถามหน่วยงานเกี่ยวเนื่องทั้งกรมศิลปากร กรมธนารักษ์ และกรมทางหลวง ในฐานะที่เป็นหน่วยงานดูแลโบราณสถานและหน่วยงานเจ้าของพื้นที่ก่อสร้างอนุสาวรีย์นั้นๆ แต่หากไม่มีหน่วยงานผู้เป็นเจ้าของพื้นที่ตามระเบียบบริหารราชการ กทม. ทาง กทม.จะรับพื้นที่มาดูแลเองทั้งหมด เพื่อวางแผนตามกรอบโบราณสถานและสถานที่สำคัญอย่างเหมาะสม เพื่อให้เกิดความสวยงาม คงคุณค่าตามประวัติศาสตร์มากที่สุดต่อไป
ปัจจุบัน กทม.ได้รับมอบโบราณสถานจากกรมศิลปากรให้ดูแลบูรณะอย่างเป็นทางการ ครอบคลุมเพียงประเภท สะพาน กำแพง และป้อม 39 แห่ง ได้แก่ 1.สะพานเจริญรัช 31 เขตพระนคร 2.สะพานศรีเจริญ 34 เขตพระนคร 3.สะพานช้างโรงสี เขตพระนคร 4.สะพานปีกุน เขตพระนคร 5.สะพานผ่านพิภพลีลา เขตพระนคร 6.สะพานผ่านฟ้าลีลาศ เขตพระนคร 7.สะพานภานุพันธ์ เขตพระนคร 8.สะพานมัฆวานรังสรรค์ เขตดุสิต 9.สะพานสมมตอมรมารค เขตพระนคร 10.สะพานอุบลรัตน์ เขตพระนคร 11.สะพานดำรงสถิต เขตพระนคร 12.สะพานหก เขตบางซื่อ 13.สะพานชมัยมรุเชฐ เขตดุสิต 14.สะพานงา เขตดุสิต 15.สะพานถ้วย เขตดุสิต 16.สะพานพระรูป เขตดุสิต 17.สะพานเจริญราษฎร์ 32 เขตป้อมปราบศัตรูพ่าย
18.สะพานมหาดไทยอุทิศ เขตป้อมปราบศัตรูพ่าย 19.สะพานทิพยเสถียร เขตสัมพันธวงศ์ 20.สะพานเฉลิมหล้า 56 เขตปทุมวัน 21.สะพานเฉลิมพันธ์ 53 เขตบางรัก 22.สะพานมอญ เขตพระนคร 23.สะพานวรเสรษฐ เขตดุสิต 24.สะพานเสาวนี เขตดุสิต 25.กำแพงพระราชวังบวรสถาน เขตพระนคร 26.กำแพงหน้าโรงเรียนวัดบวรนิเวศ เขตพระนคร 27.ป้อมมหากาฬ เขตพระนคร 28.ป้อมพระสุเมรุ เขตพระนคร 29.ป้อมวิไชยสิทธิ์ เขตบางกอกใหญ่ 30.ป้อมป้องปัจจามิตร เขตคลองสาน 31.ซุ้มประตูแพร่งสรรพศาสตร์ เขตพระนคร 32.ซุ้มประตูวัง ถนนพระสุเมรุ เขตพระนคร 33.คลองหลอดวัดราชบพิตรฯ เขตพระนคร 34.คลองหลอดวัดราชนัดดาฯ เขตพระนคร 35.คลองผดุงกรุงเกษม เขตพระนคร 36.คลองโอ่งอ่าง เขตพระนคร 37.สนามหลวง เขตพระนคร 38.อนุสาวรีย์หมู เขตพระนคร 39.สะพานพระปฐมบรมราชานุสรณ์ เขตธนบุรี
โบราณสถานดังกล่าว สำนักผังเมืองจะเป็นผู้ดูแลหลัก และหากต้องมีการบูรณะซ่อมแซม ทาง กทม.จะเป็นผู้จัดสรรงบประมาณดำเนินการ โดยขอคำแนะนำการปรับปรุงโบราณสถานผ่านกรมศิลปากร