"ส่วยสติกเกอร์" คืออะไร พร้อมเปิดราคา "ผ้ายันต์กันภัย" ของรถบรรทุกบนท้องถนน

กลายมาเป็นประเด็นร้อนสะเทือนสังคมอีกครั้ง สำหรับประเด็น “สติกเกอร์หน้ารถบรรทุก” หลังเกิดอุบัติเหตุถนนสุขุมวิท 64/1 ทรุดตัว จนทำให้รถบรรทุกสิบล้อตกลงไปครึ่งคัน แต่สิ่งที่ประชาชนให้ความสนใจมากกว่าอุบัติเหตุ คือสติกเกอร์หน้ารถบรรทุกที่เป็นรูปดาว มีตัวอักษร B สีเขียวติดอยู่ ทำให้คนตั้งคำถามว่าเกี่ยวข้องกับ “ส่วยสติกเกอร์” หรือไม่

• ด่วน! ถนนสุขุมวิททรุดตัว ปากซอยสุขุมวิท 64/1 กลืนรถบรรทุกหายไปเกือบทั้งคัน

แล้วส่วยสติกเกอร์ที่กำลังถูกพูดถึงอย่างมากในขณะนี้คืออะไร มี “เรทราคา” ของมันหรือไม่ Sanook พาไปทำความรู้จัก “ผัายันต์กันภัย” ของรถบรรทุกบนท้องถนนชนิดนี้กัน

“ส่วยสติกเกอร์” คืออะไร

“ส่วยสติกเกอร์” หรือ “ส่วยรถบรรทุก” คือ สติกเกอร์หลายรูปแบบที่ติดอยู่บริเวณกระจกหน้ารถบรรทุก เพื่อเป็นสัญลักษณ์ว่าได้เหมาจ่ายเงินให้กับเจ้าหน้าที่ตั้งแต่ต้นทาง และไม่ต้องจ่ายเงินตามด่านเมื่อถูกเจ้าหน้าที่เรียกตรวจหรือพบว่ากระทำผิด อาจกล่าวได้ว่าส่วยสติกเกอร์เหล่านี้ก็คือ “ส่วยทางหลวง” ที่เป็นปัญหาในสังคมไทยมาอย่างยาวนาน 

Getty Images

ปัญหาส่วยสติกเกอร์ได้รับการยืนยันจากสมาคมขนส่งทางบกแห่งประเทศไทย ว่ามีการจ่ายเงินแบบ “เหมาจ่ายรายเดือน” จริง โดยในอดีตจะใช้วิธีให้รถบรรทุกที่ทำผิดกฎหมาย ทำทีเหมือนลงไปรับคำสั่งตามป้อมหรือด่านตรวจ แล้วก็จ่ายเงินตามรายทางหรือที่เรียกว่า “จ่ายใต้โต๊ะ” แต่ปัจจุบันมีการทำเป็นเครือข่ายขบวนการ คือมี “คนกลาง” ที่เป็นผู้ประสานงานระหว่างหน่วยงานที่รับผิดชอบกับผู้ประกอบการรถบรรทุก เหมาจ่ายเป็นรายเดือน แล้วก็จะได้รับสติกเกอร์สัญลักษณ์เพื่อบ่งบอกว่าจ่ายเงินแล้ว

สัญลักษณ์แสดงการจ่ายเงิน

ส่วยสติกเกอร์จะมีสัญลักษณ์หรือรูปแบบที่แตกต่างกันหลายแบบ เช่น พระอาทิตย์ยิ้ม กระต่าย ผลไม้ กังฟูแพนด้า ชินจัง โดราเอมอน ประเทศไทย ใบไม้ ดาว ตัวอักษรไทย-อังกฤษ ผีตาโขน และอื่นๆ ซึ่งแต่ละสัญลักษณ์ก็จะทำหน้าที่บ่งบอกว่าครอบคลุมพื้นที่ใด จ่ายเงินให้ใคร และสามารถใช้ได้ในพื้นที่ไหนบ้าง 

บางสัญลักษณ์อาจมี “ตัวเลข” กำกับอยู่ด้วย เพื่อแสดงช่วงเดือนที่จ่ายเงิน แล้วจะมีการเปลี่ยนตัวเลขหรือรูปสัญลักษณ์ไปเรื่อยๆ นอกจากนี้ รถบรรทุกที่มีสติกเกอร์สัญลักษณ์เหล่านี้ จะได้รับสิทธิพิเศษมากมาย เช่น บรรทุกน้ำหนักเกินได้ 100 ตัน โดยไม่ต้องเข้าด่านชั่ง เป็นต้น

ทั้งนี้ สติกเกอร์รูปดาวเขียนพร้อมตัวอักษร B ที่ปรากฎอยู่ในข่าวล่าสุด ก็ได้รับการยืนยันจากประธานสมาคมขนส่งทางบกแห่งประเทศไทย ว่าเป็นสัญลักษณ์ของส่วยสติกเกอร์ ที่ผู้ประกอบการใช้เคลียร์กับสถานีตำรวจท้องที่ เพื่อให้รถบรรทุกวิ่งระหว่างไซต์งานก่อสร้าง ในช่วงระยะเวลา 10 วัย โดยสติกเกอร์รูปดาวแบบนี้สามารถวิ่งนอกเวลาที่กำหนด และบรรทุกน้ำหนักเกินได้

• ประธานสหพันธ์ขนส่งฯ เฉลยให้เลย สติกเกอร์รูปดาว ตัว B ติดหน้ารถบรรทุก คืออะไร?

ราคาของส่วสติกเกอร์

ราคาของส่วนสติกเกอร์นั้น จะแตกต่างกันออกไป ขึ้นอยู่กับขนาดของด่าน โรงพัก และระยะทางที่รถบรรทุกต้องเดินทาง โดยมีราคาตั้งแต่ 3,000 - 300,000 บาทต่อเดือน ดังต่อไปนี้

• ด่านเล็ก ราคา 3,000 - 5,000 บาท
• ด่านกลาง ราคม 5,000 - 10,000 บาท
• ด่านใหญ่ ราคา 100,000 บาท
• โรงพักภูธร ราคา 10,000 - 20,000 บาท
• โรงพักขนาดใหญ่ ราคา 100,000 - 200,000 บาท

Getty Images

แต่ละปี มีรถบรรทุกจ่ายส่วยประมาณ 120,000 คัน หรือคิดเป็นมูลค่ารวม 1,000 ล้านบาทต่อเดือน ซึ่งเป็นมูลค่ามหาศาล ด้านวิโรจน์ ลักขณาอดิศร สส.บัญชีรายชื่อ พรรคก้าวไกล ซึ่งเป็นคนออกมาแฉขบวนการส่วยสติกเกอร์ ก็ได้คำนวณมูลค่าความเสียหายจากปัญหาส่วย ชี้ว่า ปัจจุบันมีรถบรรทุกมากกว่า 1 ล้านคัน ถ้ารถบรรทุกครึ่งหนึ่งยอมจ่ายส่วย เดือนละ 3,000 - 5,000 บาท เท่ากับว่าในหนึ่งปี มูลค่าการคอร์รัปชั่นอาจมีมากกว่า 20,000 ล้านบาท