ปกป้องลูกจากอาการข้างเคียงของวัคซีน

เมื่อพาเจ้าตัวเล็กไปฉีดวัคซีนแล้วมักจะมีไข้ มีอาการบวมแดงเป็นไตแข็งๆ เพียงแค่อาการเหล่านี้ ก็ทำให้คุณพ่อและคุณแม่หลายๆ คนเกิดความกังวลใจไม่น้อยใช่ไหมคะ ซึ่งอาการต่างๆ ที่เกิดขึ้นกับเจ้าตัวเล็กหลังได้รับวัคซีนนั้น จะมีความแตกต่างกันไปตามชนิดของวัคซีน ดังนั้นการดูแลจะต้องแตกต่างกันไปด้วยค่ะ วันนี้เรามีคำอธิบายเกี่ยวกับปฏิกิริยาและผลข้างเคียงของวัคซีนมาฝากกันค่ะ

1. ปฏิกิริยาที่เกิดขึ้นทั่วไป มักจะเกิดกับการฉีดวัคซีนที่มีชีวิต อย่างเช่น วัคซีนหัด หัดเยอรมัน สุกใส คางทูม ซึ่งก็คือวัคซีนที่ยังมีชีวิตแต่เชื้อถูกทำลายให้มีความรุนแรงน้อยลง ปฏิกิริยาที่เกิดจะมีมากกว่าวัคซีนชนิดที่ไม่มีชีวิต คือ เมื่อฉีดเข้าไปแล้วเชื้อโรคอ่อนๆ เหล่านั้นจะยังมีการแบ่งตัว ทำให้ร่างกายมีการตอบสนองต่อเชื้อนั้น เจ้าตัวเล็กอาจจะมีไข้ ปวดศีรษะ เบื่ออาหาร อ่อนเพลีย และปวดตามกล้ามเนื้อ ส่วนใหญ่มักเกิดในช่วง 1-2 สัปดาห์หลังจากได้รับวัคซีน ดังนั้น ควรให้ลูกน้อยกินยาลดไข้ตามที่คุณหมอให้มา หมั่นเช็ดตัวและให้ลูกนอนพักผ่อนมากๆ อาการเหล่านี้ก็จะดีขึ้นเองค่ะ

2. ปฏิกิริยาที่เกิดขึ้นเฉพาะที่ มักเป็นอาการที่พบได้บ่อยที่สุดแต่มีความรุนแรงน้อยที่สุด มักพบในวัคซีนชนิดไม่มีชีวิต เช่น วัคซีนบาดทะยัก คอตีบ ส่วนอาการที่พบได้มากคือ ปวด บวม แดง แต่จะเกิดเฉพาะบริเวณที่ฉีดวัคซีนเท่านั้น มักเกิดขึ้นภายใน 3 ชั่วโมงหลังจากได้รับวัคซีน แต่มีความรุนแรงของอาการค่อนข้างน้อย หลังจากฉีดวัคซีนชนิดนี้คุณพ่อคุณแม่ไม่ต้องทำอะไรเลยค่ะ อาการปวด บวม แดงจะหายไปเองภายใน 1-3 วัน ไม่ต้องนวดหรือคลึงเพราะจะทำให้ลูกเจ็บมากขึ้น

3. การแพ้วัคซีน อาจเกิดจากการแพ้ตัววัคซีน หรือส่วนประกอบในตัววัคซีนก็ได้ ซึ่งพบได้น้อยประมาณ 1 : 500,000 แต่ความรุนแรงอาจมากถึงขั้นเป็นอันตรายต่อชีวิตได้ค่ะ ถ้าแพ้แบบรุนแรงจะเกิดอาการเร็วมาก หลังจากได้รับวัคซีนภายในไม่กี่นาทีหรืออาจเป็นชั่วโมงก็ได้ อาการที่พบส่วนใหญ่ คือ จะมีผื่นคล้ายลมพิษขึ้น หรืออาจบวมรอบดวงตา ลำคอ และมีอาการเหมือนหายใจไม่ออก หายใจลำบาก มีเสียงวี้ดเวลาหายใจ และอาจรุนแรงถึงขั้นความดันโลหิตต่ำและช็อกไปเลยก็เป็นได้ ถ้าคุณพ่อคุณแม่สังเกตเห็นอาการดังกล่าวควรรีบพาเจ้าตัวน้อยไปหาคุณหมอโดยเร็วที่สุดค่ะ

การพาลูกไปฉีดวัคซีนครั้งต่อไปคงไม่ทำให้คุณพ่อคุณแม่กังวลใจอีกแล้วใช่ไหมคะ เพราะเมื่อรู้สาเหตุแล้วก็หมั่นสังเกตอาการของเจ้าตัวเล็ก หากมีอาการไม่ดีขึ้นก็รีบไปหาหมอทันที เพียงเท่านี้ก็ช่วยลูกน้อยให้ห่างไกลจากอาการข้างเคียงต่างๆ และยังได้รับภูมิคุ้มกันที่ดีจากวัคซีนอีกด้วยค่ะ