เสน่ห์ของสตรีทฟู้ดไทย ที่ว่าทำไมใคร ๆ ต่างก็หลงใหล

หากพูดถึงสตรีทฟู้ด หรืออาหารริมทาง (Street Foods) กับชาวต่างชาติแล้ว อาหารข้างทางของไทยนับเป็นที่แรก ๆ ที่ชาวต่างชาตินึกถึง ทำให้สตรีทฟู้ดดูเป็นหนึ่งในวัฒนธรรมแบบไทย ๆ ที่ชาวต่างชาติอยากมาลิ้มลอง ที่สำคัญมันยังบ่งบอกได้ว่าเรื่องกินเป็นเรื่องใหญ่ของคนไทย ไม่ว่าจะเดินไปทางไหน ไม่มีทางอดตายแน่นอน ความอุดมสมบูรณ์ของข้าวปลาอาหารของไทย ทำให้มีหลายสำนักจัดอันดับสตรีทฟู้ดไทยอยู่อันดับต้น ๆ ของโลก

สภาอาหารริมทางโลก (World Street Food Congress) ได้ยกให้สตรีทฟู้ดของไทยเป็น 1 ใน 3 ของอาหารที่ขึ้นชื่อมากที่สุด หรือสำนักข่าว CNN ก็ยังยกให้กรุงเทพฯ เป็น 1 ใน 23 เมืองทั่วโลกที่มีอาหารริมทางดีที่สุดในโลกถึง 2 ปีซ้อน และข้อมูลจาก Euromonitor International บริษัทวิจัยตลาดอาหารโลก ประเมินว่าในปี 2560 ที่ผ่านมา สตรีทฟู้ดในไทยสามารถสร้างยอดขายถึง 271,355 ล้านบาท จึงดึงดูดนักท่องเที่ยว และสร้างรายได้ให้กับประเทศอย่างมาก

จึงไม่แปลกที่สตรีทฟู้ดบ้านเราจะโด่งดังสู่ครัวโลก นักท่องเที่ยวต่างชาติจำนวนไม่น้อยที่มาไทยต้องมาลองกินอาหารข้างทางบ้านเรา แม้ว่ามันอาจทำให้ท้องไส้แปรปรวนก็ตาม อย่างน้ำแข็งยูนิตที่เด็กไทยเคี้ยวเล่นตุ้ย ๆ สบายใจ คนต่างชาติกินยังท้องเสีย หรืออาหารที่เผ็ดกันน้ำหูน้ำตาไหล คนไทยหลาย ๆ คนก็ยังกินได้ไม่เป็นไร ทรมานนิดหน่อยแต่ก็กินอยู่ดี นี่คือสิ่งที่พิสูจน์ว่าท้องไส้ของคนไทยแข็งแกร่งไม่แพ้คนชาติใดในโลก

การันตีว่าสตรีทฟู้ดเมืองไทยไม่ธรรมดา จนกลายเป็นเสน่ห์อย่างหนึ่งของไทย เห็นได้ทั่วไปตามแผงลอยข้างทาง ร้านอาหารริมทางเท้า และตลาดนัดที่ไม่นัด (เพราะมีทุกวัน) แล้วสตรีทฟู้ดบ้านเรามีเสน่ห์อย่างไรบ้าง ถึงขั้นทำให้ใครหลาย ๆ คนหลงใหลได้

กี่โมงกี่ยามก็มีให้กิน

หากรู้แหล่ง กี่โมงกี่ยามก็หาของกินได้ไม่ต้องพึ่งอาหารสำเร็จรูปจากร้านสะดวกซื้อ เพราะมีร้านอาหารไม่น้อยที่เปิดแบบโต้รุ่ง ปิดกลางวันขายกลางคืน แล้วร้านแบบนี้ก็ขายดีเสียด้วย อย่าคิดว่าดึกแล้วจะไม่มีใครกิน พวกนกฮูกมีอยู่ไม่น้อย เพราะการอยู่เป็นชุมชน ส่วนใหญ่จะมีร้านอาหารใกล้บ้าน ซึ่งสตรีทฟู้ดก็ไม่ต่างอะไรจากห้องครัวของชุมชนเพราะฉะนั้น ไม่ว่าจะเวลาไหน ครัวก็เปิดเสมอ และหากพูดถึงเรื่องของค่าใช้จ่าย เรื่องของต้นทุน และการบริหารจัดการเวลา การกินอาหารแบบข้างทางสามารถคุมงบประมาณ และเวลาได้ดีกว่าการไปจ่ายตลาดและซื้อมาทำกินเอง

อร่อยเป็นเรื่องหลัก สุขอนามัยเป็นเรื่องรอง

ร้านอาหารริมทาง หากมองเรื่องประโยชน์ สุขอนามัย หรือความสะอาด แทบจะพูดเป็นเสียงเดียวกันว่าไม่ค่อยมี แต่เชื่อไหมว่าท้องไส้ของคนไทยค่อนข้างแข็งแรง เชื้ออีโคไล (E.coli) ยังทำอะไรบางคนไม่ได้เลย กินอะไรเน้นอร่อยไว้ก่อน ถ้าไม่ได้สกปรกถึงขั้นรับไม่ได้ส่วนใหญ่จะไม่สนใจ แต่แต่ละคนก็เลือกได้ ไม่ชอบก็แค่เดินผ่านไป อย่างไส้กรอกแดงที่ทอดขายริมถนน ใคร ๆ ก็รู้ว่ามันไม่ได้มีประโยชน์อะไรเลย แถมข้างถนนมีทั้งฝุ่น ควันรถ และอีกสารพัด แต่ก็ชอบซื้อกิน เพราะว่ามันอร่อย

มีให้เลือกหลากหลาย

สตรีทฟู้ดบ้านเรานั้นนอกจากจะหากินง่าย หากินได้ทุกช่วงเวลาแล้ว ยังมีเมนูให้เลือกหลากหลายหลายหลากมาก เริ่มตั้งแต่เมนูกินเล่น ๆ เรียกน้ำย่อย พวกลูกชิ้นทอด หมูย่าง เมนูเบา ๆ กินรองท้องก่อนมื้อใหญ่ หรือเมนูที่กินจริงจังเน้นเอาอิ่ม ก็มีให้เลือกทั้งเมนูข้าว เมนูเส้น กินแห้งกินน้ำ เมนูที่คล้ายกับข้าวแต่นั่งกินเปล่า ๆ อย่างหอยทอด เกี๊ยวน้ำ หรือแม้กระทั่งขนมหวานสารพัดก็ยังหากินได้ที่ริมทางเมืองไทย เรียกได้ว่าแค่มีเงิน เดินหลงอยู่ที่ไหนของเมืองไทย (ที่ไม่ได้ทุรกันดารเบอร์แรงและไม่ใช่ในป่า) ยังไงก็ไม่อดตาย

ราคามิตรภาพ แค่รองท้องก็เอาอยู่

จุดเด่นอีกอย่างของอาหารริมทางบ้านเราคือ ราคาถูก หลายต่อหลายคนแวะร้านอาหารข้างทางเพราะหิว ด้วยความที่สตรีทฟู้ดนั้นหากินได้ง่าย และก็มีอยู่หลายเมนูเป็นเมนูรองท้อง กินได้ไม่จริงจังอยู่เยอะมาก หลายเมนูสามารถเดินกินได้ด้วย คือเน้นเร็ว ง่าย รสชาติถูกปาก ที่สำคัญคือราคาเป็นมิตรต่อกระเป๋าเงินลูกค้า ถ้าเดิน ๆ อยู่แล้วเกิดหิว อยากได้ของเบา ๆ รองท้องที่กำลังลั่นโครกคราก ควักแค่ 20 บาท ก็ซื้อลูกชิ้นปิ้งได้ 2 ไม้ ถึงจะไม่อิ่มแต่ก็ถือว่าโอเคแล้ว แล้วอาหารที่ราคาประมาณนี้ก็มีให้เลือกหลายเมนูมาก ๆ ด้วย

ความแปลก

อาหารริมทางบ้านเราหลายเจ้ามีจุดขายที่ความแปลก เราอาจมองว่าธรรมดา แต่ไม่ใช่สำหรับคนต่างชาติ จุดนี้แหละที่ทำให้คนต่างชาติอยากลอง เช่น ภาชนะ หลายร้านไอเดียบรรเจิดสรรหาของแปลก ๆ มาใส่อาหารเสิร์ฟ ทั้งโอ่ง หม้อ ไห กะละมัง ตะกร้า ทำเอากระทงใบตอง ถาด แก้วพลาสติก ถุงพลาสติกผูกหนังยางดูธรรมดาไปเลย วัตถุดิบหลายเมนูก็แปลก หรือดัดแปลกให้มันแปลกจับนั่นผสมนี่ดันอร่อยเฉย อะไรที่ไม่น่าจะกินได้ก็ยังจะกิน อย่างแมลงทอดจะมีกี่ที่บนโลกที่กิน ที่ขายก็ยังจะแปลกอีก รถเข็นเอย มอเตอร์ไซค์พ่วงเอย รถพุ่มพวง แผงลอย สารพัดจะหาที่ขาย

รสชาติโดดเด่น

อาหารไทย (หรือที่ปรุงแบบไทย ๆ) ส่วนใหญ่จะรสชาติจัดจ้านกลมกล่อม จัดจ้านในที่นี้ไม่ได้หมายความว่าเผ็ดร้อน แต่หมายถึงเปรี้ยวเค็มหวานที่เข้ากันได้ดี แต่สำหรับใครที่ขาดพริกไม่ได้ ก็มีอาหารเผ็ดให้เลือกกินดาษดื่น คนไทยหลายคนกินเผ็ดจัดได้ธรรมดามาก แต่ก็ทำให้คนต่างชาติแสบท้องไปทั้งวัน เพราะกับคนที่ไม่คุ้นเคย แค่สัมผัสที่ปลายลิ้น ร่างกายก็พร้อมมอดไหม้เลยทีเดียว ที่สำคัญ ในเวิ้งเดียวกันมักจะมีอาหารประเภทเดียวกันหรือคล้าย ๆ กันขาย ซึ่งรสชาติแต่ละเจ้าก็ไม่เหมือนกัน ใครใคร่กินร้านไหนก็เข้าร้านนั้น ตามแต่รสนิยม

บริการดุจญาติพี่น้อง

เป็นเรื่องปกติธรรมดาที่คนไทยจะพูดคุยกันโดยใช้คำเรียกญาติทั้งที่ไม่รู้จักกัน ซึ่งพ่อค้าแม่ค้าส่วนใหญ่ก็จะเป็นคนเริ่มก่อนด้วยการแทนตัวเองว่าป้าบ้างลุงบ้าง หนูอย่างนั้นป้าอย่างนี้ ชวนคุยนู่นนั่นนี่ น่ารักเป็นกันเองสุด ๆ ทักทายลูกค้าด้วยหน้าตายิ้มแย้มแจ่มใส ถ้าถูกคอก็ใจดีแถมให้ด้วย ทำให้ลูกค้าอย่างเรา ๆ รู้สึกประทับใจและสัมผัสได้ถึงความอบอุ่นอย่างบอกไม่ถูก แม้ว่าคนขายบางร้านจะชอบทำให้หงุดหงิด ทำหน้าไม่รับแขก ไม่ก็พูดจาไม่เต็มใจขายก็ตามที แต่ก็ยังเป็นส่วนน้อย ร้านนั้นก็ครั้งเดียวพอ