ทำไมห้ามกินยาพร้อม "ส้มโอ" "เกรปฟรุต" ส่งผลกระทบมากกว่าที่คิด
ยาเป็นหนึ่งในเครื่องมือสำคัญที่แพทย์ใช้ในการรักษาและควบคุมโรค หากคุณต้องการให้ยาออกฤทธิ์ได้อย่างเต็มที่และเห็นผลในการรักษาตามที่คาดหวัง การทานยาให้ตรงตามขนาดและเวลาที่แพทย์หรือเภสัชกรแนะนำเป็นสิ่งสำคัญมาก แต่รู้หรือไม่คะว่า การทานยาเพียงอย่างเดียวนั้นอาจไม่เพียงพอ เพราะบางครั้งยาบางชนิดก็อาจมีปฏิกิริยากับอาหารบางชนิดได้ ซึ่งอาจส่งผลต่อประสิทธิภาพของยาหรือทำให้เกิดผลข้างเคียงที่ไม่พึงประสงค์ได้ และผลไม้ 2 ชนิดที่มีผลกระทบต่อการกินยาคือ "ส้มโอ" กับ "เกรปฟรุต"
ทำไมห้ามกินยาพร้อม "ส้มโอ" กับ "เกรปฟรุต"
ผู้เชี่ยวชาญพบว่าในส้มโอและเกรปฟรุตมีสารชนิดหนึ่งชื่อว่า "ฟิวแรโนคูมาริน" โดยเฉพาะสาร "เบอร์กามอททิน" ซึ่งสารตัวนี้จะไปยับยั้งการทำงานของเอนไซม์ชนิดหนึ่งในร่างกายเรา เอนไซม์ตัวนี้มีหน้าที่สำคัญในการกำจัดยาออกจากร่างกาย พอถูกยับยั้งไป ยาก็จะถูกกำจัดออกไปช้าลง ทำให้มีปริมาณยาอยู่ในร่างกายมากขึ้นกว่าปกติ และอาจทำให้เกิดผลข้างเคียงที่รุนแรงได้
เกรปฟรุตเป็นผลไม้เขตร้อนที่เราคุ้นเคยกันดี มีต้นกำเนิดมาจากหมู่เกาะแคริบเบียน นักวิทยาศาสตร์พบว่าเกรปฟรุตนั้นเกิดจากการผสมข้ามพันธุ์กันระหว่างส้มชนิดหนึ่งในกลุ่มส้มเช้งหรือส้มหวาน กับส้มโอสายพันธุ์มาเลเซีย ทำให้เกรปฟรุตและส้มโอจัดอยู่ในตระกูลส้ม (Citrus)
ยาเหล่านี้ทานคู่กับส้มโอหรือเกรปฟรุตไม่ได้
- ยาลดไขมันในเลือด: เช่น สิมวาสแตติน, อะทอร์วาสแตติน, โลวาสแตติน
- ยาลดความดันโลหิต: เช่น ไนเฟดิพีน, ฟิโลดิปีน, ลอซาร์แทน
- ยากดภูมิคุ้มกัน: เช่น ไซโคลสปอรีน
- ยาสเตียรอยด์: เช่น บูเดโซไนด์
- ยารักษาโรคทางอารมณ์: เช่น บิวสไปโรน, เซอร์ทราลีน
- ยารักษาหัวใจ: เช่น อะมิโอดาโรน, โดรนดาโรน
- ยาแก้แพ้: เช่น เฟกโซเฟนาดีน
- ยาต้านไวรัส: เช่น ซาควินาเวียร์
- ยาปฏิชีวนะ: เช่น อิริโทรมัยซิน
- ยาฆ่าพยาธิ: เช่น อัลเบนดาโซล
- ยารักษาภาวะหย่อนสมรรถภาพทางเพศ: เช่น ซิลเดนาฟิล
- ยารักษาโรคต่อมลูกหมากโต: เช่น ไซโลโดซิน
- ยาต้านการแข็งตัวของเลือด: เช่น เอพิซาแบน, ไรวารอกซาแบน
หากคุณกำลังทานยาอยู่ ควรปรึกษาเภสัชกรก่อนทานส้มโอหรือเกรปฟรุตเสมอ เพื่อความปลอดภัย
ส้มโอและเกรปฟรุตยังคงส่งผลต่อยาได้ถึง 3 วัน
หลายคนอาจเข้าใจผิดว่า การกินส้มโอหรือเกรปฟรุตจะส่งผลต่อยาเพียงแค่ช่วงเวลาที่กินพร้อมกันเท่านั้น แต่ความจริงแล้วผลกระทบของสารในส้มโอและเกรปฟรุตต่อร่างกายสามารถอยู่ได้นานถึง 3 วันเลยทีเดียว