คุณค่าของนมแม่หลัง 6 เดือน หรือ 1 ปี

น้ำนมแม่นับว่าเป็นอาหารที่ดีที่สุด เหมาะสมที่สุดสำหรับทารกตั้งแต่แรกเกิด ทำให้ลูกได้รับสารอาหารครบถ้วนและมีภูมิคุ้มกันที่ดี แต่พอครบหกเดือนปุ๊บ น้ำนมแม่ก็กลายเป็นน้ำนมที่ไม่มีประโยชน์ไปในทันทีเลย ข้อนี้เราเชื่อกันอย่างนั้นมาตลอด เราลองมาดูกันดีกว่าว่าความจริงเป็นยังไง จากงาน วิจัยต่างๆ พบว่า สารอาหารในนมแม่นั้น หลังจาก 1 ปีไปแล้ว (12-23 เดือน) ในน้ำนมแม่ปริมาณ 15 ออนซ์ ให้สารอาหารกับทารกในสัดส่วนที่ลดลง

คราวนี้มาดูในเรื่องของภูมิคุ้มกันบ้าง ในช่วง 2-3 วันแรกหลังคลอด ในนมแม่ที่เป็นน้ำนมเหลืองนั้น มีปริมาณภูมิคุ้มกันสูงมาก จำเป็นอย่างยิ่งที่ทารกแรกคลอดทุกคนจะต้องได้รับน้ำนมนี้ ในช่วง 1-24 เดือนหลังจากนั้น สัดส่วนของภูมิคุ้มกันจะเปลี่ยนแปลงไป บางตัวลดลง บางตัวเพิ่มขึ้น แต่ไม่ได้หายหรือหมดไปเลยนะคะ

และจากการวิจัยพบว่า ในนมแม่ปริมาณ 1 ช้อนชามีเซลล์ที่ฆ่าเชื้อโรคถึง 3,000,000 เซลส์ เพราะฉะนั้น ถึงลูกจะได้กินนมแม่แค่วันละ 1 ช้อนชา ก็ยังมีคุณค่าอยู่ดี และยังพบว่า เด็กที่หย่านมแม่ (เลิกนมแม่) ก่อน 2 ปี มีความเสี่ยงต่อความเจ็บป่วยเพิ่มขึ้น

ถึงแม้เวลาจะผ่านไป ก็ไม่ได้ทำให้คุณค่าและประโยชน์ของนมแม่ลดลงเลย สิ่งที่ลดลงคือปริมาณนมแม่ที่ร่างกายผลิตได้ต่างหาก ซึ่งเป็นความเปลี่ยนแปลงตามธรรมชาติค่ะ เพราะไม่มีสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมชนิดไหนที่ดำรงชีวิตด้วยการกินนมไปจนตาย พอเริ่มวัย 6 เดือนก็เริ่มหาอาหารอื่นให้ เพราะระบบการย่อยอาหารของร่างกายเขาเริ่มพัฒนาได้แล้ว เริ่มมีฟันขึ้น เพื่อใช้ในการบดเคี้ยวอาหารอื่น หลังจาก 6 เดือนเราจึงค่อยๆ ให้อาหารอื่นเพิ่มขึ้น ตามปริมาณนมแม่ที่เริ่มจะลดลง จึงแนะนำว่าหลัง 6 เดือนไปแล้ว ถ้าปริมาณนมแม่ลดลง ให้ลูกกินอาหารเสริมปริมาณเพิ่มขึ้นแทน แล้วให้พยายามกินนมแม่ต่อไป ไม่ใช่เสริมด้วยนมผสมนะคะ ตามธรรมชาติแล้ว ถ้าลูกยังคงดูดนมแม่อย่างต่อเนื่อง น้ำนมแม่ก็จะไม่หมด อาจจะน้อยลงตามเวลา แต่ไม่หมด แล้วก็ยังมีคุณค่าอยู่เต็มเปี่ยมอีกด้วยค่ะ ตามธรรมชาติหลัง 1 ปี ถึงแม่ส่วนใหญ่จะปั๊มนมได้น้อยลงก็ไม่ต้องกังวลนะคะ ให้ลูกได้ดูดนมแม่วันละ 3-4 ครั้ง ร่วมกับอาหารเสริมที่เหมาะสมก็เพียงพอ ไม่จำเป็นต้องเสี่ยงไปกินนมผสมเลย

รู้กันอย่างนี้แล้ว คุณแม่ทั้งหลายก็ควรให้ลูกดื่มนมจากแม่ให้นานที่สุดเท่าที่น้ำนมของแม่ยังคงมีนะคะ แม้จะมีปริมาณลดลง คุณค่าลดลงบ้างก็ยังมีคุณค่ามากกว่านมผสมที่เราให้ลูกรับประทานกันนะคะ เพียงแต่เสริมอาหารอื่นเข้าไปด้วยก็พอคะ