เที่ยวชุมชน ยลประวัติศาสตร์@สุโขทัย

นี่คงเป็นอีกหนึ่งเรื่องราวในการเดินทางมายังจังหวัดสุโขทัย สถานที่ที่เต็มไปด้วยร่องรอยทางประวัติศาสตร์และเรื่องราวครั้งอดีต ให้ทุกคนได้ค้นหา ศึกษา และชื่นชมโบราณสถานอันเก่าแก่

ความรู้จากตำราไม่อาจเทียบได้กับการมาสัมผัส ‘เมืองเก่าสุโขทัย’ ด้วยตนเอง เพราะเมื่อก้าวเท้าเข้าสู่เขตเมืองเก่าสุโขทัย สิ่งแรกที่เห็นคือ ร่องรอยทางประวัติศาสตร์ที่เปี่ยมไปด้วยสถาปัตยกรรมและงานศิลปะจำนวนมาก ตั้งตระหง่านผ่านกาลเวลามานานหลายร้อยปี ทั้งโบราณสถาน โบราณวัตถุที่เต็มเปี่ยมไปด้วยมนต์ขลัง

พื้นที่กว่า 70 ตารางกิโลเมตร ของอุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย หรือที่ชาวบ้านเรียกว่า “เมืองเก่า” ได้รับการประกาศเป็นมรดกโลกโดยองค์การยูเนสโก ในปี พ.ศ. 2534 โบราณสถานภายในอุทยานฯ รวมแล้วมีร้อยกว่าแห่ง บางแห่งมีสภาพค่อนข้างสมบูรณ์ ในขณะบางแห่งเป็นเพียงซากเจดีย์ มณฑป หรือสิ่งก่อสร้างเล็กๆ เท่านั้น

ทางอุทยานมีบริการรถรางนำเที่ยว หรือจะเช่าจักรยานมาปั่นชมโบราณสถานก็สะดวกสบาย ไฮไลท์ห้ามพลาดในอุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย คือ ‘วัดศรีชุม’ เป็นโบราณสถานที่เก่าแก่เสมือนเป็นวัดที่อยู่คู่บ้านคู่เมืองชาวสุโขทัยมานาน ตั้งอยู่ห่างจากวัดพระพายหลวงไปทางทิศตะวันตกประมาณ 800 เมตร อยู่นอกกำแพงเมืองเก่าสุโขทัยทางด้านตะวันตกเฉียงเหนือ

สิ่งสำคัญของวัด คือ พระอจนะ เป็นพระพุทธรูปปูนปั้นปางมารวิชัยขนาดใหญ่ ซึ่งมีผู้เลื่อมใสศรัทธาสร้างมณฑปสี่เหลี่ยมขึ้นคลุม ซึ่งโอบล้อมไปด้วยต้นไม้เขียวขจี ปัจจุบันมณฑปไม่มีหลังคา เพราะถูกพังทลายไปตามกาลเวลา เหลือเพียงผนังสี่ด้าน และภายในผนังด้านซ้ายทำเป็นบันไดแคบๆ คล้ายอุโมงค์ สามารถเดินขึ้นไปถึงเบื้องหลังองค์พระและหลังคาได้

ในสมัยนั้นคงมีคนเข้าไปอยู่หลังองค์พระนี้และส่งเสียงออกมา ในขณะที่มีคนกำลังกราบไหว้อยู่เบื้องหน้าพระพุทธรูป จึงร่ำลือกันไปจนกลายเป็นตำนานพระพุทธรูปพูดได้ ซึ่งปัจจุบันเจ้าหน้าที่ได้ปิดประตูเข้าอุโมงค์นี้แล้ว

Info

อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย หรือ เมืองเก่าสุโขทัย

ที่ตั้ง : ต. เมืองเก่า อ. เมือง จ. สุโขทัย

เวลาทำการ : 06.00-21.00 น.

โทร. 055-697-527, 055-697-241, 055-697-310

จากอุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย เราเดินทางต่อมายังชุมชนบ้านเกาะน้อย ชุมชนเล็กๆ แสนอบอุ่นและเป็นกันเอง รอยยิ้มที่คุณป้าคุณลุงส่งให้นั้น ทำให้เรารับรู้ถึงการต้อนรับที่จริงใจ แม้สายฝนจะโปรยปรายลงมา ก็ไม่ใช่อุปสรรคในการมาเยือนชุมชนแห่งนี้

ชุมชนบ้านเกาะน้อย ต. หนองอ้อ อ. ศรีสัชนาลัย จ. สุโขทัย เป็นชุมชนชาวไทครั่ง ที่ใช้ชีวิตแบบเรียบง่าย และยังคงอนุรักษ์วิถีวัฒนธรรมและภูมิปัญญาดั้งเดิมไว้ นักท่องเที่ยวที่มาเยือนจะได้ร่วมทำกิจกรรมกับลุงๆ ป้าๆ ในชุมชน อย่างการทำ “งูรัดขยับข้อ” เป็นอุปกรณ์ที่ช่วยรักษาอาการนิ้วล็อค ทำจากใบลานนำมาสานเป็นรูปทรงกระบอกคล้ายงูตัวเล็กขนาดเท่านิ้วมือ สามารถใช้ทำกายภาพบำบัด และรักษาอาการนิ้วล็อคได้

ยังได้เรียนรู้การทำดอกทานตะเวน ซึ่งเป็นเครื่องประดับในประเพณีแห่ธงของชาวไทครั่งบ้านเกาะน้อย โดยการใช้ด้ายหรือไหมพรมหลากสีสันมาเป็นวัสดุในการทำดอกทานตะเวน เพื่อนำไปประดับในเทศกาลแห่ธงของชาวไทครั่งที่ทำติดต่อกันมาตั้งแต่สมัยโบราณ

ชาวบ้านที่นี่ยังมีอาชีพเสริมในการทำโต๊ะและเฟอร์นิเจอร์จากไม้ รวมทั้งทำของที่ระลึกจากไม้ ให้ได้ซื้อติดไม้ติดมือกลับไปเป็นของฝากอีกด้วย

Info

ชุมชนหนองอ้อ หรือ บ้านเกาะน้อย

ต. หนองอ้อ อ. ศรีสัชนาลัย จ. สุโขทัย

โทร. 083-218-0471, 087-737-5945

จากบ้านหนองอ้อ เราไปทำกิจกรรม DIY กันต่อที่ โรงนาบ้านไร่ ใน อ. สวรรคโลก ที่ก่อตั้งขึ้นโดยนกกวี สัญญา พานิชย์เวช หรือลุงนก ที่ตั้งใจเปิดโรงนาให้เป็น Art Farm สร้างพื้นที่ของศิลปะ โดยเปิดรับทั้งเด็กและผู้ใหญ่ให้เข้ามาเรียนรู้วิถีชีวิตชุมชน วัฒนธรรมท้องถิ่น โดยใช้ศิลปะนำ ปล่อยใจให้เป็นธรรมชาติ ท่ามกลางบรรยากาศทุ่งนาที่ล้อมรอบโรงนา

โรงนาบ้านไร่ เปิดรับการเรียนรู้วิถีท้องถิ่นผ่านกิจกรรมฐานต่างๆ จัดกิจกรรมเรียนปนเล่น เน้นธรรมชาติ ใช้ศิลปะในการนำพาให้รู้จักการเรียนรู้วิถีชีวิตดั้งเดิม

อย่างกิจกรรมที่เราได้ทำ คือเรียนรู้การผลิตกระดาษสาตั้งแต่ต้นจนขั้นตอนสุดท้าย เป็นงานศิลปะที่เราสามารถสร้างสรรค์เติมแต่งได้ตามจินตนาการ จนได้กระดาษสาผลงานชิ้นเอกชิ้นเดียวในโลกที่ไม่เหมือนใคร อีกทั้งยังนำกระดาษสามาทำเป็นสมุดเล่มเล็กได้อีกด้วย

นอกจากกิจกรรมงานคราฟศิลปะด้วยตัวเอง ยังมีกิจกรรมพาชมเมืองสวรรคโลก พร้อมเล่าความเป็นมาและเกร็ดสนุกๆ ที่คุณอาจไม่เคยรู้ และมีเวิร์คช็อปทำของกินท้องถิ่นอีกด้วย

Info

โรงนาบ้านไร่

ซ.บ้านไร่ ต. วังไม้ขอน อ. สวรรคโลก จ. สุโขทัย 

เปิด 08.30 น. – 18.00 น.

โทร. 091-3839-556