คุยกับหมอพิณ เลือดออกทางช่องคลอด ผิดปกติ ?

คอลัมน์ คุยกับหมอพิณ
โดย พ.ญ.พิณนภางค์ ศรีพหล

เลือดออกจากช่องคลอดผิดปกติ คืออะไร?

ก่อนอื่นเราต้องรู้จักเลือดที่ออกทางช่องคลอดที่ปกติกันก่อน เลือดออกทางช่องคลอด ที่ปกติก็คือประจำเดือนนั่นเอง

ประจำเดือน คือ เลือดที่ออกทางช่องคลอดในทุก ๆ เดือน โดยที่เราจะนับว่า เลือดที่มาวันแรก คือวันที่ 1 ของรอบเดือน รอบของประจำเดือนในผู้หญิงเราจะสั้นยาวต่างกัน โดยเฉลี่ยคือ 28 วัน (ช่วงปกติคือ 21-35 วัน)

ถ้ายาวกว่านี้ หรือสั้นกว่านี้ ถือว่าผิดปกติค่ะ

วันนี้เราจะมาคุยกันว่า เลือดที่ออกจากช่องคลอดอย่างไรที่เราจะเรียกว่าผิดปกติ

1.เลือดที่ออกในช่วงที่ไม่ใช่รอบเดือน สมมติว่า ปกติรอบเดือนของคุณจะมาตรงมาก ทุกวันที่ 1 ของเดือน มาแค่ 3 วัน แล้วอยู่ดี ๆ ก็มีเลือดไม่ได้รับเชิญออกทางช่องคลอด วันที่ 10 กว่า ๆ ออกเป็นหยด ๆ บางคนออกมากถึงกับต้องพกผ้าอนามัยไว้กับตัว เพราะไม่รู้เลือดจะมาวันไหน แบบนี้ก็ถือว่าผิดปกติ

2.เลือดออกหลังการมีเพศสัมพันธ์ ถ้าไม่ใช่การมีเพศสัมพันธ์ครั้งแรก การมีเพศสัมพันธ์ไม่ใช่กิจกรรมที่ทำให้เลือดตกยางออกนะคะ ดังนั้นการที่มีเลือดออก อย่าไปคิดว่าเป็นเรื่องปกติ เพราะในผู้ป่วยมะเร็งปากมดลูกบางราย หรือคนที่มีติ่งเนื้อที่ปากมดลูก หรือปากมดลูกอักเสบ อาจจะมีอาการนี้ได้เช่นกัน

3.เลือดออกหลังหมดประจำเดือนไปนานแล้ว คือถ้าประจำเดือนขาดเกิน 1 ปี (คือเข้าวัยทองแล้วนั่นเอง) แล้วมีเลือดออกผิดปกติ นั่นไม่ใช่อาการกลับมาเป็นสาวอีกครั้งนะคะ นั่นคืออาการผิดปกติที่ต้องรีบไปพบแพทย์ค่ะ

4.ประจำเดือนที่ออกปริมาณมากกว่าปกติ อย่างเช่น เคยใช้ผ้าอนามัยอยู่ 3 แผ่นต่อวัน กลายเป็น 5 แผ่น พร้อมกับมีก้อนเลือดหลุดออกมาด้วย หรือเลือดประจำเดือนออกนานกว่าปกติ

หากมีอาการเลือดออกผิดปกติ ควรไปพบแพทย์เพื่อหาสาเหตุค่ะ โดยสาเหตุของเลือดที่ออกผิดปกติทางช่องคลอด ได้แก่

1.การตั้งครรภ์ที่ผิดปกติ, การแท้งบุตร, การตั้งครรภ์นอกมดลูก

2.เนื้องอกมดลูก, ติ่งเนื้อในโพรงมดลูกหรือปากมดลูก

3.การคุมกำเนิดบางชนิด เช่น การฉีดยาคุมกำเนิด การใส่ห่วงคุมกำเนิด

4.การติดเชื้อของปากมดลูก โพรงมดลูก

5.มะเร็งบางชนิด เช่น มะเร็งช่องคลอด มะเร็ง ปากมดลูก มะเร็งในโพรงมดลูก

6.กลุ่มอาการถุงน้ำรังไข่หลายใบ

7.การแข็งตัวของเลือดผิดปกติ

โดยสิ่งที่สำคัญที่คุณหมอจะสามารถวินิจฉัยโรคได้ คือ ลักษณะของเลือดที่ออก ดังนั้น เราควรจะจดลงปฏิทินว่า ประจำเดือนมาเมื่อไหร่ มากี่วัน ใช้ผ้าอนามัยวันละกี่ผืน เพื่อที่จะพอบอกถึงลักษณะความผิดปกติได้

แล้วถ้าเลือดไม่ออกทางช่องคลอดเลยล่ะ ถือว่าปกติหรือเปล่า ?

คำตอบก็คือ ถ้าไม่ได้ตั้งครรภ์ หรือว่าเข้าวัยทองไปแล้ว การขาดประจำเดือนเกิน 6 เดือน (ในคนที่ประจำเดือนก่อนหน้านี้มาไม่สม่ำเสมอ) หรือ ขาดประจำเดือนเกิน 3 เดือน (ในคนที่ก่อนหน้านี้ประจำเดือนมาสม่ำเสมอดีทุกเดือน) ถือว่า "ผิดปกติ"

เลือดออกเลือดไม่ออกอาจจะซ่อนโรคหรือความผิดปกติบางอย่างไว้ ดังนั้น อย่าวางใจปล่อยปละละเลยไป ปรึกษาแพทย์เมื่อมีความผิดปกติดังกล่าวนะคะ