แต่งบ้านให้สวยด้วยไม้ดอกอายุยืน
เชื่อว่าผู้อ่านหลายท่าน มีประสบการณ์ในการซื้อไม้ดอกกระถางมาประดับบ้านกันอยู่แล้ว แต่พนันได้เลยว่าจะต้องมีความรู้สึกเสียดายที่ว่า ต้นนี้...ดอกสวยเหลือเกิน แต่ทำไมอยู่กับเราได้สักพักก็ตาย หรือไม่ ก็เหลือแต่ใบ ไม่มีดอกให้ชมเหมือนอยู่ที่ร้าน สาเหตุอาจจะมาจากไม้ดอกที่วางขายส่วนใหญ่มีอายุสั้น เป็นประเภทไม้ล้มลุก ซึ่งเป็นเรื่องปกติของเขาอยู่แล้วครับ ฉบับนี้ผมจึงรวบรวมไม้ดอกอายุหลายปี หลายประเภท ที่มีวางขายตามท้องตลาด มาแนะนำกันครับ เพื่อเป็นทางเลือกใหม่สำหรับผู้ชื่นชอบความสวยทนนาน และไม่ทิ้งท่านไปก่อนเวลาอันควร
ไม้ดอกกระถางสามารถจำแนกได้ 2 ประเภทคือ
ไม้ดอกกระถางตั้ง
เหมาะจัดวางบนพื้นผิว เช่น โต๊ะทำงาน ระเบียงบ้าน ริมหน้าต่าง ริมประตู หรือวางบนโครงลวดดัดเพื่อยกระดับลดหลั่นให้เกิดความสวยงาม ควรปลูกไม้ดอกกระถางที่มีพุ่มเตี้ยได้สัดส่วนกับกระถาง ออกดอกดก เมื่อปลูกแล้วยกไปประดับในบริเวณที่ต้องการ
ไม้ดอกกระถางแขวน
ใช้แขวนให้อยู่ในระดับสายตา เช่น ชายคาบ้าน ใต้ต้นไม้ใหญ่ เพื่อเพิ่มจุดเด่นให้พื้นที่ นิยมใช้ไม้ดอกที่มีลำต้นทอดเลื้อย หรือแตกกิ่งห้อย ซึ่งแบ่งได้เป็น 2 ประเภท คือ
1. กระถางแขวนลอย - โดยใช้เชือก หรือ โซ่ แขวนยางกระถาง 1-4 จุด เพื่อให้มองเห็นรอบด้าน
2. กระถางแขวนประดับผนัง - เป็นภาชนะที่มีด้านหนึ่งตัดตรงเพื่อใช้แขวนติดกับผนังโดยมีโครงลวดช่วยยึดอีกที นิยมแขวนประดับริมหน้าต่างช่วยเพิ่อสีสันให้บ้านและสร้างความสดชื่นให้พื้นที่
วัสดุปลูก
ควรเป็นดินร่วนระบายน้ำดี สามารถกักเก็บความชื้นได้ดี มีธาตุอาหารสูง อาจใช้ดินถุงที่มีจำหน่ายทั่วไปแล้วนำมาผสมอินทรียวัตถุเพิ่มเติม เช่น กาบมะพร้าวสับ ปุ๋ยคอก
แกลบดิน
- สูตรดินสำหรับไม้ดอกทั่วไป - ทรายหยาบ ใบไม้ผุ ดินร่วม กาบมะพร้าวสับ ปุ๋ยคอก ผสมกันในอัตราส่วน 1:1
- สูตรดินสำหรับไม้ดอกอวบน้ำ - แกลบดิบหรือขี้เถ้าแกลบ ดินร่วน ขุยมะพร้าว ปุ๋ยคอก ผสมกันในอัตราส่วน 1:1
เทคนิคการเลือกซื้อ
- เลือกต้นที่แข็งแรง ไม่มีร่องรอยของโรคแมลงใบและดอกสีสดใส
- ทรงพุ่มสวยกะทัดรัด ต้นแตกกิ่งก้านสมดุลกับ ขนาดกระถาง
- ดินปลูกและกระถางต้องใหม่ ไม่มีคราบเกลือหรือตะไคร่น้ำ หรือ มีรากเน่า
- เลือกซื้อต้นที่กำลังผลิดอกตูม เมื่อซื้อไปแล้วจะได้ชื่นชมกับดอกไม้อีกหลายวัน
Tips...to take care
- ควรวางกระถางไม้ดอกให้ดีรับแสงเช้าอย่างน้อย 6 ชั่วโมง
- หมั่นพรวนดินรอบๆขอบกระถางตามรัศมีทรงพุ่ม เพื่อให้ดินโปร่ง ระบายน้ำได้ดีขึ้น ควรระวังเรื่องอย่าให้รากกระทบกระเทือน
- หมั่นตัดแต่งกิ่งกิ่งหลังการออกดอกโดยตัดกิ่งที่เหี่ยว และเป็นโรคทิ้ง และตัดแต่งให้ได้ลักษณะทรงพุ่มสวยงาม
- หากต้นออกดอกดกมากจะทำให้ดอกมีขนาดเล็กควรลิดดอกอ่อนทิ้งบ้าง จะช่วยให้ดอกใหญ่ขึ้น
- สเตรปโตคาร์ปัส
ลักษณะ - ไม้ดอกอายุหลายปี พุ่มสูง 15 - 25 เซนติเมตร ทรงพุ่มทอดเลื้อย ใบอวบน้ำ
การปลูกเลี้ยง - แสงแดดรำไร ดินร่วนปนทราย ความชื้นสูง ชอบอากาศเย็น
การขยายพันธุ์ - ปักชำกิ่ง เพาะเมล็ดโดยไม่กลบ
- แวววิเชียร
ลักษณะ - ไม้ดอกอายุ 2 ปี พุ่มสูง 0.5 - 1 เมตร ลำต้นตั้งตรง
การปลูกเลี้ยง - แสงแดดเต็มวันถึงรำไร ดินร่วนหรือดินเหนียว ทนน้ำขัง ปลูกเป็นไม้ริมน้ำได้ดี
การขยายพันธุ์ - ปักชำกิ่ง เพาะเมล็ด
- อเมริกันบิวตี้
ลักษณะ - ไม้ดอกอายุหลายปี พุ่มสูง 20-60 เซนติเมตร
การปลูกเลี้ยง - แสงแดดเต็มวันถึงรำไร ดินร่วนระบายน้ำดี
การขยายพันธุ์ - ปักชำกิ่ง
- เยอบีร่า
ลักษณะ - ไม้ดอกอายุหลายปี พุ่มสูง 30 - 60 เซนติเมตร มีลำต้นใต้ดิน
การปลูกเลี้ยง - แสงแดดเต็มวัน ดินร่วนระบายนี้ ความชื้นปานกลาง
การขยายพันธุ์ - แยกกอ เพาะเมล็ด
- มากาเร็ต
ลักษณะ - ไม้ดอกล้มลุกอายุหลายปี พุ่มสูง 0.5 - 1 เมตร ลำต้นตั้งตรงแตกกิ่งออกด้านข้าง
การปลูกเลี้ยง - แสงแดดเต็มวันถึงร่มรำไร ชอบดินร่วนปนทราย ความชื้นปานกลาง
การขยายพันธุ์ - ปักชำกิ่ง เพาะเมล็ด
- แพงพวย
ลักษณะ - ไม้ดอกอายุหลายปี พุ่มสูง 30 - 60 เซนติเมตร มีทั้งชนิดพุ่มและเลื้อย
การปลูกเลี้ยง - แสงแดดเต็มวัน ชอบดินร่วนปนทราย ต้องการน้ำมากควรให้น้ำสม่ำเสมอ
การขยายพันธุ์ - เพาะเมล็ดโดยกลบเมล็ดบางๆ
- ม่วงมณี
ลักษณะ - ไม้ล้มลุกอายุหลายปี พุ่มสูง 20 - 60 เซนติเมตร
การปลูกเลี้ยง - ชอบแสงแดดครึ่งวันเช้า ดินร่วนระบายน้ำดี ดอกดกในช่วงฤดูหนาว
การขยายพันธุ์ - ปักชำกิ่ง
- เวอร์บีนา
ลักษณะ - ไม้ดอกอายุหลายปี พุ่มสูง 15 - 30 เซนติเมตร ลำต้นทอดเลื้อย
การปลูกเลี้ยง - แสงแดดเต็มวัน ดินร่วนระบายน้ำดี
การขยายพันธุ์ - ปักชำกิ่ง เพาะเมล็ดโดยกลบเมล็ดบางๆ
- แอฟริกันไวโอเลต
ลักษณะ - ไม้ดอกอายุหลายปี พุ่มสูง 10-20 เซนติเมตร ลำต้นอวบน้ำ
การปลูกเลี้ยง - แสงแดดรำไร วัสดุปลูกโปร่ง ความชื้นสูง ชอบอากาศเย็น
การขยายพันธุ์ - ปักชำใบ แยกหน่อ เพาะเมล็ด
- บัลลูนฟลาวเวอร์
ลักษณะ - ไม้ดอกอายุหลายปี พุ่มสูง 45 - 60 เซนติเมตร มีหัวใต้ดิน
การปลูกเลี้ยง - แสงแดดเต็มวันถึงรำไร ชอบดินร่วนระบายน้ำดี ควรเด็ดยอดให้ต้นแตกพุ่มอยู่เสมอ
การขยายพันธุ์ - ปักชำกิ่ง เพาะเมล็ด ต้นกล้าบอบบางควรย้ายกล้าด้วยความระมัดระวัง
- กล็อกซิเนีย
ลักษณะ - ไม้ดอกอายุหลายปี พุ่มสูง 15 - 30 เซนติเมตร มีหัวใต้ดิน แผ่นใบหนา อวบน้ำ
การปลูกเลี้ยง - แสงแดดครึ่งวันเช้า ความชื้นสูง เครื่องปลูกเก็บความชื้นได้ดี เช่น พีทมอสส์ เพอร์ไลท์
การขยายพันธุ์ - ปักชำใบ แยกหัว และเพาะเมล็ดโดยไม่กลบ
การจำแนกไม้ดอกตามอายุหรือวงจรชีวิต
ไม้ดอกฤดูเดียว หมายถึง ไม้ดอกที่มีการเจริญเติบโตทางต้น แล้วออกดอกในระยะเวลาไม่กี่เดือนจากนั้นตายไป ส่วนใหญ่มีอายุ 3-4 เดือน เรียกว่า "ไม้ล้มลุก" เช่น บานชื่น ซัลเวีย บานชื่น
ไม้ดอกสองฤดู หมายถึง ไม้ดอกที่มีการเจริญเติบโตทางต้นในฤดูแรก และออกดอกในฤดูกาลที่สอง จากนั้นต้นจะตายไป มักมีอายุไม่เกิน 1 ปี เช่น แพนซี ดาห์ลเบิร์กเดซี่
ไม้ดอกหลายฤดู หมายถึง ไม้ดอกที่มีการเจริญเติบโตทางต้น เมื่อออกดอกแล้วสามารถเจริญเติบโตต่อไปและออกดอกได้อีกหลายครั้ง เช่น กุหลาบ บลูฮาวาย แอฟริกันไวโอเลต บานเช้า
เกร็ดความรู้
พันธุ์ sentimental blue สามารถออกดอกได้ทุกวันจนกว่าต้นจะโทรมและยุบตัว ทนร้อนและทนฝน ชาวพื้นเมืองเกาหลีใช้เป็นยาแก้หวัด ชาวญี่ปุ่นใช้ใบแห้งเป็นสมุนไพรเพื่อให้กลิ่นหอมในสุรา