เสน่ห์งานสถาปัตย์ ที่ไปรษณีย์กลางย่านเจริญกรุง

หนึ่งในแลนด์มาร์คที่เป็นผลงานด้านสถาปัตยกรรมสุดคลาสสิกบนถนนเจริญกรุง คงหนีไม่พ้น “ไปรษณีย์กลาง” อาคารรูปตัวที (T) หลังใหญ่ โดดเด่นด้วยสถาปัตยกรรมสไตล์โมเดิร์นตามศิลปะในยุคนีโอคลาสสิก ที่มีการออกแบบเรียบง่าย เน้นการใช้เส้นตรงและระนาบเป็นองค์ประกอบ เรียกได้ว่าหากใครแวะเวียนผ่านไปแถวนั้นแล้วเป็นอันต้องสะดุดตา หรือขอแวะเข้าไปเก็บภาพอย่างแน่นอน แต่รู้หรือไม่ว่า นอกจากรูปลักษณ์ภายนอกตัวอาคารแล้ว ยังมีเสน่ห์สำคัญด้านสถาปัตยกรรมในมิติอื่นๆ ที่แฝงเรื่องราวน่าค้นหามากมาย จนกลายเป็น “ไปรษณีย์กลาง” เฉกเช่นปัจจุบัน

ไปรษณีย์กลาง” พิพิธภัณฑ์ที่มีชีวิต ไปรษณีย์กลาง อาคารคอนกรีตเสริมเหล็กสูง 5 ชั้น ผลงานการออกแบบของ นายจิตรเสน (หมิว) อภัยวงศ์ ที่ยืนตระหง่านโดดเด่นบนถนนเจริญกรุงมายาวนานกว่า 8 ทศวรรษ โดยได้ทำพิธีเปิดอย่างเป็นทางการเมื่อวันที่ 24 มิถุนายน 2483 และยังคงทำหน้าที่ต้อนรับผู้คนที่แวะเวียนมาเยี่ยมชมความสวยงามอยู่เสมอ อีกทั้งไม่เพียงแค่อวดโฉมความสวยงามและคงไว้ซึ่งกลิ่นอายของประวัติศาสตร์ให้ได้ซึมซับเพียงเท่านั้น แต่ไปรษณีย์กลางยังเปรียบเสมือนพิพิธภัณฑ์ที่ยังมีชีวิต เพราะเมื่อก้าวเข้ามาในไปรษณีย์กลาง นอกจากเรื่องราวทางประวัติศาสตร์ที่แสดงออกผ่านทางประติมากรรมและสถาปัตยกรรมอันทรงคุณค่าแล้ว ก็จะพบว่าที่แห่งนี้ยังเป็นสถานที่ที่ให้บริการด้านไปรษณีย์ครบวงจรเช่นเดียวกับเมื่อ 80 ปีที่แล้ว

ไปรษณีย์กลางแห่งนี้มีผู้แวะเวียนมาเยี่ยมชมความสวยงามอยู่เสมอ รวมไปถึง การเสด็จเยี่ยมชมกิจการของกรมไปรษณีย์โทรเลข ณ อาคารกรมไปรษณีย์โทรเลข บางรัก (ในสมัยนั้น) ของพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว และทูลกระหม่อมหญิงอุบลรัตนราชกัญญา สิริวัฒนาพรรณวดี เมื่อครั้งทรงดำรงตำแหน่งสมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าวชิราลงกรณ์ และสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าอุบลรัตนราชกัญญา สิริวัฒนาพรรณวดี เมื่อวันที่ 27 พฤศจิกายน 2504 การเสด็จพระราชดำเนินเปิดงานแสดงตราไปรษณียากรแห่งชาติครั้งแรก ในพ.ศ. 2514 ของสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เมื่อครั้งทรงดำรงตำแหน่งสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสิรินธรเทพรัตนสุดา กิติวัฒนาดุลโสภาคย์

จุดเช็คพอยท์ @ไปรษณีย์กลาง นอกเหนือจากตัวอาคารที่โดดเด่นแล้ว ก่อนจะก้าวเข้าไปในตัวอาคารจะเห็นความยิ่งใหญ่ของประตูเหล็กหล่อ 3 คู่ ซึ่งเป็นประติมากรรมหล่อโลหะที่สวยงามเป็นเอกลักษณ์ด้วยลวดลายโปร่งรูปครุฑแตรงอนประยุกต์จากรูปพระครุฑพ่าห์ ซึ่งเป็นตราแผ่นดินในสมัยรัชกาลที่ 6 รวมกับแตรงอน ซึ่งได้ใช้เป็นตราสัญลักษณ์ของกรมไปรษณีย์โทรเลขในอดีต ที่เปิดต้อนรับทุกคนเข้าสู่ไปรษณีย์กลาง ประตูเหล็กหล่อนี้เป็นผลงานการออกแบบปั้นหล่อของศาสตราจารย์ศิลป์ พีระศรี เป็นหนึ่งในจุดเช็คพอยท์ที่ห้ามพลาดในการมาถ่ายภาพอวดเพื่อน ๆ

เมื่อเข้ามาภายในไปรษณีย์กลางจะได้พบกับประติมากรรมปูนปั้นตราไปรษณียากร ที่บอกเล่าเรื่องราวสำคัญในอดีตถึง 16 ชิ้น เรียกได้ว่านอกจากจะได้ซึมซับบรรยากาศแบบนีโอคลาสสิกแล้ว ยังได้เรียนรู้ประวัติศาสตร์ไปพร้อมกัน

อีกหนึ่งไฮไลท์ของไปรษณีย์กลางที่โดดเด่นสะดุดตาไม่แพ้ใคร ก็คือประติมากรรมรูปครุฑยุดแตรงอน บริเวณยอดมุขทั้ง 2 ด้านของอาคาร ขนาดใหญ่ประมาณ 3 เท่าของคนจริง มีความสง่างาม น่าเกรงขาม เป็นผลงานประติมากรรมชิ้นสำคัญของศาสตราจารย์ศิลป์ พีระศรี กับลูกศิษย์แผนกช่างปั้นจากโรงเรียนศิลปากร ซึ่งต่อมาคือมหาวิทยาลัยศิลปากร ใครที่เดินทางมายังไปรษณีย์กลางแห่งนี้ พลาดไม่ได้กับความงามของประติมากรรมรูปครุฑยุดแตรงอนชิ้นนี้ และยังมีวิวสวยๆ ย่านเจริญกรุงให้ชมจากมุมสูงอีกด้วย

เคาน์เตอร์ไปรษณีย์เรียบหรูสไตล์อาร์ตเดโค ล่าสุดไปรษณีย์ไทยได้ปรับโฉมเคาน์เตอร์บริการไปรษณีย์ในโถงอาคารไปรษณีย์นฤมิต ในรูปแบบอาร์ตเดโค (Art Deco) ประกอบกับพื้นกระเบื้องโบราณตั้งแต่สมัยก่อสร้างไปรษณีย์กลาง พร้อมด้วยโคมระย้าที่สว่างไสว และภาพประติมากรรมแสตมป์นูนต่ำที่ประดับอยู่รายรอบห้อง ส่งให้ห้องโถงไปรษณีย์กลางแห่งนี้ สวยคลาสสิกเสมือนย้อนกลับไปในบรรยากาศเดิม ๆ อีกครั้ง

โดดเด่นด้วยเครื่องแบบย้อนยุคแห่งเดียวในไทย เจ้าหน้าที่ที่ให้บริการ ณ เคาน์เตอร์บริการที่ไปรษณีย์กลาง จะสวมใส่เครื่องแบบต่างจากเจ้าหน้าที่ปฏิบัติงานในที่ทำการไปรษณีย์อื่น ซึ่งออกแบบใหม่โดยอ้างอิงจากชุดเครื่องแบบเจ้าหน้าที่ไปรษณีย์สมัยโบราณ ประยุกต์ให้มีความร่วมสมัย หากได้มาใช้บริการที่นี่ จะได้รับความรู้สึกแบบพรีเมียมกว่าที่ไหนๆ แน่นอน

เรียกได้ว่า “อาคารไปรษณีย์กลาง” ถือเป็นอีกหนึ่งผลงานการออกแบบเชิงสถาปัตยกรรมชิ้นเอกประจำย่านเจริญกรุง ที่ได้หลอมรวมสไตล์การออกแบบต่างวัฒนธรรมได้อย่างลงตัว ทั้งโครงสร้างและเส้นสีภายนอกอาคาร ประติมากรรมต่างๆ ที่ประดับประดาภายในโถงอาคารไปรษณีย์นฤมิต รวมไปถึงการติดตั้งเคาน์เตอร์ไปรษณีย์โฉมใหม่ งานนี้บอกได้คำเดียวว่า ใครที่เป็นสายอาร์ต สายช่างภาพงานสถาปัตย์ แลนด์มาร์คต่างๆ ไม่ควรพลาด เพราะแสงแดดอ่อนๆ ยามเช้าที่ว่าสวยแล้ว แสงตอนเย็นและช่วงค่ำสวยกว่าเท่าตัว เพราะยามค่ำคืนจะมีการเล่นแสงสีกับตัวอาคารอีกด้วย

สำหรับผู้สนใจที่อยากเดินทางมาเก็บภาพ หรือใช้บริการฝากส่งไปรษณีย์ ณ อาคารไปรษณีย์กลางได้ทุกวันจันทร์ – ศุกร์ เวลา 8.00 – 20.00 น. วันเสาร์ 8.00 – 17.00 น. และวันอาทิตย์ 8.00 – 12.00 น. โดยสามารถเดินทางมาได้ง่ายๆ เพียงนั่งรถไฟฟ้าบีทีเอสสายสีลม หรือ รถไฟฟ้าสายสีเขียวเข้ม มาลงสถานีสะพานตากสิน (S6) และต่อจักรยานยนต์รับจ้าง

สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ ที่ทำการไปรษณีย์กลาง 0-2234-9530, 0-2236-3066 หรือ THP Contact Center 1545