5 ข้อควรรู้ก่อนติดตั้ง Solar Cell
สถิติการใช้ไฟฟ้าเกือบทั่วโลกมีแนวโน้มเพิ่มสูงมากขึ้นทุกปี โดยเฉพาะช่วงหน้าร้อนที่มีการใช้ไฟฟ้าเพิ่มขึ้นเกือบเท่าตัว คงจะดีไม่น้อยถ้าเราสามารถหาวิธีลดค่าใช้จ่ายในบ้านได้ดี ในขณะที่ยังสามารถใช้ไฟฟ้าได้อย่างเต็มที่เช่นเดิม
หนึ่งในทางเลือกที่เหมาะสมสำหรับการใช้ชีวิตในปัจจุบัน คือการติดตั้ง โซลาร์เซลล์ (Solar cell) ไว้สำหรับใช้งานภายในบ้าน ซึ่งนอกจากจะเป็นการช่วยประหยัดการใช้พลังงานไฟฟ้าและช่วยลดค่าใช้จ่ายภายในบ้านที่มีแนวโน้มสูงขึ้นเรื่อย ๆ จากการใช้ไฟฟ้าในปัจจุบันแล้ว แนวทางนี้ยังเป็นตัวช่วยสำคัญที่ช่วยให้สามารถนำพลังงานจากธรรมชาติมาใช้ให้เกิดประโยชน์อย่างสูงสุด และสามารถใช้พลังงานไฟฟ้าได้อย่างเต็มที่ตามต้องการ บทความนี้ forfur จึงรวบรวมข้อควรรู้ก่อนการติดตั้งโซลาร์เซลล์ มาแนะนำค่ะ
สถานที่: SCG Experience สถานที่: SCG Experience
1.ทำไมต้องเป็นโซลาร์เซลล์ อย่างที่ทราบกันดีว่าพลังงานในธรรมชาติมีอยู่หลากหลายรูปแบบด้วยกัน ไม่ว่าจะเป็น พลังงานลม พลังงานน้ำ หรือพลังงานทางเลือกอื่น ๆ แต่เหตุผลที่พลังงานแสงอาทิตย์ถูกนำมาใช้ในการผลิตกระแสไฟฟ้าผ่านระบบโซลาร์เซลล์แทนพลังงานประเภทอื่นที่มีอยู่ เนื่องจากเป็นพลังงานธรรมชาติที่สามารถนำมาใช้งานได้ง่ายที่สุดมากกว่าพลังงานประเภทอื่น อีกทั้งสภาพภูมิอากาศในประเทศไทยที่มีแดดจัดจ้าเกือบตลอดปี และมีแสงแดดจัดกว่า 6 ชั่วโมงต่อวัน ติดต่อกันไม่ต่ำกว่า 6 เดือนในหนึ่งปี จึงเป็นเหตุผลหลักที่ทำให้สามารถนำพลังงานความร้อนจากแสงอาทิตย์มาใช้ประโยชน์ได้อย่างเหมาะสมมากที่สุด ที่สำคัญยังนับเป็นพลังงานสะอาดที่ไม่ก่อให้เกิดมลภาวะต่อสิ่งแวดล้อม ซึ่งสามารถนำมาใช้ประโยชน์ในการผลิตกระแสไฟฟ้าไว้ใช้งานภายในบ้านและอาคารขนาดย่อมได้อย่างเต็มที่โดยไม่มีวันหมดไปจากโลกเช่นทรัพยากรอื่นในธรรมชาติ
2. ใช้งานอย่างไร ก่อนอื่นเราลองมาดูกันก่อนว่า เราจะนำเอาพลังงานโซลาร์เซลล์มาใช้กันอย่างไร มีกี่วิธีที่สามารถแปลงมาใช้ และวิธีไหนที่จะเหมาะสมมากที่สุด โดยสามารถนำพลังงานเหล่านั้นมาใช้โดยตรง หรือเก็บใส่แบตเตอรี่ แม้แต่ขายคืนให้การไฟฟ้าก็ยังได้ในกรณีที่สามารถผลิตได้เหลือใช้มาก ๆ แต่ในบทความนี้เราจะกล่าวถึงเฉพาะการใช้โซลาร์เซลล์สำหรับบ้านพักอาศัยทั่วไป เพื่อช่วยในการลดภาระค่าใช้จ่ายจากการใช้ไฟฟ้าในบ้าน ซึ่งปกติแล้วจะมีการนำพลังงานจากโซลาร์เซลล์มาใช้กับแบบบ้านพักอาศัยทั่วไปมีอยู่ 3 แบบด้วยกัน ได้แก่
- OFF Grid and OFF Grid with backup เป็นรูปแบบที่มีความง่ายตรงไปตรงมา ด้วยการรับพลังงานจากแสงอาทิตย์มาแปลงเป็นพลังงานไฟฟ้าแล้วนำมาใช้โดยตรง หรือจะเก็บไว้ในแบตเตอรี่สำรองไฟเพื่อใช้ตอนกลางคืนก็ได้เช่นกัน เมื่อแดดหมดก็ไม่มีไฟฟ้าสำหรับใช้งาน จึงเหมาะสำหรับการนำมาใช้ในบริเวณที่ไฟฟ้าเข้าไม่ถึงหรือมีค่าใช้จ่ายในการขอไฟฟ้าจากการไฟฟ้าสูงเกินไปและไม่คุ้มกับการใช้สอย เช่น ไฟฟ้าสำหรับปั๊มน้ำในสวน หรือแบบบ้านพักตากอากาศขนาดเล็กที่ห่างไกลเมือง ซึ่งอาจจะไม่คุ้มที่จะขอไฟฟ้าสำหรับใช้งาน เป็นต้น โดยโซลาร์เซลล์ชนิดนี้จะมีราคาไม่แพงมาก มีตั้งแต่หลักพันกลาง ๆ ไปจนถึงหลักหมื่น ซึ่งขึ้นอยู่กับกำลังไฟฟ้าที่เลือกใช้งาน
- ON Grid and ON Grid with backup เป็นระบบที่เรียกว่าไฟพี่เลี้ยงก็ได้ แม้กระบวนการแปลงไฟฟ้าจะเหมือนกับระบบ OFF Grid แต่ระบบนี้จะต้องมีการเดินระบบเพิ่มเติมเพื่อให้สามารถใช้งานไฟฟ้าได้ทั้งจากการไฟฟ้าและจากแบตเตอรี่ที่เก็บพลังงานจากโซลาร์เซลล์ โดยในตอนกลางวันที่มีแดดจัดระบบก็จะเลือกใช้ไฟจากโซลาร์เซลล์ก่อน ส่วนในตอนกลางคืนหรือช่วงหน้าฝนที่ไม่มีแดด ระบบก็จะตัดไปใช้ไฟฟ้าจากการไฟฟ้าอัตโนมัติ หรือเมื่อใช้ไฟฟ้าจากแบตเตอรี่จนหมดแล้วระบบก็จะตัดไปใช้ไฟฟ้าจากไฟฟ้าโดยอัตโนมัติเช่นกัน
- ON Grid Hybrid มีหลักการทำงานเหมือนระบบ ON Grid ทุกประการ แต่ระบบ Hybrid จะมีอุปกรณ์เสริมพิเศษมาอีกหนึ่งตัวที่เรียกว่า Inverter โดยอุปกรณ์ตัวนี้จะทำหน้าที่ลดการสูญเสียโดยไม่จำเป็นในทุกกระบวนการ และยังช่วยให้แบตเตอรี่มีอายุการใช้งานที่ยาวนานมากขึ้น เนื่องจากระบบจะใช้พลังงานจากโซลาร์เซลล์โดยตรงก่อน หากว่าพลังงานที่ใช้เกินกว่าเครื่องใช้ไฟฟ้าที่ใช้งาน ระบบจะทำการสำรองไฟเข้าแบตเตอรี่อัตโนมัติ จึงช่วยทำให้แบตเตอรี่ทำงานน้อยลงกว่าเดิม แต่ระบบนี้จะมีราคาค่อนข้างสูงกว่าสองแบบแรก
3. สถานที่เหมาะสมในการติดตั้ง การติดตั้งแผงโซลาร์เซลล์จำเป็นต้องคำนึงถึงปัจจัยหลัก 2 ประการ ได้แก่
- ทิศทางแสงแดด หากเป็นพื้นที่ไม่มีแสงแดด ก็ทำให้โซลาร์เซลล์ไม่สามารถใช้งานได้ ดังนั้นทิศทางที่เหมาะสมมากที่สุดสำหรับการติดตั้งแผงโซลาร์เซลล์คือทิศตะวันตก หรือทิศตะวันตกเฉียงใต้ เพราะเป็นทิศทางการโคจรของดวงอาทิตย์ที่มีปริมาณแสงจัดจ้ามากที่สุด
- ตำแหน่งในการติดตั้งแผงโซลาร์เซลล์ โดยปกติจะนิยมติดตั้งแผงโซลาร์เซลล์บนหลังคา ซึ่งสามารถนำมาติดตั้งได้กับหลังคาทุกชนิด โดยควรติดตั้งบนโครงเหล็กที่รองรับหลังคาอีกชั้นหนึ่งเท่านั้น ห้ามติดตั้งแผงโซลาร์เซลล์บนแผ่นหลังคาโดยตรง เนื่องจากแผ่นหลังคาไม่ได้รับการออกแบบมาให้สามารถรับน้ำหนักใดเพิ่มเติม นอกจากได้รับความเห็นชอบจากวิศวกร หากเป็นโครงหลังคาไม้และมีอายุการใช้งานมากกว่า 10 ปี แนะนำว่าควรมีการเสริมโครงเหล็กรับแรงเพิ่มเติม เพื่อช่วยเพิ่มกำลังให้โครงสร้างหลังคาสามารถรับน้ำหนักจากแผงโซลาร์เซลล์ได้ดี โดยควรได้รับความเห็นชอบจากวิศวกรอีกเช่นกัน หรือในกรณีที่ไม่สามารถติดตั้งแผงโซลาร์เซลล์บนหลังคาได้ ก็สามารถติดตั้งแผงโซลาร์เซลล์ไว้บนดิน โดยควรออกแบบฐานรับให้มั่นคงและไม่อยู่ในจุดที่มีเงาไม้หรือเงาอาคารมาบดบังการรับความร้อนจากแสงอาทิตย์
4. ค่าใช้จ่ายในการติดตั้งการติดตั้งแผงโซลาร์เซลล์ในปัจจุบันมีราคาค่าอุปกรณ์และการติดตั้งไม่ได้แพงอย่างที่คิด ในกรณีใช้งานในพื้นที่ไม่มากก็สามารถซื้ออุปกรณ์มาติดตั้งเองได้ โดยราคาของแผงและระบบขึ้นอยู่กับจำนวนพลังงานที่ต้องการใช้ ซึ่งสามารถสังเกตได้จากบิลค่าไฟฟ้าในแต่ละเดือนว่าใช้ไฟประมาณกี่หน่วย โดยอาจเลือกใช้แผงโซลาร์เซลล์ที่สามารถผลิตไฟฟ้าได้เท่าที่ใช้ในแต่ละเดือน หรืออาจเลือกติดตั้งแผงโซลาร์เซลล์เพื่อใช้สำหรับสำรองในการใช้งานช่วงกลางวันก็ได้เช่นกัน ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับงบประมาณที่มีอยู่ ซึ่งระบบ Hybrid จะมีราคาสูงมากที่สุด และมีผู้ผลิตให้เลือกมากมายในตลาด
5. อายุการใช้งานและการดูแลรักษา ปกติแผงโซลาร์เซลล์จะมีอายุการใช้งานได้นานถึง 25 ปี หรือมากกว่านั้น หากเลือกติดตั้งโดยผ่านตัวแทนหรือบริษัทที่รับติดตั้งโดยตรงก็จะมีบริการตรวจสอบและทำความสะอาดให้ตามระยะการใช้งาน แต่หากต้องการบำรุงรักษาด้วยตัวเองก็สามารถทำได้เช่นกัน โดยสังเกตตามระยะการใช้งานโซลาร์เซลล์ หากเริ่มรู้สึกว่าค่าไฟแพงขึ้นทั้งที่มีการใช้ไฟฟ้าเหมือนเดิมทุกเดือน อาจเกิดจากแผงโซลาร์เซลล์มีความสกปรก จึงทำให้ไม่สามารถรับพลังงานแสงอาทิตย์มาใช้งานเป็นไฟฟ้าได้ดีเท่าที่ควร แนะนำให้ขึ้นไปทำความสะอาดด้วยการใช้น้ำยาทำความสะอาดแบบอ่อนอย่าง น้ำสบู่หรือน้ำยาเช็ดกระจกก็ได้เช่นกัน แต่ห้ามใช้น้ำยาที่มีการกัดกร่อนสูง เพราะจะทำให้เกิดความเสียหายกับแผงโซลาร์เซลล์ได้เพียงแค่รู้ข้อมูลก่อนการติดตั้งแผงโซลาร์เซลล์สำหรับใช้งานในบ้าน ก็จะช่วยเป็นแนวทางในการประกอบการตัดสินใจได้ว่ามีความเหมาะสมที่จะใช้แผงโซลาร์เซลล์หรือไม่ หรือควรเลือกใช้แผงโซลาร์เซลล์ประเภทไหนถึงจะช่วยให้สามารถตอบโจทย์การใช้สอยในบ้านได้มากที่สุด