รู้เรื่องพิธีปูที่นอน และพิธีเรียงหมอน

"ขอให้เย็นเหมือนฟัก หนักเหมือนแฟง ให้อยู่เรือนเหมือนก้อนเส้า เฝ้าเรือนเหมือนแมวคราว"

เป็นคำกล่าว ผู้เฒ่า ผู้แก่ สามีภรรยา ที่ใช้ชีวิตอยู่ร่วมกันมาจนแก่เฒ่า ให้พรแก่คู่บ่าวสาวขณะทำพิธีปูที่นอน ภาพบรรกาศของขั้นตอนสุดท้ายในพิธีแต่งงานแบบไทย นี้เป็นที่รู้กันว่า คู่บ่าวสาวจะได้เริ่มต้นครองคู่ และกินอยู่ หลับนอน ในบ้านเดียวกัน บนเตียงเดียวกัน ไปจนแก่เฒ่า เหมือนกันกับคู่ผัว - เมีย ที่เจ้าภาพเชิญมาทำพิธีปูที่นอน เรียงหมอน

คุณสมบัติของผู้ทำพิธีปูที่นอน เรียงหมอน ผู้ใหญ่ ผัว - เมีย ที่ใช้ชีวิตครองคู่กันมา ยั่งยืน ไม่เคยทะเลาะเบาะแว้งมีทรัพย์สินเงินทอง สมบัติ อยู่ด้วยกันมาด้วยความผาสุข สวัสดี เป็นที่นับ นับหน้าถือตาของสังคมพอสมควร กล่าวคือเป็น คู่ผัวเมีย ที่มีศิริมงคล ในการร่วมชีวิตคู่ มาเป็นผู้ทำพิธีปูที่นอน เรียงหมอน

ใน "พิธีปูที่นอน" ผู้ที่ทำพิธียังต้องเตรียมข้าวของสำหรับเข้าพิธีอย่าง ฟักเขียวลูกหนึ่ง หม้อใหม่ใส่น้ำหนึ่งและถั่วงา รวมอยู่กับทุนสินสอดวางไว้บนพานหนึ่ง นำไปวางไว้ข้างที่นอน เป็นเครื่องหมายสำหรับ การอำนวยพรว่าให้คู่บ่าวมีใจเย็นเหมือนน้ำกับฟัก มีน้ำใจหนักแน่นดั่งหม้อที่ใส่น้ำจนเต็มมีแต่ความเจริญวัฒนาเหมือนถั่วงา แล้วผู้ใหญ่ฝ่ายเจ้าบ่าวและเจ้าสาวก็จัดแจงวางหมอนหนุนศีรษะครั้นแล้วผู้ใหญ่คู่ที่ได้รับเชิญ มาจัดทำพิธีนี้ก็ลงนอนก่อนเป็นปฐมฤกษ์ ให้หญิงนอนซ้าย ผู้ชายนอนขวาในขณะเดียวกันผู้ใหญ่ทั้งสองท่านก็ต้องพูดคุยกันด้วยคำอันเป็นศิริมงคล ประมาณว่าอวยพรให้คู่บ่าว-สาวอยู่กันอย่างมีความสุข จากนั้นเป็นอันเสร็จ

เกร็ดสำคัญใน "พิธีปูที่นอน"

พิธีปูที่นอน เรียงหมอน จุดสำคัญคือผู้ที่ได้รับเลือกมาทำพิธี ต้องเป็นคู่ที่เป็นตัวอย่างที่ดี เป็นคู่ที่มีศิริมงคล เป็นแบบอย่างที่ดีแก่คู่บ่าวสาว ซึ่งในพิธีปูที่นอนนี้ ญาติผู้ใหญ่ฝ่ายเจ้าสาว จะจัดเตรียมผ้าปูที่นอน หมอน มุ้งเครื่องนอน โดยปูไว้เรียบร้อยแล้ว มิได้หมายความว่า คู่ผัว-เมีย ที่มาทำพิธีจะต้องปูที่นอน หรือจัดที่นอนให้คู่บ่าวสาวได้นอน โดยไม่ต้องทำอะไร  แต่เป็นเพียงแค่ให้คู่ผัว - เมีย ที่ได้เลือกมาทำพิธีมาช่วยจัดให้เข้าที่เข้าทาง ทำเหมือนตระเตรียมที่นอนให้เหมาะสม เป็นเพียงพิธีการเท่านั้น

ตามโบราณได้กล่าวไว้ว่า คู่บ่าวสาวใดเนรคุณท่านทั้งสองนี้ จะมีอันเป็นไปครอบครัวไม่เป็นสุขจึงเป็นเรื่องน่าคิดว่า เมื่อทำพิธีแต่งงานควรจะหาผู้ที่เคารพนับถือที่ใกล้ชิดสนิทสนมมาปูที่นอนให้ดีหรือไม่ เพราะหากมีความใกล้ชิดสนิทสนมกันมาก ย่อมมีเหตุให้ผิดใจกันง่าย


ดังนั้นอาจจะเลือกเป็นบุคคลที่ผู้คนนับหน้าถือตาในวงกว้าง รู้จักกับพ่อแม่ของเจ้าบ่าว-เจ้าสาว และตัวเจ้าบ่าว-เจ้าสาวในระดับหนึ่งไม่ต้องถึงกับสนิทสนมมากนัก มาทำพิธีนี้ให้ก็ได้ แต่ต้องเป็นบุคคลที่มีคุณสมบัติตามที่กำหนด การเนรคุณต่อผู้ที่ปูที่นอนให้เจ้าบ่าว-เจ้าสาว จะทำให้เจ้าบ่าว-เจ้าสาวมีอันเป็นไปหรือไม่นั้นจะจริงเท็จประการใด ก็ขึ้นอยู่กับความเชื่อของแต่ละบุคคล แต่ความจริงอยู่ที่ว่าผู้ที่ได้รับเลือกให้มาเป็นผู้ปูที่นอนให้นั้น ย่อมถือว่าผู้นั้นเป็นบุคคลที่ควรค่าแก่การยกย่อง ควรเคารพนับถือของเจ้าบ่าว-เจ้าสาว และพ่อแม่ทั้งสองฝ่าย หากเจ้าบ่าวเจ้าสาวกระทำการเนรคุณ แสดงให้เห็นว่าเจ้าบ่าวเจ้าสาวเป็นคนอกตัญญูมีพฤติกรรมที่ไม่ดีงาม ไม่เหมาะสมอย่างยิ่ง คู่บ่าวสาวประเภทนี้ย่อมไม่ประสบความสำเร็จในชีวิต เนื่องจากพฤติกรรมของเอง สังคมจะติฉินนินทา เหตุเพราะผู้ที่จะทำเช่นนั้นได้ สังคมถือว่าเป็นพวกจิตใจไม่งาม ลืมความดีของผู้มีพระคุณที่ตนเองและวงศ์ตระกูลยกย่อง เมื่อประพฤติเนรคุณเช่นนี้ แล้วจะประสบความสำเร็จในชีวิตได้อย่างไรก็คิดเอาก็แล้วกัน ตรงนี้คุณพ่อคุณแม่ของเจ้าบ่าว-เจ้าสาว ต้องระมัดระวังกันสุดๆ ไม่ให้เกิดกรณีนี้ เพราะความจริงคือพ่อแม่นั่นแหละ จะเป็นผู้เชิญ ถ้าเพิกเฉยปล่อยให้มีเหตุการณ์เนรคุณเกิดขึ้น อาจถูกเหมารวมว่าเป็นคนไม่ดี เป็นผู้เนรคุณคนไปด้วย เพราะสั่งสอนลูกไม่ดี

ปัจจุบันการแต่งงานมักไม่สร้างเรือนหอ เจ้าบ่าวเลยไม่ต้องนอนเฝ้าหอ ให้ต้องว้าเหว่ใจ แต่งงานแล้วส่งตัวกันกลางคืนนั้นทีเดียวรวบรัดสั้นเข้ามาก็ดีเหมือนกัน พิธีมงคลอย่างพิธีปูที่นอนก็เป็นอันเสร็จเพียงเท่านี้

ทำไมหญิงต้องนอนซ้าย ชายต้องนอนขวา

ในความเป็นจริงที่เป็นเช่นนี้ก็เพราะว่าผู้ที่นอนอยู่ทางขวาในที่นี้คือฝ่ายชาย จะอยู่ใกล้ประตูมากที่สุด หากมีเหตุอันตรายใด ๆ เกิดขึ้น ก็จะสามารถปกป้อง คุ้มครองภรรยาของตนได้ทันท่วงทีนั่นเอง

สีของผ้าปูที่นอน

ส่วนใหญ่แล้วถ้าเป็นประเพณีไทย สีของผ้าปูที่นอนจะไม่จำกัดแค่สีใดสีหนึ่งเท่านั้น แต่จะเลือกตามความเหมาะสมอย่างสีชมพู สีฟ้า หรือเลือกตามความชอบของคู่บ่าวสาว แต่สำหรับการแต่งงานในประเพณีจีนจะจำกัดสีของผ้าปูที่นอนให้ใช้เฉพาะสีแดงเท่านั้น