สิ้น "ครูเสนาะ หลวงสุนทร" ศิลปินแห่งชาติ ทุ่มเททั้งชีวิตเพื่อดนตรีไทย สิริอายุ 88 ปี

อาลัย ครูเสนาะ หลวงสุนทร ศิลปินแห่งชาติ สาขาดนตรีไทย สิริอายุ 88 ปี ถึงแก่กรรมอย่างสงบที่บ้านพัก

(22 พ.ย. 65) นายโกวิท ผกามาศ อธิบดีกรมส่งเสริมวัฒนธรรม (สวธ.) เปิดเผยว่า พันโทเสนาะ หลวงสุนทร ศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดง (ดนตรีไทย) พุทธศักราช 2555 ได้ถึงแก่กรรมอย่างสงบ เมื่อเวลา 00.30 น. วันที่ 22 พ.ย. บ้านพักเลขที่ 13 ซอยรามคำแหง 130 แขวงสะพานสูง เขตสะพานสูง กรุงเทพมหานคร ด้วยโรคชรา สิริรวมอายุ 88 ปี

โดยมีกำหนดการพระราชทานน้ำหลวงอาบศพ วันที่ 22 พ.ย. เวลา 17.00 น. และกำหนดสวดพระอภิธรรมศพ เป็นเวลา 3 วัน ระหว่างวันที่ 22-24 พ.ย. เวลา 19.30 น. ที่ศาลา 1 วัดบางเพ็งใต้ ซอยรามคำแหง 187 เขตมีนบุรี กรุงเทพฯ จากนั้นจะเก็บศพไว้บำเพ็ญกุศลเป็นเวลา 100 วัน โดย สวธ.จะดำเนินการเรื่องขอพระราชทานเพลิงศพให้ต่อไป

นอกจากนี้ สวธ.ยังมอบเงินช่วยเหลือเมื่อศิลปินแห่งชาติเสียชีวิตเพื่อร่วมการบำเพ็ญกุศลศพ จำนวน 20,000 บาท และเงินช่วยเหลือค่าจัดทำหนังสือ เพื่อเผยแพร่ผลงานเมื่อเสียชีวิตเท่าที่จ่ายจริงไม่เกิน 150,000 บาท

พันโทเสนาะ หลวงสุนทร เกิดเมื่อวันที่ 12 กันยายน พุทธศักราช 2477 ที่จังหวัดสมุทรสาคร สำเร็จการศึกษาระดับประถมศึกษาจากโรงเรียนธรรมโชติ จังหวัดสมุทรสงคราม และโรงเรียนวัดพระยาทำ กรุงเทพมหานคร ต่อมาสำเร็จหลักสูตรนายทหารสัญญาบัตร กรมยุทธศึกษาทหารบก เข้ารับราชการทหารที่กองดุริยางค์ทหารบกและโรงเรียนดุริยางค์ทหารบก จนเกษียณอายุราชการ

พันโทเสนาะ หลวงสุนทร เริ่มเรียนดนตรีไทยกับคุณ ตาถม เจริญผล เรียนระนาดเอกและปี่ในกับครูบาง หลวงสุนทร ผู้เป็นบิดา และได้เรียนดนตรีไทยกับครูดนตรีไทยหลายท่าน เช่น ครูหลวงประดิษฐไพเราะ (ศร ศิลปบรรเลง) ครูเผือด นักระนาด ครูกมล (เจียน) มาลัยมาลย์ ครูสาลี่ มาลัยมาลย์ ครูบุญยงค์ เกตุคง เป็นต้น

ครูเสนาะ เป็นผู้เชี่ยวชาญในวิชาดนตรีไทย ทั้งในด้านทฤษฎี การปฏิบัติ และการประพันธ์เพลง มีความแตกฉานในศาสตร์แห่งดนตรีไทยอย่างลึกซึ้ง มีความสามารถสูงส่งในการบรรเลงระนาดเอกอย่างสมบูรณ์แบบ โดยเฉพาะการบรรเลงเดี่ยวระนาดเอกที่ได้รับการถ่ายทอดและฝึกฝนจากครูหลวงประดิษฐไพเราะ (ศร ศิลปบรรเลง) และได้รับมอบให้เป็นผู้อ่านโองการไหว้ครูดนตรีไทยจากครูประสิทธิ์ ถาวร และครูบุญยัง เกตุคง อีกทั้งยังได้ศึกษาเรียนรู้ด้านทฤษฎีและการปฏิบัติเครื่องดนตรีสากล ตลอดจนการเรียบเรียงเสียงประสาน

โดยได้ฝากผลงานการบรรเลงไว้ในหลายรูปแบบ เช่น การประชันวงในโอกาสต่าง ๆ การบันทึกเสียงเพลงเดี่ยวระนาดเอกที่บันทึกโดยนาย เดวิด มอร์ตัน ในปี พ.ศ.2510 ชุดเพลงดีที่บ้านบาตร เป็นต้น และยังมีผลงานการเข้าร่วมวงดนตรีสากลและวงดนตรีลูกทุ่งอีกด้านหนึ่งด้วย จากประสบการณ์ที่สั่งสมมาทำให้ พ.ท.เสนาะ หลวงสุนทร เป็นผู้ถึงพร้อมทั้งด้านการปฏิบัติและด้านทฤษฎี และที่สำคัญไปกว่านั้น คือ เป็นผู้ถึงพร้อมทั้งด้านดนตรีไทยและดนตรีสากลไปพร้อมกันอีกด้วย ได้ทำหน้าที่ถ่ายทอดความรู้ทางด้านดนตรีไทยให้กับสถาบันการศึกษาหลายแห่ง

ภายหลังเกษียณอายุราชการแล้ว ครูเสนาะ ได้ทุ่มเทเวลาส่วนใหญ่กับการบันทึกบทเพลงทั้งบทเพลงที่ประพันธ์ขึ้นเอง ประมาณ 40 เพลง และบทเพลงที่ได้รับการถ่ายทอดจากครูต่าง ๆ ประมาณ 500 เพลง เป็นโน้ตสากล เพื่อมอบให้เป็นสมบัติของมูลนิธิหลวงประดิษฐไพเราะ (ศร ศิลปบรรเลง) เพื่อแสดงกตัญญูกตเวทิตาคุณแก่ครูดนตรีทั้งหลาย อีกทั้งเป็นการเผยแพร่และฝากไว้เป็นสมบัติของอนุชนรุ่นหลังสืบไป

พ.ท.เสนาะ หลวงสุนทร จึงได้รับการยกย่องเชิดชูเกียรติเป็นศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดง (ดนตรีไทย) พุทธศักราช 2555