สาวไทยในจีนเล่าวิกฤต "ไวรัสโคโรนา" ถูกสั่งปิดเมือง-แย่งซื้อของตุน
สาวไทยในจีนเล่าวิกฤต "ไวรัสโคโรนา" ถูกสั่งปิดเมือง-แย่งซื้อของตุน เด็กอายุ 6 เดือนขาดนม อยากกลับบ้าน ด้านอธิบดีกรมควบคุมโรคยัน เป็นแล้วไม่ได้ตายทุกคน
รายการโหนกระแสวันที่ 27 ม.ค. "หนุ่ม กรรชัย กำเนิดพลอย" ในฐานะผู้ดำเนินรายการ ผลิตในนามบริษัท ดีคืนดีวัน จำกัด ออกอากาศทุกวันจันทร์-ศุกร์ เวลา 12.20 น. ทางช่อง 3 กดเลข 33 เกาะติดสถานการณ์ "ไวรัสโคโรนา" ซึ่งคนไทยตื่นตัวและเฝ้าติดตามข่าวสารอย่างใกล้ชิด โดยล่าสุด มีรายงานผู้ติดเชื้อทั่วโลกรวม 2,510 คน เสียชีวิต 80 คน (อยู่ในจีนทั้งหมด)
ขณะที่ไทยมีผู้ติดเชื้อไวรัสโคโรนา 8 ราย วันนี้เปิดใจ นพ. สุวรรณชัย วัฒนายิ่งเจริญชัย อธิบดีกรมควบคุมโรค , รศ.พิเศษ นพ.ทวี โชติพิทยสุนันท์ ที่ปรึกษากรมการแพทย์ , ผู้ช่วยศาสตราจารย์พิเศษ ดร.นพ.ปกรัฐ หังสสูต หน่วยไวรัสภาควิทยา วิชาจุลชีววิทยา คณะแพทย์ศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
ตอนนี้ยืนยันแล้วว่าพบผู้ติดเชื้อในประเทศไทย 8 ราย?
นพ.สุวรรณชัย : "ครับ ยังไม่มีผู้เสียชีวิต ต้องเรียนว่าโรคนี้เกิดที่ประเทศจีน ไม่ได้เกิดที่ประเทศไทย เพราะฉะนั้นมาตรการของเราก็คือพยายามป้องกันไม่ให้เกิดในประเทศเรา ฉะนั้นใครที่เดินทางจากประเทศจีนโดยเฉพาะเมืองอู่ฮั่น เราทำการคัดกรองคนเดินทางมา จนถึงปัจจุบัน 21,522 คน มีทั้งคนไทยและจีน ในจำนวนนี้เราเจอคนที่มีไข้ และมาจากพื้นที่นี้ เข้าเขตอยู่ 102 ราย"
เรามีเครื่องสแกน ร้อยเปอร์เซ็นต์หรือเปล่า?
นพ.สุวรรณชัย : "ร้อยเปอร์เซ็นต์ แต่ถ้าคนเขามาในช่วงไม่มีไข้ นั่นหมายถึงว่าส่วนหนึ่งจะเข้ามาที่ไทย เราต้องไปสถานคัดกรองที่พยาบาล และคัดกรองตามชุมชน โรงแรม สถานที่ท่องเที่ยว 102 รายเราคัดกรองมาจาก 3 จุด พี่น้องจะได้สบายใจว่า อ้าว ถ้าเดินมาแล้วไม่มีไข้ จะไม่ตามดูเหรอ เราตามไปดูแน่นอน และ 102 ราย มีผู้ป่วยยืนยันไข้แค่เพียง 8 ราย ถามว่าก่อนนี้ที่เหลือไปไหน 54 รายหายดีกลับบ้านแล้ว เหลืออยู่ประมาณ 40 กว่ารายซึ่งอยู่ในรพ. อยู่ในห้องแยกโรคซึ่งเราดูแลเป็นพิเศษ ตัดวงจรการแพร่ระบาดโดยสิ้นเชิง และมีอีกข้อมูลที่เชื่อมโยงจีน ผู้ป่วยใน 5 ใน 8 รายที่กลับไป เราตรวจคนสำคัญใกล้ชิด เช่นคนในครอบครัว คนนั่งข้างๆ ทั้งหมดทุกคนไม่ป่วย และที่สำคัญตรวจไม่พบเชื้อเลย"
ทางท่านอธิบดีจะบอกว่าการติดต่อไม่ง่าย?
นพ.สุวรรณชัย : "ใช่ครับ จากข้อมูลในบ้านเรา แตกต่างจากจีน"
ทำไมแตกต่างกัน แตกต่างยังไง ระหว่างการประเมินจีนกับไทย มันดูไม่เชื่อมโยงกัน?
รศ.พิเศษ นพ.ทวี : "อย่างของจีนเรียกว่าปอดบวม ปอดอักเสบ แต่ของเราเรียกว่าโรคติดเชื้อ ไม่จำเป็นต้องถึงขั้นปอดบวม เราก็สกรีนออกมาแล้ว สิ่งที่สำคัญเน้นย้ำ เครื่องสแกนมีไข้หรือไม่มีไข้ ไม่ได้สแกนว่ามีโรคไม่มีโรค"
บางคนไม่ได้เป็นโคโรน่า แค่เป็นไข้ก็เจอ แต่ต้องมาตรวจหาสาเหตุว่าเป็นอะไรกันแน่?
รศ.พิเศษ นพ.ทวี : "ครับ อันนี้ไม่ใช่สแกนโรค สแกนเชื้อ แต่สแกนไข้ เมื่อไหร่มีไข้มาจากท้องถิ่น ซึ่งเราสงสัยว่าอาจมีการติดเชื้อก็เข้าสู่ระบบรพ. รพ.ก็มีห้องกักกัน ห้องเดี่ยวโดยเฉพาะไม่ให้แพร่เชื้อออกมา มีกระบวนการตรวจน้ำมูกตรวจอะไรต่างๆ จนกว่าจะพิสูจน์ว่าติดเชื้อตัวนี้หรือไม่"
รายที่ห้าเป็นหญิงชาวจีน เดินทางมาเที่ยวในไทย หลุดรอดมาไม่ได้สแกน ไปเดินห้างสรรพสินค้าแล้วปรากฏว่าโรคมันเริ่มออก หลังจากนั้นป่วยไปหาหมอที่ราชวิถี แบบนี้ยังไง?
นพ. สุวรรณชัย : "จริงๆ เอาข้อมูลที่แถลงเมื่อวาน ตอนนี้เรามี 8 ราย จริงๆ รายที่5 คือภรรยารายที่ 4 กลับไปแล้ว รายที่ 6 เป็นไปตามที่คุณหนุ่มบอก ผู้ป่วยอาการดีขึ้นตามลำดับ คนที่สัมผัสเขามีลูก มีคนใกล้ชิด ด้วยกระบวนการเรา เราตรวจผู้สัมผัสว่าป่วยมั้ย ตรวจหาเชื้อ ก็พบว่าทุกคนสบายดี แม้แต่ลูกเขาที่อยู่ใกล้ชิดกัน แม้แต่คนเดินใกล้ชิดเขาทีห้าง เรานำคนเหล่านั้นมาซักถามว่ามีไข้มั้ย มีอาการทางเดินระบบหายใจมั้ย"
รศ.พิเศษ นพ.ทวี : "เราเอาเรื่องจากประวัติศาสตร์ซาร์ส เมื่อ 17 ปีที่แล้ว ซาร์สนี่ชัดเจน มีไข้ มีเชื้อ และแพร่เชื้อได้ แต่อันนี้กำลังพูดถึงประเด็นว่า ไม่ป่วยเลย อยู่ดีๆ แพร่เชื่อได้มั้ย ผมว่ากำลังอยู่ในความสนใจของคนไทย"
เพราะสาธารณสุขจีนเขายืนยันมาแบบนั้น?
รศ.พิเศษ นพ.ทวี : "สิ่งที่อยากให้ตระหนักและดูให้ดีๆ ว่าพบเชื้อหรือแพร่เชื่อ การพบเชื้อโดยไม่มีไข้เป็นไปได้ ยกตัวอย่างไข้หวัดใหญ่ คนติดเชื้อไข้หวัดใหญ่แต่ไม่มีอาการเลย 20 เปอร์เซ็นต์ สามารถแพร่เชื้อได้มั้ย แพร่ได้แต่ต้องศึกษาเพิ่มเติม ขณะนี้เร็วเกินไปนิดนึงที่บอกว่าไม่มีไข้ไม่มีอะไรเลยแต่แพร่เชื้อได้ ผมว่าดูจากประวัติศาสตร์ที่เราเรียนรู้มาตัวซาร์สกับเชื้อตัวนี้ใกล้เคียงกัน"
อาจารย์ในฐานะไวรัสวิทยา ทุกตัวนี้มาจากไหน เป็นซาร์สกลายพันธุ์ หรือคืออะไร?
ดร.นพ.ปกรัฐ : "มันเป็นไวรัสของสัตว์ ตอนนี้มีคนพูดว่ามาจากค้างคาว จากงูบ้าง เท่าที่มีข้อมูลน่าจะมาจากค้างคาว ต้องผ่านการพิสูจน์หลายๆ รอบ ในทัศนะผมน่าจะจากค้างคาวมากกว่า ไวรัสมันจำเพาะต่อสัตว์ คน พอข้ามมาคน ส่วนใหญ่แล้วถ้าข้ามไปสัตว์สปีชี่มันจะทำให้รุนแรงในสัตว์ แต่พอคนมันจะถ่ายทอดไม่ได้ มันจะติดเชื้อมันจะน้อยลงเรื่อยๆ เหมือนซาร์สที่อยู่ดีๆ ก็หายไป อย่างอื่นก็เป็นเรื่องทำให้มันอ่อนแอลง"
เป็นไวรัสตัวใหม่หรือกลายพันธุ์?
ดร.นพ.ปกรัฐ : "มันเร็วไปที่จะบอก แต่ส่วนใหญ่ ไวรัสตัวนี้อยู่ในสัตว์มานานแล้ว แต่มันอยู่ในสัตว์หลายชนิด อย่าง งูกินค้างคาว แล้วคนไปกินงูต่อ ไปกินซุปค้างคาวก็ยังไม่ทราบ ไวรัสชนิดนี้มันกลายพันธุ์ค่อนข้างง่าย พอกลายพันธุ์ก็มีหน้าตาและความสามารถที่ไม่เหมือนเดิม"
มีเฟซบุ๊กคนไทยในจีนโพสต์เฟซบุ๊กบอกว่าอยู่ที่โน่นลำบาก รอการช่วยเหลือรัฐบาลไทย ต้องการให้มีมาตรการรับคนไทยกลับมา เพราะหาอาหารสำรองแทบไม่ได้แล้วเพราะประกาศปิดเมือง อยู่ในสายกับ "น้องนีท" สถานการณ์ตอนนี้เป็นยังไง?
นีท : "ตอนนี้มหาวิทยาลัยหนูวันนี้มีซูเปอร์เปิดแล้ว มีอาหารกล่องให้เป็นวันแรก ก่อนหน้านี้ต้องกินของที่ซื้อตุนเอาไว้กันเอง"
>> นักศึกษาไทยในอู่ฮั่น วอนรัฐบาลไทยพากลับบ้าน ไม่รู้จะติดเชื้อหรืออดตายก่อนกัน
คนไทยที่อยู่ในอู่ฮั่นกี่คน ?
นีท : "ทั้งในอู่ฮั่นไม่แน่ใจจำนวน แต่สถานทูตรวบรวมรายชื่อมาแล้วน่าจะสัก 50-60 คน"
ตอนนี้ไปไหนไม่ได้ ก่อนหน้านี้ซื้ออาหารไม่ได้?
นีท : "ใช่ค่ะ ตอนปิดเมืองใหม่ๆ ทุกคนแย่งกันจับจ่ายซื้อของ เขาปิดเมืองด้วย อย่างเมโทรก็ไม่มี เขาไม่ให้รถเข้าออก รถโรงเรียนก็ไม่มีแล้ว ถ้าจะซื้อของต้องไปซูเปอร์หน้ามอ ซึ่งเดินเป็นโล"
คนจีนแย่งซื้อของกักตุน?
นีท : "จริงค่ะ เพราะหนูก็ไปแย่งมา (หัวเราะ) ตอนนี้มหาวิทยาลัยช่วยเยอะมากเลย มีข้าวกล่องให้ก็เลยดีขึ้นเยอะเลย แต่ก็ไม่ใช่ทุกมหาวิทยาลัยที่มีข้าวกล่องให้ ไม่แน่ใจว่ามหาวิทยาลัยไหนบ้าง"
เด็กอายุ 6 เดือนขาดนมเป็นคนไทยด้วย?
นีท : "ใช่ค่ะ อันนี้รู้จากในกลุ่มค่ะ พี่เขาไม่ได้อยู่อู่ฮั่น มีลูกอายุ 6 เดือน แต่หนูไม่รู้รายละเอียดมากมาย"
สถานทูตติดต่อมาหรือยัง?
นีท : "ติดต่อมานานแล้วค่ะ ติดต่อมาตั้งแต่ 20-21-22 แล้ว และมีการทำกลุ่มในวีแชตลงทะเบียนให้คำแนะนำต่างๆ หนูก็ลงตั้งแต่เนิ่นๆ แล้วด้วย"
อยากขอให้ช่วยอะไร?
นีท : "ไม่รู้สถานการณ์ข้างหน้าเป็นไง สมมติมีของกินไปเรื่อยๆ แต่ถ้าโรคยังไม่หายหรือหนักขึ้น เราไม่รู้ใครไปไหนตรงไหนมาบ้าง ใครมีเชื้อบ้างก็รู้สึกค่อนข้างเสี่ยงที่จะออกไปด้านนอก ตอนนี้คนจีนก็ไม่ออกไปไหนกันเลยหนูก็ไม่ออกไปหลายวันแล้วค่ะ อยู่แต่ในหอ เลยไม่ทราบสภาพภายนอกมากเท่าไหร่แต่เห็นที่เขาบอกกันรถวิ่งค่อนข้างน้อย แต่มีคนออกมาซื้อของบ้างเพราะจำเป็น"
ระแวงด้วยว่าใครจะเป็นหรือเปล่า?
นีท : "นิดนึงค่ะ เราก็ไม่รู้ว่าเพื่อนเรา คนในหอไปไหนมาบ้าง ระวังไว้ได้ก็ระวังไว้ก่อนค่ะ"
อยากกลับบ้านแล้วตอนนี้?
นีท : "ถ้ากลับบ้านก็รู้สึกปลอดภัยขึ้นเลยเยอะ เรื่องอาหารการกินจะได้สะดวกขึ้นด้วย"
ถ้ากลับมากรมควบคุมโรคต้องกักตัวน้องไว้ก่อน?
นพ.สุวรรณชัย : "น้องนีท สบายใจอยู่ อันดับแรกน่าจะปฏิบัติตามคำแนะนำสถานทูตเป็นสำคัญ บ่ายนี้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องกำลังประชุมเพื่อพิจารณาให้การช่วยเหลืออยู่"
ต้องกักตัวไว้นานแค่ไหนถ้ากลับมาไทย เพราะนักเลงคียบอร์ดบอกว่ากลับมาทำไม เอาเชื้อมาให้ ?
นพ.สุวรรณชัย : "มาตรการสำหรับน้องนีท เวลากลับมาก็เหมือนเวลาเราดำเนินการกับคนจีนอู่ฮั่น ถ้าไม่มีไข้ก็พิจารณาเรื่อง ถ้าให้ความร่วมมือดีก็ให้อยู่บ้านแต่อย่าไปไหน สวมใส่หน้ากาก ล้างมือบ่อยๆ เป็นต้น แต่เนื่องจากสถานการณ์เมืองจีนเปลี่ยนไปพอสมควร ตอนบ่ายต้องประชุมจะได้ข้อมูลจากสถานทูต เราส่งคนไปร่วมประชุม 2 คนเพื่อประเมินสถานการณ์ อันดับแรกคนไทยที่อยู่ที่นั่นเรามีมาตรการรองรับอยู่แล้ว"
ไม่มียารักษาเหรอ?
รศ.พิเศษ นพ.ทวี : "ตอนนี้ยังไม่มี แต่มีคนเอายามาลองรักษา ซึ่งตอนนี้ยังไม่มีการศึกษาวิจัยเป็นชิ้นเป็นอัน ถ้ามีการศึกษาวิจัยเป็นชิ้นเป็นอันก็น่าเชื่อถือได้ และต้องเปรียบเทียบด้วยระหว่างคนรักษาและไม่รักษา ตอนนี้มาถึงจุดที่ว่าไม่รู้จะดำเนินการยังไง ก็เอายามาลองหน่อย"
ที่บอกว่าติดต่อทางตาคืออะไร?
ดร.นพ.ปกรัฐ : "ถึงบอกว่ามืออย่าไปยุ่งอะไรกับอวัยวะที่หน้า ตา จมูก แคะไม่ได้ ถ้าผิวหนังเฉยๆ มันเข้าไปไม่ได้ แต่จุดเยื้ออ่อนๆ มันเข้าไปได้ เราจะไปจับอะไรทุกอย่างปนเปื้อนต้องล้างมือก่อน รวมถึงไข้หวัดใหญ่ที่ระบาด ต้องล้างมือ สวมหน้ากาก ที่คนเยอะๆ"
หน้ากากที่ใส่ก็มีชนิดของมันในการป้องกันไวรัสด้วย?
ดร.นพ.ปกรัฐ : "ใช่ครับ แต่เราก็ต้องมีความรับผิดชอบต่อสังคมด้วย ถ้าเริ่มมีไข้เป็นหวัด เอาหน้ากากอนามัยมาใส่เพื่อป้องกันเราไปติดคนอื่น สำหรับคนอื่นติดเราป้องกันได้มั้ย ได้ แต่ไม่ร้อยเปอร์เซ็นต์ N95 ก็น่าจะดี"
กังวลใจมั้ยเรื่องหน้ากากอนามัย?
นพ.สุวรรณชัย : "จริงๆ ต้องประเมินความเสี่ยง คนที่ใส่หน้ากากคือคนป่วยไม่ใช่คนสบายดี หน้ากากมันกันไม่ให้คนป่วยแพร่เชื้อออกมา คนสบายดีถ้าใส่อย่างเรามีญาติป่วย หรือไปสัมผัสพื้นที่เสี่ยง แต่กันไม่หมด หลักๆ คือต้องใส่หน้ากาก ล้างมือบ่อยๆ และเลี่ยงสิ่งที่เป็นความเสี่ยง"
โรคนี้เป็นแล้วไม่ต้องตายทุกคน?
รศ.พิเศษ นพ.ทวี : "ไม่ได้ตายทุกคน ตอนนี้ที่เขาติดตามมาตายประมาณ 3 เปอร์เซ็นต์ คำถามคือถ้าตอนนี้คนติดเชื้อน้อยลง แต่คนป่วยหนักยังมีอยู่ในรพ. ตรงนี้ก็มีการตายแต่เป็นการทยอย ต่อให้มีเครื่องมืออย่างดี แต่ต้องมีคนที่ไม่ประสบความสำเร็จ"
ถ้าคนไม่มีตังค์ อยู่ห่างไกลตัวเมืองต่างจังหวัด ทำยังไง?
นพ.สุวรรณชัย : "ยันยันนะไม่ต้องไปกังวล ถ้าคนไทยทุกคนมีสิทธิ เรามีสถานพยาบาล ตั้งแต่รพ.ประจำจังหวัด อำเภอ เขามีระบบตรวจสอบ ขออย่างเดียวถ้ามีไข้ ทางเดินหายใจ มีประวัติไปพื้นที่เสี่ยงก็ขอให้แจ้งมา"
ถ้ามีใครที่มีอาการต้องการคำปรึกษาต้องทำยังไง?
รศ.พิเศษ นพ.ทวี : "ตอนนี้มีหน้ากากสลับสีเข้าออก จำไว้นะครับ สีเขียวเขาเคลือบสารเอาไว้ เพื่อไม่ให้คนอื่นมีละอองฝอยแล้วซึมเข้าตัวเรา เป็นหรือไม่เป็นต้องเอาสีเขียวออกเสมอ เอาขาวเข้าข้างใน อย่างไปหลงเชื่อ"
ถามท่านอธิบดี ถ้าผ่านจุดตรวจในสุวรรณภูมิ ดอนเมือง ถ้าเป็นตามพรมแดนล่ะ จะไปคัดกรองกันยังไง?
นพ.สุวรรณชัย : "อันดับแรกประเมินว่าคนจีนหรือคนไทยมาจากจีน ส่วนใหญ่มาจากเครื่องบิน ตอนนี้เรามีช่องทางข่าวสาร ทุกคนที่เดินทางมาจากจีน เจ้าหน้าที่เราจะดำเนินการคล้ายกับสนามบิน แม้จะเข้ามาใกล้ๆ พรมแดนหรือแหล่งชุมชน อย่างเช่นที่ทำงาน ท่องเที่ยวก็ใช้วิธีการเดียวกัน"
อ.ทวี ตอนเป็นไข้หวัดใหญ่ปี 2009 ของไทยเสียชีวิตเท่าไหร่?
รศ.พิเศษ นพ.ทวี : "สองร้อยคน แล้วเราก็เจอวิธีปราบมัน"
ไข้หวัดใหญ่เปลี่ยนมาเป็นโรคแบบนี้ได้มั้ย?
รศ.พิเศษ นพ.ทวี : "ไม่ได้ ส้มจะเปลี่ยนมาเป็นงูไม่ได้ มันคนละเรื่องกัน"
โคโรนาก็มีสายพันธุ์ของมัน?
นพ.สุวรรณชัย : "ใช่ครับ เชื้อโคโรนาจะมีกลุ่มของมัน ซึ่งกลุ่มของมันมีอยู่ 4 ตัวที่เข้ามา 7-8 สิบปีแล้วก่อโรคในคน ส่วนใหญ่ในเด็กพวกไข้หวัดนี่แหละ สองตัวใหม่คือซาร์ส มาสองสามปีก็หายไปเลย แล้วก็เมอร์ส แต่ยังอยู่ คุมได้ในระดับที่ดีพอสมควร และตัวนี้คือตัวที่ 7 ของกลุ่มนี้"
มันอาจมาจากสัตว์ พวกค้างคาว?
นพ.สุวรรณชัย : "อันนี้คือ 3 ตัวหลังที่มา แต่ 4 ตัวแรกที่มา 7-8 สิบมาอยู่ในคนเรียบร้อย อยู่ดีๆ ก็ก่อโรคหวัด เมื่อมาอยู่ในคน นานเข้ามันหมุนเวียนอยู่เรื่อยๆ แต่คนปราบมันไม่หมด"
ห้า-หก-เจ็ดนี่ล่ะ?
นพ.สุวรรณชัย : "เจ็ดนี่มันมาใหม่เอี่ยมเลย"
ระหว่างไข้เลือดออกกับไวรัสนี้ อะไรน่ากลัวกว่ากัน?
นพ.สุวรรณชัย : "ไข้เลือดออกอยู่ใกล้ตัวเรามาก ป่วยปีนึงเป็นแสน อันนั้นน่ากลัวครับ"
คนจีนบอกว่าไวรัสนี้ไม่ต้องฟักตัว ติดได้เลย จริงมั้ย?
ดร.นพ.ปกรัฐ : "บอกตรงๆ เลยว่ายังไม่ทราบเพราะเพิ่งเข้ามา ต้องใช้เวลาในการศึกษา ซึ่งถ้ามันฉลาดมากๆ มันต้องปรับให้อยู่กับคน ธรรมชาติไวรัสถ้าปรับตัวได้ก็จะมีวิวัฒนาการของมันไปได้ มันก็จะอยู่กับมนุษย์ได้"
ถ้าไวรัสตัวไหนมันโง่ รุนแรงไปก็จะตายไป?
ดร.นพ.ปกรัฐ : "ถ้าให้เข้าใจง่ายๆ ก็อย่างนั้นครับ"
ไม่ต้องกังวลมากเหรอ?
ดร.นพ.ปกรัฐ : "อย่าไปตระหนกมาก คนที่เราต้องเฝ้าระวังคือคนสูงอายุ คนมีโรคประจำตัว หรือเด็กเล็กๆ ทั้งหลาย ถ้าเป็นปั๊บอันดับแรกต้องรีบไปพบแพทย์ ถ้ารักษาแต่เนิ่นๆ ไม่ว่าจะประคับประคองหรือรักษาตามอาการ ร่างกายเราจะสู้ได้"