“The Wildbook for Whale Sharks” ฐานข้อมูลอนุรักษ์ฉลามวาฬ ด้วยเทคโนโลยีของ NASA

“ฉลามวาฬ” ถือเป็นสัตว์ขวัญใจนักดำน้ำทั่วโลก และได้รับการคุ้มครองในหลายประเทศ ทว่าในช่วง 75 ปีที่ผ่านมา ประชากรฉลามวาฬลดลงกว่า 50% และตกอยู่ภายใต้ความเสี่ยงที่จะสูญพันธุ์ เนื่องจากอุตสาหกรรมประมงในทะเล ที่มีการล่าฉลามวาฬและอุบัติเหตุจากการทำประมง รวมถึงการขุดเจาะน้ำมันและก๊าซธรรมชาติ การถูกเรือพุ่งชน และการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ

อย่างไรก็ตาม ปัจจุบันนี้ คนหลายพันคนทั่วโลกสามารถมีบทบาทสำคัญในการอนุรักษ์เจ้ายักษ์ใหญ่ใจดีชนิดนี้ ผ่านการถ่ายภาพฉลามวาฬและส่งเข้าไปยังฐานข้อมูลออนไลน์ ซึ่งช่วยให้นักวิจัยสามารถเก็บข้อมูลที่สำคัญเกี่ยวกับถิ่นที่อยู่ของประชากรฉลามวาฬและเส้นทางการอพยพของพวกมัน

The Wildbook for Whale Sharks ฐานข้อมูลภาพถ่ายฉลามวาฬออนไลน์ ก่อตั้งขึ้นเมื่อปี 2003 เพื่อรวบรวมภาพถ่ายของฉลามวาฬในแต่ละพื้นที่ โดยฝีมือของสมาชิกที่ประกอบด้วยประชาชนทั่วไป นักวิทยาศาสตร์ และผู้จัดทัวร์ชมฉลามวาฬ โดยขณะนี้มีการป้อนข้อมูลเข้ามายังฐานข้อมูลมากกว่า 70,000 ครั้ง จากกว่า 50 ประเทศ ถือเป็นหนึ่งในโครงการอนุรักษ์ที่ระดมข้อมูลจากผู้คนที่ใหญ่ที่สุดในโลก

แบรด นอร์แมน นักชีววิทยาทางทะเลที่ศึกษาเรื่องฉลามวาฬมานานกว่า 25 ปี ผู้ร่วมก่อตั้ง The Wildbook for Whale Sharks กล่าวว่า ภาพฉลามวาฬที่ส่งเข้ามาจะถูกวิเคราะห์โดยอัลกอริธึม จากการสแกนจุดและลวดลายบนผิวหนังของฉลามวาฬ ซึ่งมีลักษณะเฉพาะตัวเหมือนลายนิ้วมือของมนุษย์ อัลกอริธึมจะระบุตัวตนของฉลามวาฬ และค้นหาในฐานข้อมูล เพื่อหาลายที่ตรงกัน และสามารถระบุที่อยู่และเส้นทางการอพยพของเหล่าฉลามวาฬได้

อัลกอริธึมดังกล่าวพัฒนามาจากเทคโนโลยีขั้นแรกของโครงการกล้องโทรทรรศน์อวกาศฮับเบิลของ NASA ซึ่งสามารถทำงานกับฉลามวาฬได้อย่างดี เนื่องจากลวดลายบนผิวหนังของฉลามวาฬมีลักษณะเหมือนดวงดาวบนท้องฟ้า นอกจากนี้ นอร์แมนยังกล่าวว่า ข้อมูลเกี่ยวกับที่อยู่และเส้นทางการอพยพของฉลามวาฬจะช่วยในการตัดสินใจเกี่ยวกับยุทธศาสตร์การจัดการการคุ้มครองสัตว์ และความร่วมมือจากประชาชนก็เป็นสิ่งที่สำคัญสำหรับโครงการนี้