เชื่อหรือไม่? คนญี่ปุ่นให้ความสำคัญกับกระบะทรายเด็กเล่นมากกว่าที่คิด
หากเดินผ่านไปตามสนามเด็กเล่นและโรงเรียนอนุบาลเป็นส่วนใหญ่ก็มักจะเห็นกระบะทรายพร้อมอุปกรณ์เล่นทรายวางไว้ที่มุมหนึ่งของสนาม มาดูความสำคัญของกระบะทรายซึ่งเป็นหนึ่งในการเล่นที่คนญี่ปุ่นสนับสนุนให้เด็กๆ เล่นกันนะคะ
กระบะทรายและความสำคัญ
ในญี่ปุ่นนั้นคุณแม่ญี่ปุ่น คุณครูโรงเรียนอนุบาลและผู้ดูแลเด็กตามเนิร์สเซอรี่ต่างๆมักปล่อยให้เด็กได้เล่นและสัมผัสทราย โดยมีอุปกรณ์เล่นทรายเตรียมไว้ให้พร้อม การเล่นทรายมีความสำคัญต่อพัฒนาการของเด็กๆอย่างคาดไม่ถึง ซึ่งประโยชน์ของทรายมีดังต่อไปนี้
-การเล่นทรายเป็นการเล่นแบบอิสระไม่มีถูกหรือผิด ทำให้เด็กรู้สึกผ่อนคลาย มีความเป็นอิสระและมีความกล้าที่จะเริ่มเล่นและเรียนรู้ ใจที่ผ่อนคลายและเป็นอิสระจะช่วยพัฒนาให้เด็กกลายเป็นเด็กที่มีความสุขในตัวเอง
-การเล่นทรายช่วยเสริมสร้างจินตนาการและความคิดสร้างสรรค์ เนื่องจากทรายเป็นอุปกรณ์การเล่นประเภทปลายเปิด คือสามารถเปลี่ยนแปลงรูปแบบการเล่นได้หลากหลายต่างจากของเล่นสำเร็จรูปซึ่งทำให้เด็กเบื่อง่าย การเล่นทรายทำให้เด็กสามารถพลิกแพลงการเล่นช่วยกระตุ้นจินตนาการจากการก่อกองทรายเป็นรูปร่างต่างๆไม่ว่าจะเป็นการสร้างปราสาท เมือง ภูเขา อุโมงค์ เป็นต้น การเล่นกับทรายทำให้เด็กรู้สึกผ่อนคลายและไม่ถูกกดดันทำให้พวกเขาสามารถแสดงออกถึงจินตนาการได้อย่างอิสระเสรี ส่งเสริมการการสร้างเซลล์สมองของเด็ก
-การเล่นทรายเป็นการสอนคณิตศาตร์ไปในตัว ไม่ว่าจะเป็นการบอกปริมาณมากหรือน้อยจากการตวง หรือการเรียนรู้รูปทรงต่างๆตามรูปแบบแม่พิมพ์ของอุปกรณ์ที่ใช้เล่นทรายและการเรียนรู้รูปทรงแบบสามมิติ
-ส่งเสริมพัฒนาการทางสรีระวิทยา การตักตวงและเททรายเข้าออกจากภาชนะ การก่อรูปทรงต่างๆ การลุกยืน นั่ง ก้มเงยตักทราย มีผลทำให้กำลังมือ แขน ขา และลำตัวของเด็กแข็งแรงและสร้างความสมดุลของการทำงานของกล้ามเนื้อ
-การเล่นทรายช่วยฝึกทักษะทางสังคมให้แก่เด็ก จริงๆแล้วในการเล่นทรายในกระบะทรายเดียวกันมักจะมีปัญหาต่างๆ เช่น การแบ่งอุปกรณ์ที่ใช้เล่นทรายด้วยกัน การแบ่งพื้นที่เล่นทราย การโต้แย้งตลอดจนการแสดงความคิดเห็นในสิ่งที่จะสร้างในกระบะทราย เหล่านี้จะเป็นการฝึกให้เด็กเรียนรู้และเข้าใจความคิดและมุมมองของเพื่อนๆในขณะที่เล่นและแบ่งปันอุปกรณ์การเล่นด้วยกัน
การจัดและดูแลกระบะทราย
ในญี่ปุ่นกระบะทรายจะถูกจัดไว้ในมุมหนึ่งของสนามเด็กเล่น หลายที่จะมีการสร้างตาข่ายเหล็กกั้นไว้เพื่อป้องกันไม่ให้แมวจรจัดเข้าไปถ่ายมูลทิ้งไว้ หลายที่ก็มีตาข่ายคลุมไว้ ก่อนเล่นก็ให้ยกตาข่ายที่คลุมไว้ออก และเมื่อเล่นเสร็จก็ให้นำตาข่ายมาคลุมทรายไว้ดังเดิม เจ้าหน้าที่ดูแลสนามเด็กเล่นจะหมั่นทำความสะอาดและเปลี่ยนทราย ตลอดจนหากมีข่าวการรั่วไหลของสารรังสีก็จะมีการตรวจวัดระดับสารรังสีที่อาจปนเปื้อนอยู่ในทรายด้วย
ได้เห็นประโยชน์ของกระบะทรายแล้วจึงเข้าใจแล้วใช่มั้ยคะว่าทำไมคนญี่ปุ่นจึงส่งเสริมให้เด็กเล่นกระบะทราย นอกจากประโยชน์ข้างต้นแล้วกระบะทรายยังช่วยแยกเด็กจากหน้าจอและช่วยสร้างสมาธิของเด็กได้ดีเลยค่ะ แต่ทั้งนี้เวลาที่เด็กๆเล่นทรายผู้ใหญ่ญี่ปุ่นไม่ห้ามโน่นห้ามนี่เพราะกลัวเปื้อน พวกเขาปล่อยให้เด็กเล่นอย่างเต็มที่ หากเปื้อนก็เปลี่ยนชุดใหม่ค่ะ