งานวิจัยเผย "ตัวนิ่ม" อาจเป็นพาหะของเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่

กว่างโจว, 7 ก.พ. (ซินหัว) — งานวิจัยฉบับหนึ่งพบว่าลำดับจีโนมหรือข้อมูลทางพันธุกรรมทั้งหมดของไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ใน “ตัวนิ่ม” นั้น คล้ายคลึงกับไวรัสฯ ที่ติดในมนุษย์ถึงร้อยละ 99 อันเป็นเครื่องบ่งชี้ว่าตัวนิ่มอาจเป็นโฮสต์ตัวกลาง (intermediate host) ของไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่นี้

ทั้งนี้ โฮสต์ตัวกลางคือสิ่งมีชีวิตเจ้าบ้านที่ยอมให้ตัวอ่อนของปรสิตหรือปรสิตระยะที่มีการสืบพันธุ์แบบไม่อาศัยเพศเข้ามาอาศัย

อย่างไรก็ตาม นักวิทยาศาสตร์จีนระบุว่าเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ อาจติดต่อจากค้างคาวมาสู่คน ผ่านทางการลักลอบค้าตัวนิ่ม สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมที่มีเกล็ดชนิดเดียวของโลก และเป็นที่นิยมนำมาทำเป็นอาหารและยา ของชาวบ้านในหลายประเทศเอเชีย

แม้จะถูกขึ้นบัญชีเป็นสัตว์ป่าคุ้มครองในกฎหมายคุ้มครองระหว่างประเทศ แต่ตัวนิ่มก็ถือเป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมที่ตกเป็นเหยื่อของการลักลอบค้าสัตว์ป่ามากที่สุดชนิดหนึ่งของเอเชีย

ล่าสุด งานวิจัยฉบับดังกล่าวจัดทำโดยมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์หัวหนาน (South China Agricultural University) นครกว่างโจว มณฑลกว่างตง (กวางตุ้ง) โดยหลิวหย่าหง อธิการบดีมหาวิทยาลัยฯ เปิดเผยว่าคณะนักวิจัยวิเคราะห์ตัวอย่างเมตาจีโนม (metagenome) ของสัตว์ป่าหลายชนิดมากกว่า 1,000 ตัวอย่าง ก่อนพบว่าตัวนิ่มเป็นโฮตส์ตัวกลางที่มีความเป็นไปได้สูงสุด

การศึกษาแบบเมตาจีโนมิกส์ที่นักวิจัยใช้นั้นเป็นวิธีศึกษาจีโนมของจุลินทรีย์ทั้งหมดที่มีในตัวอย่างธรรมชาติด้วยการสกัดดีเอ็นเอ (DNA) จากตัวอย่างที่ต้องการศึกษาโดยตรงโดยไม่ต้องเพาะเลี้ยงเชื้อจุลินทรีย์

การตรวจสอบทางอณูชีววิทยา (Molecular biological detection) หรือการศึกษาระดับโมเลกุลในการวิจัยครั้งนี้ เปิดเผยว่าอัตราบวก (Positive rate) ของไวรัสโคโรนากลุ่มเบตา หรือ เบตาโคโรนาไวรัส (Betacoronavirus) ในตัวนิ่มนั้นอยู่ที่ร้อยละ 70 ต่อจากนั้นนักวิจัยทำการแยกไวรัสออกมา และศึกษาโครงสร้างด้วยกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนซึ่งเป็นกล้องกำลังขยายสูง ก่อนพบว่าลำดับจีโนมของไวรัสดังกล่าวคล้ายคลึงกับไวรัสที่ติดในมนุษย์ถึงร้อยละ 99

ทั้งนี้ เบตาโคโรนาไวรัส คือไวรัสโคโรนากลุ่มที่ก่อโรครุนแรงในมนุษย์ ซึ่งข้ามสายพันธุ์มาจากสัตว์ อาทิ ไวรัสโคโรนาโรคซาร์ส (SARS-CoV) ไวรัสโคโรนาโรคเมอร์ส (MERS-CoV) และไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ (2019-nCoV)

หลิวระบุว่าผลการวิจัยจึงชี้ว่าตัวนิ่มเป็นโฮสต์ตัวกลางที่เป็นไปได้ของไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ พร้อมเสริมว่างานวิจัยฉบับนี้จะช่วยสนับสนุนการป้องกันและควบคุมการแพร่ระบาดของไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ ตลอดจนเป็นแหล่งอ้างอิงเชิงวิทยาศาสตร์สำหรับนโยบายเกี่ยวกับสัตว์ป่าได้ด้วย

เสิ่นหย่งอี้ ศาสตราจารย์มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์หัวหนาน และสมาชิกคณะนักวิจัย ระบุว่างานวิจัยก่อนหน้านี้ชี้ว่าไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่มีต้นกำเนิดจากค้างคาว แต่เนื่องจากการแพร่ระบาดครั้งนี้เกิดขึ้นในฤดูหนาว มนุษย์จึงไม่น่าติดเชื้อจากค้างคาวโดยตรงได้ เพราะค้างคาวยังอยู่ในช่วงจำศีล

“ดังนั้นภารกิจของเราคือการตามหาโฮสต์ตัวกลางที่ ‘เชื่อม’ ระหว่างค้างคาวกับมนุษย์” เสิ่น อธิบายพร้อมระบุว่า ตามปกติสิ่งมีชีวิตที่เป็นโฮสต์ตัวกลางของปรสิตจะมีหลายตัว และตัวนิ่มอาจเป็นแค่เพียงหนึ่งในนั้น

“ในทางหนึ่งเราก็หวังว่าผลการวิจัยนี้จะเป็นสิ่งย้ำเตือนให้มนุษย์อยู่ห่างจากสัตว์ป่า และในอีกทางหนึ่งเราก็อาจจะแบ่งปันผลการวิจัยนี้แก่บรรดานักวิจัย จะได้ใช้โอกาสนี้ร่วมกันศึกษาหาโฮสต์ตัวกลางที่เป็นไปได้อื่นๆ เพื่อเสริมแนวทางป้องกันและควบคุมการแพร่ระบาดต่อไป” เสิ่น กล่าวทิ้งท้าย