อ.เจษฎ์ เฉลยแล้ว ใช้น้ำแช่เห็ดหอมปรุงอาหาร เสี่ยงประสาทเสื่อม อาการคล้ายโรคจิต จริงหรือ?

กลับมาอีกครั้งกับประเด็นแชร์ข้อมูล ห้ามนำน้ำแช่ "เห็ดหอม" ไปปรุงอาหาร เนื่องจากปนเปื้อนสารอันตราย ระคายเคืองผิวอย่างรุนแรง เสี่ยงระบบหายใจล้มเหลว และประสาทเสื่อม

ล่าสุด รศ.ดร.เจษฎา เด่นดวงบริพันธ์ (อ.เจษฎ์) อาจารย์ประจำภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ตอบประเด็นดังกล่าวผ่าทางรายการ “ชัวร์แน่ หรือแชร์มั่ว” ตอน สกว.เตือนห้ามนำน้ำแช่เห็ดหอมไปปรุงอาหาร จริงหรือ?

ระบุว่า เรื่องนี้ค่อนข้างเก่าหลายปีแล้ว แต่ก็วนกลับมาแชร์กันใหม่นะครับ อ้างว่า "สกว.เตือนอันตรายอย่านำน้ำแช่ "เห็ดหอม" ไปปรุงอาหาร พบปนเปื้อนสารคาร์บอนไดซัลไฟด์ ที่ใช้ล้างสนิม สัมผัสผิวหนังทำให้ระคายเคืองอย่างรุนแรง หากได้รับในปริมาณมากอาจทำให้ระบบหายใจล้มเหลว สะสมในร่างกายนานๆ ส่งผลประสาทเสื่อม อาการคล้ายคนโรคจิต" !? ... เรื่องนี้เป็นเรื่องจริง หรือเรื่องมั่ว ครับ !?

เรื่องนี้เป็นเรื่องมั่ว !! ครับ สกว. ไม่เคยออกมาเตือนว่า "ห้ามเอาน้ำที่ได้จากการไปแช่เห็ดหอมแห้ง มาประกอบอาหาร เพราะจะเป็นอันตรายต่อร่างกาย" แต่อย่างไรครับ ... เป็นการเอาเนื้อหาความรู้เกี่ยวกับอันตรายจากสารเคมี ที่ผู้บริหารของ สกว. เคยเขียนไว้ มาเชื่อมโยงกับข่าวลือจากฟอร์เวิร์ดเมล์

โดยเนื้อหาที่แชร์กันนี้ มาจากข่าวช่วงปี 2554 ซึ่งอ้างว่า "รศ.สุชาตา ชินะจิตร ผู้ช่วยผู้อำนวยการสำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.) เป็นผู้เปิดเผยถึงอันตรายจากสารเคมีที่อาจปนเปื้อนมากับเห็ดหอมดังกล่าว ว่าการปรุงอาหารที่นำ "น้ำแช่เห็ดหอม" มาปรุงอาหาร เป็นเรื่องที่ผิดอย่างมาก เพราะอาจได้รับอันตรายจากคาร์บอนไดซัลไฟด์ที่ใช้ในการชุบเห็ดหอมได้

แต่ทางอาจารย์สุชาดา ได้เคยออกมาชี้แจงในตอนนั้นแล้วว่า ไม่ได้ให้ความเห็นเตือนอะไรเช่นนั้น จริงๆ เป็นการที่คนไปนำเอา "Forward Mail บทความเกี่ยวกับน้ำเห็ดหอม" มาตัดต่อแทรกเรื่องอันตรายความปลอดภัยของ "คาร์บอนไดซัลไฟด์" ที่อาจารย์เค้าเขียนไว้เป็นความรู้ทั่วไปเผยแพร่ในเว็บ www.chemtrack.org แต่มีการเอาไปโยงกับเรื่องเห็ดหอมกันเอาเอง

สาร คาร์บอนไดซัลไฟด์ (carbon disulfide) นั้นเป็นสารเคมีที่ใช้ในอุตสาหกรรมต่างๆ จริง และมีอันตรายได้ถ้ารับเข้าไปมาก ซึ่งในภาคการเกษตรนั้น เคยมีการใช้เพื่อรมเมล็ดธัญพืช-กำจัดแมลง แต่เชื่อว่าเลิกใช้กันไปแล้ว (อาจารย์สุชาดา ระบุในเว็บดังกล่าว)

ซึ่งความจริงแล้วเรื่องราวดังกล่าวนั้น เป็นฟอร์เวิร์ดเมล์ที่เผยแพร่กันมาจากไต้หวัน เกี่ยวกับความหวาดวิตกของคนๆ หนึ่ง (ไม่รู้ว่าใคร) ที่ไปเที่ยวเมืองจีน กินเห็ดหอมนึ่ง แล้วบ่นว่าเคยได้ข่าวว่ามีสารเคมีปนเปื้อนในเห็ดหอมแห้งจากจีน เช่น สารคาร์บอนไดซัลไฟด์ จึงควรเอาไปแช่น้ำแล้วเทน้ำทิ้ง หรือหลีกเลี่ยงไปกินเห็ดหอมไต้หวันหรือเห็ดหอมญี่ปุ่นมากกว่า ฯลฯ 

แต่ในเชิงของข่าวจริงๆ จากไต้หวัน หรือจากต่างประเทศ ที่ระบุว่า เห็ดหอมแห้งจากจีน มีสารคาร์บอนไดซัลไฟด์ปนเปื้อนอยู่นั้น .. ยังหาไม่พบเลย .. จะมีแค่ภาพรวมๆ ของการเตือนกันถึงอันตรายแฝงที่มากับเห็ดหอมแห้งจากจีน (ออกแนวไม่อยากให้ซื้อของจีน) ดังเช่นข่าวในไต้หวัน

จากการค้นหาข่าวเรื่องสารเคมีตกค้างปนเปื้อนในเห็ดหอมแห้งที่ขายในประเทศไทยเรา พบข่าวที่นิตยสารฉลาดซื้อ เคยตรวจหาสารกันเชื้อรา คาร์เบนดาซิม (Carbendazim)) ตกค้างในเห็ดหอมแห้ง โดยตรวจไป 13 ตัวอย่าง พบ 1 ตัวอย่างที่มีค่าเกินมาตรฐานกำหนด (คือ ห้ามเกิน 0.1 มิลลิกรัม/กิโลกรัม) และข่าวในไทยรัฐ ที่ตรวจหาสารหนูปนเปื้อนในเห็ดหอมแห้ง จำนวน 5 ตัวอย่าง และพบปริมาณปนเปื้อนน้อยมาก ไม่เกินค่ามาตรฐานของกระทรวงสาธารณสุข 

สรุปคือ ไม่ได้มีหลักฐานยืนยันว่ามีการปนเปื้อนของสาร คาร์บอนไดซัลไฟด์ ในเห็ดหอมแห้งครับ ... แต่ถ้ามีท่านใดกังวลเรื่องสารเคมีอื่นๆ ที่อาจจะปนเปื้อนอยู่ ก็ใช้วิธีแช่น้ำและเททิ้งไป ตามที่แนะนำกันมาก็ได้ครับ