"ดอกอัญชัน" กับประโยชน์ และผลข้างเคียงที่อาจไม่เคยรู้มาก่อน
ดอกอัญชัน หรือชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Clitoria ternatea เป็นดอกไม้สีฟ้าสดใส มีถิ่นกำเนิดในเขตร้อน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ หลายวัฒนธรรมใช้ดอกอัญชันทั้งเพื่อความสวยงามและสรรพคุณทางยาตามตำรับยาแผนโบราณ
ผู้ผลิตหลายรายนิยมใช้น้ำสกัดจากดอกอัญชันในผลิตภัณฑ์ต่างๆ ตั้งแต่เครื่องสำอางและสิ่งทอ ไปจนถึงอาหารและเครื่องดื่ม เนื่องจากสีสันที่โดดเด่น นอกจากนี้ คุณยังสามารถนำดอกอัญชันแห้งมาชงเป็นชาสมุนไพรได้ โดยการแช่ในน้ำร้อน อย่างไรก็ตาม คุณอาจต้องเติมส่วนผสมอื่นๆ เพื่อให้เครื่องดื่มอร่อยขึ้น เนื่องจากดอกอัญชันมีรสชาติอ่อนๆ คล้ายชาเขียว
บาร์เทนเดอร์หลายคนยังใช้ดอกอัญชันในการทำเครื่องดื่มค็อกเทลสุดหรู เพราะสีของชาอัญชันจะเปลี่ยนไปเมื่อค่าความเป็นกรดเปลี่ยนแปลง สวยงามมากเลยใช่ไหม? ดังนั้นเรามาทำความรู้จักประโยชน์ของดอกอัญชัน และผลข้างเคียงที่อาจไม่เคยรู้มาก่อน
ประโยชน์ของดอกอัญชัน
1.บำรุงผิวและเส้นผม
คุณอาจพบดอกอัญชันในส่วนผสมของเซรั่ม โลชั่น ครีมบำรุงผิว มิสต์ฉีดผม แชมพู และครีมนวดผม เหตุผลก็เพราะมันได้ผลจริง ดอกอัญชันอุดมไปด้วยสารต้านอนุมูลอิสระมากมาย รวมถึงแอนโทไซยานิน ซึ่งผิวและเส้นผมของคุณจะหลงรัก!
การศึกษาในปี 2021 พบว่า สารสกัดจากดอกอัญชันสามารถเพิ่มความชุ่มชื้นให้กับผิวได้ถึง 70% เพียงหนึ่งชั่วโมงหลังทา และเรารู้กันดีอยู่แล้วว่าความชุ่มชื้นนั้นสำคัญต่อความยืดหยุ่นของผิวและการลดเลือนริ้วรอย นอกจากนี้ ยังช่วยปกป้องผิวจากมลภาวะและปรับสมดุลการผลิตน้ำมัน
ดังนั้น ครั้งต่อไปที่คุณช้อปปิ้งผลิตภัณฑ์ความงามและพบดอกอัญชันอยู่ในรายชื่อส่วนผสม คุณจะรู้ว่ามันไม่ใช่แค่สีฟ้าสวยๆ เท่านั้น แต่ยังเป็นตัวช่วยบำรุงความงามจากธรรมชาติอีกด้วย
2.ชะลอการสร้างเซลล์ไขมัน
แม้ว่าดอกอัญชันจะไม่ใช่ยาอัศจรรย์ลดน้ำหนัก (และคุณไม่ควรใช้ผลิตภัณฑ์ใดๆ ที่อ้างว่าเป็นเช่นนั้น!) แต่ดอกอัญชันอาจช่วยสนับสนุนการควบคุมน้ำหนักได้ อย่างไรก็ตาม ยังมีการวิจัยไม่มากนัก แต่เรารู้ว่า การศึกษาในหลอดทดลองพบว่า สารสกัดจากดอกอัญชันอาจมีบทบาทในการชะลอการสร้างเซลล์ไขมัน กลไกการทำงานคือการควบคุมบางเส้นทางที่เกี่ยวข้องกับการเจริญเติบโตของเซลล์
นอกจากนี้เทอร์นาติน (Ternatins) สารประกอบที่พบในดอกอัญชันสีฟ้ามหัศจรรย์นี้อาจมีส่วนช่วย การศึกษาในหลอดทดลองเมื่อปี 2009 ชี้ให้เห็นว่าสารเหล่านี้อาจชะลอการสร้างเซลล์ไขมันใหม่ ถึงแม้ว่านี่จะเป็นเรื่องน่าตื่นเต้น แต่ยังขาดการวิจัยในมนุษย์ ในความเป็นจริง ยังไม่มีการศึกษาใดในมนุษย์ที่แสดงให้เห็นว่าชาดอกอัญชันเป็นตัวช่วยลดน้ำหนักที่ประสบความสำเร็จ
3.ช่วยปรับระดับน้ำตาลในเลือด
บางคนเชื่อว่าดอกอัญชันสามารถช่วยปรับระดับน้ำตาลในเลือดในผู้ป่วยเบาหวานหรือผู้ที่มีภาวะก่อนเป็นเบาหวาน ในการศึกษาหนึ่งเกี่ยวกับหนูที่เป็นเบาหวาน พบว่าหนูที่ได้รับสารสกัดจากดอกอัญชันมีระดับน้ำตาลในเลือดดีกว่าหนูที่ไม่ได้รับ อย่างไรก็ตาม หนูและมนุษย์มีความแตกต่างกันมาก ดังนั้น เราจึงไม่สามารถยึดถือการศึกษานี้เป็นหลักฐานว่าดอกอัญชันมีประสิทธิภาพในมนุษย์ได้
นอกจากนี้ด้วยคุณสมบัติต้านอนุมูลอิสระที่ยอดเยี่ยม สารสกัดจากดอกอัญชันอาจช่วยปกป้องเซลล์จากความเสียหายที่เกิดจากโรคเบาหวานได้ แต่เช่นเคยเรายังต้องการการศึกษาในมนุษย์เพิ่มเติมเพื่อยืนยันประสิทธิภาพนี้
ผลข้างเคียงของดอกอัญชัน
สำหรับผู้ที่ต้องการบริโภคดอกอัญชันเพื่อสุขภาพ ควรปรึกษาแพทย์ก่อนเสมอ โดยเฉพาะอย่างยิ่งผู้ที่มีโรคประจำตัว สตรีมีครรภ์ และสตรีให้นมบุตร เนื่องจากดอกอัญชันอาจมีปฏิกิริยากับยาบางชนิดหรือส่งผลกระทบต่อสุขภาพได้
ข้อควรระวังในการบริโภคดอกอัญชัน
- ผู้ใช้ยาต้านการแข็งตัวของเลือด: ควรหลีกเลี่ยงหรือลดปริมาณการบริโภค เนื่องจากดอกอัญชันมีฤทธิ์ช่วยละลายลิ่มเลือด อาจทำให้ยาออกฤทธิ์แรงขึ้นและเสี่ยงต่อการเกิดเลือดออก
- อย่าดื่มน้ำอัญชันเข้มข้นเกินไป: ควรชงในปริมาณที่พอเหมาะและไม่ควรดื่มแทนน้ำเปล่า
- ผู้ที่มีอาการแพ้: ผู้ที่มีประวัติแพ้ละอองเกสรดอกไม้ควรระวังการสัมผัสหรือบริโภคดอกอัญชัน เนื่องจากอาจเกิดอาการแพ้ได้
