คุยกับหมอพิณ : ฉีดยาคุมกำเนิดกันไหมคะ

ฉีดยาคุมกำเนิดกันไหมคะ
คอลัมน์ คุยกับหมอพิณ
พ.ญ.พิณนภางค์ ศรีพหล
email:doctorpin111@gmail.com

สวัสดีค่ะ ยังคงว่ายเวียนเกี่ยวกับการคุมกำเนิดในรูปแบบต่างๆ กันอยู่นะคะ การคุมกำเนิดมีหลายวิธีให้เลือกสรรค่ะ มากมายยิ่งกว่าช่องทางการจ่ายเงินบัตรเครดิต ไม่ว่าจะแบบชั่วคราวหรือถาวร จะแบบชั่วคราว จะชั่วคราวสั้นๆ กลางๆ หรือยาวๆ หรือแบบฉุกเฉินก็มี จะกิน แปะ ฉีด ฝัง ใส่ห่วง ใส่ถุง ช่างง่ายดาย(กว่าการเลี้ยงลูกเป็นไหนๆ ใช่ไหมคะ)

ง่าย สะดวก ไม่ต้องสวดมนต์ภาวนา หรือพารานอยด์ทุกครั้งที่ประจำเดือนคลาดเคลื่อนไป 2 วัน แล้วคิดว่า "ฉันจะท้องรึเปล่า ไม่นะ ฉันไม่พร้อม" ซึ่งการคุมกำเนิดหลากหลายวิธี วิธีไหนที่จะเหมาะกับเรา ก็ขึ้นกับลักษณะนิสัย ไลฟ์สไตล์ และการวางแผนมีบุตรในอนาคต ไม่ว่าจะมีบุตรในระยะเวลาอันใกล้หรืออันไกล หรือไม่ขอมีบุตรอีกแล้ว (วางแผนครอบครัว) ของคุณผู้หญิงนะคะ

แบบยาวๆ 3-10 ปี ก็คุยกันไปแล้ว (ฝังยา ใส่ห่วงคุมกำเนิด) วันนี้จะมาแนะนำการคุมกำเนิด เวอร์ชั่นฉีดยาคุมกำเนิดค่ะ

ยาฉีดที่ว่าคือ ยาฮอร์โมน Depot medroxyprogesterone acetate ซึ่งมีฤทธิ์ในการคุมกำเนิดได้ยาวนานถึง "3 เดือน" ซึ่งกลไกการคุมกำเนิดก็เหมือนกับยาฝังเลยค่ะ คือจะยับยั้งไข่ตก ทำให้มูกปากมดลูกข้นเหนียวสเปิร์มว่ายผ่านยาก และเยื่อบุมดลูกไม่หนานุ่ม (คือไม่เหมาะที่จะฝังตัว)

ฉีดตอนไหนดีล่ะ ฉีดตอนมีประจำเดือนก็ได้ค่ะ (โปรดทิ้งความเชื่อ ห้ามฉีดยาตอนมีประจำเดือนนะคะ มันไม่จริงค่ะ) หรือจะฉีดช่วงไหนก็ได้ที่ไม่ได้ตั้งครรภ์อยู่ โดยหมอจะนัดฉีดยาคุมทุกๆ 3 เดือน ถ้ามาฉีดช้ากว่ากำหนดเกิน 15 สัปดาห์ควรจะคุมกำเนิดวิธีอื่นร่วมด้วยอีก 7 วันค่ะ

ยาฉีดคุมกำเนิดเหมาะสำหรับสตรีขี้ลืม (ลืมกินยาคุม แต่อย่าลืมมาฉีดยาคุมตามนัดนะคะ) คุณแม่หลังคลอดที่ให้นมบุตร เพราะยาฉีด ไม่รบกวนการสร้างน้ำนมค่ะ

ในขณะที่ยาคุมชนิดฮอร์โมนรวมแบบที่กินเป็นแผงๆ จะทำให้น้ำนมไหลน้อยลง และการฉีดยาคุมกำเนิดยังมีข้อดีที่นอกเหนือการคุมกำเนิดด้วยนะคะ

ประโยชน์อื่นๆ ได้แก่ หากใช้นานๆ จะช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดมะเร็งมดลูกได้ ช่วยลดอาการปวดท้องน้อย ปวดประจำเดือน จากโรคเยื่อบุมดลูกเจริญผิดที่ได้

ผลข้างเคียงที่พบได้ในช่วงแรก บางรายอาจมีเลือดออกกะปริดกะปรอยให้รำคาญได้ค่ะ แต่หลังฉีดไปนานๆ ประจำเดือนก็จะหายไป แห้งสบายบ๊ายบายผ้าอนามัย บางรายอาจมีน้ำหนักตัวขึ้นได้ และถ้าต้องการเปลี่ยนใจมีบุตร มันจะไม่ได้ปุ๊บปั๊บทันใจแบบ ยาคุมชนิดรับประทานแผงๆ ที่หยุดปุ๊บติดปั๊บ หรือถุงยางไม่ใส่ปุ๊บท้องปั๊บค่ะ หลังหยุดยาฉีด กว่าจะมีบุตรใช้เวลาเฉลี่ยถึง 10 เดือนค่ะ

วันนี้ก็ได้ความรู้อีก 1 ช่องทางของการคุมกำเนิดแล้วนะคะ ถ้าสนใจวิธีนี้สามารถสอบถามได้ที่โรงพยาบาลที่คุณสะดวกไปใช้บริการเลยค่ะ สวัสดีค่ะ

 

ขอบคุณภาพประกอบ : http://www.istockphoto.com/