"รื้อ vs สร้าง" การเมืองเรื่องอนุสาวรีย์และการเหยียดเชื้อชาติของอเมริกา

มหาวิทยาลัยนอร์ทแคโรไลนา แชเปิลฮิลล์ เป็นมหาวิทยาลัยของมลรัฐ ตั้งอยู่ที่เมืองแชเปิลฮิลล์ ในมลรัฐนอร์ทแคโรไลนา สหรัฐอเมริกา รู้จักในชื่อย่อว่า ยูเอ็นซี (UNC) มหาวิทยาลัยแห่งนี้ก่อตั้งเมื่อปี พ.ศ. 2332 (สร้างกรุงรัตนโกสินทร์เสร็จ 7 ปี) มีชื่อเสียงทางด้านแพทยศาสตร์ เภสัชกรรมศาสตร์ และวิศวกรรมวัสดุ

เนื่องจากมลรัฐนอร์ทแคโรไลนาเป็นหนึ่งในมลรัฐทางภาคใต้ที่ประกาศแยกตัวออกจากสหรัฐอมริกา และรวมกับมลรัฐทางภาคใต้อีก 11 มลรัฐตั้งเป็นประเทศสมาพันธรัฐอเมริกาขึ้น สืบเนื่องจากความขัดแย้งยืดเยื้อรุนแรงเกี่ยวกับทาสนิโกรผิวดำ โดยมลรัฐทางภาคเหนือต้องการที่จะเลิกทาสเพราะเป็นเรื่องที่ผิดศีลธรรม และขัดกับอุดมการณ์ของสหรัฐอเมริกาที่ถือว่าคนทุกคนเท่าเทียมกัน

ส่วนทางมลรัฐทางภาคใต้ถือว่าทาสเป็นสถาบันที่มีความจำเป็นต่อเศรษฐกิจของทางภาคใต้ ซึ่งต้องอาศัยแรงงานของทาสทำการเกษตรโดยเฉพาะการปลูกฝ้ายเพื่อส่งออกไปขายทางยุโรป จึงเกิดเป็นสงครามกลางเมืองขึ้นระหว่างสหรัฐอเมริกากับสมาพันธรัฐอเมริการะหว่าง พ.ศ. 2404 - 2408 โดยบรรดามลรัฐทางภาคใต้ 11 มลรัฐหรือสมาพันธรัฐอเมริกาพ่ายแพ้ไปในที่สุด จึงมีการเลิกทาสทั่วสหรัฐอเมริกาตั้งแต่นั้นมา

แต่บรรดาผู้คนของมลรัฐทางภาคใต้ก็ยังคงชื่นชมในการกบฏของบรรพบุรุษของเขาอยู่ จึงได้สร้างอนุสาวรีย์ของแม่ทัพนายกองคนสำคัญ และบรรดาทหารนิรนามของสมาพันธรัฐขึ้นหลายร้อยแห่งทั่วภาคใต้

AFPเจ้าหน้าที่ตั้งแผงกั้นรอบฐานอนุสาวรีย์ไซแลนท์แซม ภายในมหาวิทยาลัยนอร์ทแคโรไลนา แต่ตัวรูปปั้นโดนโค่นไปก่อนหน้านี้

และที่มหาวิทยาลัยนอร์ทแคโรไลนา แชเปิลฮิลล์ เองก็มีการสร้างอนุสาวรีย์ “แซมผู้สงบนิ่ง – Silent Sam” ตั้งแต่ พ.ศ. 2456 เพื่อเป็นอนุสรณ์ให้แก่ศิษย์เก่าของยูเอ็นซีที่เสียชีวิตในสงครามกลางเมือง ซึ่งอนุสาวรีย์แซมผู้สงบนิ่งเป็นสัญลักษณ์หนึ่งที่เป็นที่รู้จักคู่กับมหาวิทยาลัยนอร์ทแคโรไลนา แชเปิลฮิลล์ เลยทีเดียว เพราะตั้งอยู่ถึง 105 ปี แต่แล้วก็ถูกกลุ่มผู้ต่อต้านการเหยียดเชื้อชาติและสีผิวโค่นล้มลงมาเมื่อวันที่ 20 สิงหาคมที่ผ่านมานี้เอง ซึ่งเป็นวันก่อนการเปิดภาคเรียนภาคต้นของมหาวิทยาลัยเพียง 1 วันเท่านั้น

หลังจากนั้นเพียง 6 วัน คือ วันที่ 26 สิงหาคม พ.ศ. 2561 ที่มหาวิทยาลัยเวสต์ เวอร์จิเนีย เสตรท (WVSU) มลรัฐเวสต์ เวอร์จิเนีย ในภูมิภาคเดียวกันกับมหาวิทยาลัยนอร์ทแคโรไลนา แชเปิลฮิลล์ ได้มีการเปิดอนุสาวรีย์ของ แคทเธอรีน จอห์นสัน (Katherine Johnson) นักฟิสิกส์สตรีชาวแอฟริกัน-อเมริกัน ผู้คำนวณการส่งยานอวกาศให้กับนาซาหลายภารกิจ เป็นที่รู้จักในด้านการคำนวณ และการตรวจสอบวิถีวงโคจรของปรอท รวมทั้งโปรแกรมของกระสวยอวกาศอะพอลโล ไปจนถึงภารกิจที่ทำให้ อพอลโล 11 สามารถนำมนุษย์โลกขึ้นไปเยือน และย่ำบนดวงจันทร์ครั้งแรก ก็เป็นฝีมือของเธอเองด้วยในวาระที่เป็นวันครบรอบวันเกิด 100 ปีของเธอพอดี

AFPนายบารัก โอบามา อดีตประธานาธิบดีสหรัฐ มอบเหรียญอิสรภาพแก่นางแคเธอรีน จอห์นสัน นักคณิตศาสตร์และฟิสิกส์ ขององค์การนาซา ที่ทำเนียบขาว กรุงวอชิงตันดีซี เมื่อปี 2558

แปลกดีนะครับ แห่งหนึ่งรื้อ อีกแห่งหนึ่งสร้างขึ้นใหม่ การเมืองเรื่องอนุสาวรีย์นี่ซับซ้อนจริงๆ