สาวขาเทียม สู้ด้วยหัวใจจริง

เธอทำทุกอย่างได้เหมือนกับคนอื่น

เมื่อยืนปะปนอยู่กับคนทั่วไป ไม่มีใครสังเกตเห็นความผิดปกติใดๆ

แต่เมื่อเข้ามามองใกล้ๆ จะพบว่าที่ขาซ้ายของหญิงสาวเป็นขาเทียม

วิบูลรัตน์ จันทร์ชู เล่าว่า เหยียบกับระเบิดตั้งแต่ปี 2539 ตอนนั้นไปตัดไม้ไผ่ที่ชายแดน ไปกันทั้งครอบครัว พ่อ พี่ชาย น้องสาว เราเดินไปตัดไม้ไผ่แล้วก็ลากออกมา ตัดไปได้แล้ว 69 เที่ยว กำลังจะเดินเข้าไปตัดเที่ยวสุดท้าย กะว่าจะกลับบ้านแล้ว ระหว่างที่เดินเข้าไปก็พลาดไปเหยียบทุ่นระเบิด

ตอนที่เหยียบ พี่น้องจะวิ่งเข้ามาช่วย แต่ตะโกนบอกเขาไปว่าไม่ต้องเข้ามา กลัวมีระเบิดเหลืออยู่ ก็เลยลากตัวเองออกมาจากบริเวณนั้นประมาณ 50 เมตร แล้วญาติๆ ถึงช่วยกันหามส่งโรงพยาบาล ฟื้นขึ้นมาก็พบว่าขาซ้ายใต้เข่าหายไปเสียแล้ว ยังสงสัยถึงตอนนี้ว่าที่ตรงนั้นมีคนเดินกันหลายรอบ ไม่เคยมีใครรู้เลยว่าตรงนั้นมีระเบิดอยู่

ตอนนั้นมีลูกแล้วสองคน หลังจากเหยียบทุ่นระเบิดได้ไม่นาน สามีก็ขอเลิก เราเลี้ยงลูกสองคนมาด้วยตัวเอง ทำอะไรเท่าที่ทำได้ ทำนาบ้าง รับจ้างบ้าง การที่เราขาขาด พิการ มันทำให้ชีวิตยากลำบากขึ้น ทำงานล่าช้ากว่าคนอื่น คนอื่นทำงานวันเดียว แต่เราต้องทำงานถึงสิบวัน

หลังจากเหยียบทุ่นระเบิดแล้ว ชีวิตของเธอก็เปลี่ยนไป กลายเป็นคนพิการ แต่วิบูลรัตน์เห็นว่ามีคนพิการทั้งเหยียบทุ่นระเบิด และพิการอื่นๆ อีกมากในชุมชนของเธอ แต่มีเพียงไม่กี่คนที่รู้เรื่องสิทธิของคนพิการ จึงขวนขวายหาความรู้เรื่องสิทธิให้ตัวเอง และเผื่อแผ่ไปยังคนอื่นๆ ด้วย

ในช่วงปี 2540-2541 เจ้าหน้าที่รัฐและผู้ใหญ่บ้านชวนวิบูลรัตน์เข้าไปร่วมอบรมและประชุมเรื่องคน พิการในระดับอำเภอและจังหวัด วิบูลรัตน์เห็นว่าทำงานสนุก ได้พบกับคนพิการอื่นๆ ทำให้รู้สึกว่ายังมีคนอื่นที่แย่กว่าเธออีกมาก หลายคนที่พบ พูดไม่ได้ ขยับร่างกายไม่ได้ ไม่มีข้าวกิน ไม่มีบ้านอยู่

ต่อมาในปี 2542 วิบูลรัตน์ได้เป็นประธานกลุ่มคนพิการตำบลผ่านศึก อ.อรัญประเทศ จ.สระแก้ว ปีนี้เป็นปีที่สิบแล้วที่หญิงสาวทำงานในตำแหน่งนี้

ตลอดเวลาสิบปีที่เป็นประธานกลุ่มวิบูลรัตน์ร่วมงานกับองค์กรเอกชนหลายหน่วยงาน เช่น คณะทำงานไทยรณรงค์เพื่อยุติกับระเบิด องค์การเยสุอิตสงเคราะห์ผู้ลี้ภัย (JRS) และ สำนักงานคาทอลิกสงเคราะห์ผู้ประสบภัยและผู้ลี้ภัย (โคเออร์) ร่วมรณรงค์ต่อต้านทุ่นระเบิดไปทั่วประเทศ เป็นตัวแทนผู้ประสบภัยจากทุ่นระเบิดเข้าร่วมการประชุมทั้งในระดับจังหวัด ระดับชาติ และระดับนานาชาติ โดยเฉพาะการประชุมรัฐภาคีอนุสัญญาห้ามทุ่นระเบิดที่ประเทศไทย สวิตเซอร์แลนด์ และเคนยา วิบูลรัตน์ยังมีส่วนผลักดันให้ไทยลงนามในอนุสัญญาห้ามทุ่นระเบิดอีกด้วย

ประธานกลุ่มคนพิการตำบลผ่านศึก อธิบายถึงสถานการณ์ทุ่นระเบิดในชุมชนว่า ตอนนี้คนเหยียบกับระเบิดน้อยลง เพราะกลัวที่จะเข้าไปในบริเวณที่เคยมีคนเหยียบมาแล้ว และพื้นที่บางส่วนก็มีเจ้าหน้าที่มาเก็บกู้ไปแล้ว แต่ยังมีพื้นที่อีกมากที่ยังไม่ได้เก็บกู้ บางครั้งชาวบ้านก็เจอทุ่นระเบิดในที่นาตัวเอง อยากให้เจ้าหน้าที่มาตรวจสอบและทำลายทุ่นระเบิดให้หมด

"ในส่วนของคน พิการนั้น อยากให้ภาครัฐเข้ามาดูคนพิการในพื้นที่ โดยเฉพาะคนที่ด้อยโอกาส ยากไร้ ไม่มีที่พึ่ง ไม่มีคนดูแล ในชุมชนมีคนพิการจากทุ่นระเบิด 29 ราย และยังมีคนพิการอื่นๆ อีกหลายราย มีคนพิการที่อยากได้กายอุปกรณ์อีกหลายคน บางคนทำเรื่องไปหลายปีแล้ว แต่ยังไม่ได้รับ ถ้าเป็นไปได้อยากให้ภาครัฐช่วยเหลือด่วน"

แม้วิบูลรัตน์จะมีขาเทียม แต่ "หัวใจ" เธอคือของจริง