ประเภทของสิว ตามนิยามของแพทย์ผิวหนัง มีอะไรบ้าง
สิว ถือเป็นปัญหาผิวพรรณของทุกเพศทุกวัย และมักสร้างความกังวลใจ และความไม่สบายใจเพราะใครๆ ก็คงอยากหน้าใสไร้สิว ซึ่งบางกรณีอาจส่งผลถึงสภาพจิตใจและบุคลิกภาพเลยก็ได้ เราจึงควรมาทำความรู้จักกับ ประเภทของสิว ซึ่งสิวแต่ละประเภทมีสาเหตุการเกิดสิวที่ต่างกัน และต้องการการดูแล และการรักษาสิวที่ต่างกันเช่นกัน ซึ่งหากเราเข้าใจว่าปัญหาและสาเหตุการเกิดสิวที่เกิดขึ้นนั้นเกิดจากอะไร ก็จะสามารถหาวิธีทำให้สิวหายและวิธีการรักษาสิวที่เหมาะสมได้ง่ายยิ่งขึ้น รวมทั้งยังสามารถป้องกันการเกิดสิวได้ด้วยตัวเองอีกด้วย
สิว เกิดจากอะไร
สิว เกิดจากการอักเสบของต่อมไขมัน (sebaceous) เราจึงมักพบสิวได้ในบริเวณที่มีต่อมไขมันอยู่หนาแน่น เช่น ใบหน้า หน้าอก หลังส่วนบน คอ ไหล่ หรือต้นแขน ส่วนปัจจัยสำคัญที่เป็นสาเหตุการเกิดสิว มีดังนี้
- การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน ระดับฮอร์โมนแอนโดรเจน(androgen) ที่สูงขึ้นในช่วงวัยรุ่น โดยเฉพาะใน เพศชาย ทำให้เราพบสิวในช่วงอายุนี้มากกว่าช่วงอายุอื่นๆ ฮอร์โมนนี้จะไปกระตุ้นให้ต่อมไขมันมีขนาดใหญ่ขึ้น และมีการสร้างไขมันออกมามากขึ้น ทำให้มีการอุดตันของรูขุมขนตามมา เกิดเป็นสิวอุดตันและกลายเป็นสิวอักเสบในที่สุด ในผู้หญิงบางราย อาจพบทั้งสิวอุดตันและสิวอักเสบขึ้นบ่อยในช่วงก่อนมีประจำเดือน ซึ่งเป็นช่วงที่ระดับฮอร์โมนโปรเจสเตอโรนเพิ่มสูงขึ้น โดยจะทำให้รูขุมขนบวม และเกิดการคั่งของน้ำในร่างกาย
- ความเครียด เมื่อเกิดความเครียด ร่างกายจะหลั่งฮอร์โมนคอร์ติซอลซึ่งไปกระตุ้นให้เซลล์ผิวหนังให้ผลิตน้ำมันออกมามากขึ้น ก็เป็นอีกสาเหตุการเกิดสิวได้
- กรรมพันธุ์ พบว่าถ้าบุคคลในครอบครัวเป็นสิวและมีสภาพผิวมัน จะมีโอกาสเป็นสิวได้มากกว่าผิวชนิดอื่น ๆ โดยทั่วไป ผู้ที่ผิวมันจะมีรูขุมขนกว้าง ผิวหยาบ รวมทั้งหน้ามันเยิ้ม ทำให้เกิดสิ่งสกปรกสะสม ง่ายต่อการเกิดสิว
- การติดเชื้อแบคทีเรีย Propionibacterium acne หรือ P.Acne เป็นหนึ่งในสาเหตุการเกิดสิวที่สำคัญเพราะทำให้แบคทีเรียไมโครไบโอม (Microbiome) บนผิวไม่สมดุลก็อาจทำให้เกิดสิวได้เช่นกัน แบคทีเรียไมโครไบโอม ที่สมดุลมีประโยชน์ต่อการสร้างเกราะป้องกันผิว หากมีจำนวนไมโครไบโอมที่ไม่สมดุล ผิวจะอ่อนแอ และเกิดสิวได้
- การใช้เครื่องสำอางหรือครีมบำรุงผิว เป็นสาเหตุสำคัญของสิวอุดตันและสิวอักเสบ โดยเฉพาะในผู้ที่มีผิวแพ้ง่าย เนื่องจากเครื่องสำอางบางประเภทมีน้ำมันเป็นส่วนประกอบ ซึ่งอาจทำให้เกิดการอุดตัน
- การกินอาหารบางประเภท หลายคนคงอาจได้ยินว่าการกินช็อคโกแล็ต เป็นสาเหตุการเกิดสิวได้ แม้จะยังไม่มีหลักฐานรองรับ แต่หากคุณสังเกตเห็นว่าเมื่อรับประทานอาหารอย่างใดอย่างหนึ่ง แล้วมักเกิดสิวอักเสบมากขึ้นก็ควรงด หรือหลีกเลี่ยงอาหารประเภทนั้น
ประเภทของสิว มีอะไรบ้าง แพทย์ผิวหนังมักแบ่งประเภทของสิวออกเป็น 2 ลักษณะใหญ่ๆ ได้แก่ ชนิดไม่อักเสบ คือ สิวที่เกิดจากการอุดตันของรูขน เรียกว่า comedone หรือ (ductal hypercornification) ซึ่งสามารถแบ่งย่อยออกเป็น 2 ชนิด
- สิวหัวปิด (closed comedone) มีลักษณะเป็นตุ่มกลม เล็กแข็ง สีขาวจะเห็นชัดขึ้น เมื่อดึงผิวหนังให้ตึงหรือโดยการคลำ
- สิวหัวเปิด (open comedone) เป็นตุ่มกลมเล็กแข็งคล้ายสิวหัวปิด แต่ตรงยอดมีรูเปิดและมีก้อนสีดำอุดอยู่
ชนิดอักเสบ ได้แก่
- สิวตุ่มนูน (Papule) ตุ่มสีแดงขนาดเล็ก
- สิวหัวหนอง (Pustule) ได้แก่ superficial และ deep pustule
- สิวอักเสบแดงเป็นก้อน (Nodule) ก้อนสีแดงภายในมีหนองปนเลือด บางครั้งอาจเป็นหลายหัวติดกัน
- สิวซีสต์ (Cyst) ก้อนนูนแดง นิ่ม ภายในมีหนองปนเลือด
วิธีป้องกันสิวและการรักษาสิวแบบง่ายๆ
- 1. ทำความสะอาดร่างกายและใบหน้าทุกวัน แต่ไม่ควรล้างหน้าบ่อยหรือขัดถูผิวหน้ามากเกินไป เพราะจะทำให้ผิวหนังเสียสมดุล
- 2. รับประทานผักผลไม้เป็นประจำ และหลีกเลี่ยงอาหารรสหวานจัด
- 3. ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
- 4. พักผ่อนให้เพียงพอ
- 5. ทำจิตใจให้แจ่มใสอยู่เสมออย่าเครียด เพราะความเครียดตัวกระตุ้นให้เกิดสิวได้เช่นกัน
- 6. เลือกผลิตภัณฑ์ที่เหมาะสำหรับผิวเป็นสิวโดยเฉพาะ บำรุงผิว ครีมกันแดด หรือเครื่องสำอาง ที่เหมาะสำหรับผิวเป็นสิวโดยเฉพาะ (noncomedogenic และnon-acnegenic) ซึ่งอาจมีส่วนผสมที่เหมาะต่อผิวเป็นสิว เช่น BHA, พิร็อกโทน โอลามีน (Piroctone Olamine) ซิงก์ ซัลเฟต (Zinc Sulfate) คาร์โนซีน (Carnosine) และเรตินอยด์ (Retinoid)
แต่สิวละประเภทมีลักษณะต่างกัน การแบ่งประเภทของสิวในลักษณะนี้ จะช่วยให้แพทย์สามารถวินิจฉัยสาเหตุการเกิดสิวและวิธีทำให้สิวหาย พร้อมหาแนวทางการรักษาสิวที่เหมาะสมของอาการในแต่ละบุคคลต่อไป ตอนนี้มีเทคโนโลยีที่จะช่วยวิเคราะห์ปัญหาสิวเบื้องต้นเป็นแอป Spot Scan ที่ให้เราเข้าไปวิเคราะห์ปัญหาสิว ประเภทของสิวได้ด้วยตนเองแต่ถ้าเป็นมากแนะนำให้พบแพทย์ผิวหนังจะดีที่สุดจะคะ
Hello Health Group ไม่ได้ให้คำแนะนำด้านการแพทย์ การวินิจฉัยโรค และการรักษาโรคแต่อย่างใด
