'เฟมินิสม์' ครองแชมป์คำศัพท์แห่งปี 2017

ขบวนการเคลื่อนไหวของกลุ่มสตรีเพศที่ขยายตัวทั่วโลก ทำให้ เมอร์เรียม-เวบสเตอร์ พจนานุกรมออนไลน์ที่น่าเชื่อถือสุดในสหรัฐฯ ยกให้คำว่า ‘เฟมินิสม์’ หรือ ‘สตรีนิยม’ เป็นคำศัพท์แห่งปี 2017 เนื่องจากมีปริมาณการสืบค้นเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว

พจนานุกรมออนไลน์ เมอร์เรียม-เวบสเตอร์ (Merriam-Webster) ส่งท้ายปี 2017 ด้วยการประกาศว่า การค้นหาศัพท์คำว่า ‘เฟมินิสม์ (Feminism)’ เพิ่มสูงถึง 70 เปอร์เซ็นต์ เมื่อเทียบกับปี 2016 โดยการค้นหามีจำนวนเพิ่มมากขึ้นหลังจากการเดินขบวนของผู้หญิง (Women's March) ในกรุงวอชิงตัน ดีซี และเมืองอื่น ๆ ทั่วสหรัฐ เมื่อวันที่ 21 มกราคม หลังจากที่ โดนัลด์ ทรัมป์ เข้าพิธีสาบานตนเข้ารับตำแหน่งผู้นำสหรัฐฯ ได้เพียงหนึ่งวัน

นอกจากนั้น คำว่า ‘เฟมินิสม์’ ยังได้รับแรงหนุนจากรายการโทรทัศน์ซีรีส์ ‘เดอะ แฮนด์เมดส์ เทล (The Handmaid's Tale)’ ของ Hulu ซึ่งอธิบายอนาคตแย่ ๆ ที่ผู้หญิงต้องใช้ชีวิตในฐานะนางสนมอยู่ท่ามกลางการปกครองแบบเผด็จการ และภาพยนตร์ฮอลลีวูดเรื่อง ‘วันเดอร์ วูแมน (Wonder Woman)’ ที่แสดงนำโดย กัล กาด็อท (Gal Gadot) นักแสดงหญิงแกร่งจากอิสราเอล

เมอร์เรียม-เวบสเตอร์ กล่าวว่า การสืบค้นคำว่า ‘เฟมินิสม์’ เพิ่มล้นหลามหลังจากข่าวอื้อฉาวเกี่ยวกับการล่วงละเมิดทางเพศในหมู่ดาราดังระดับฮอลลีวูด ลามไปยังแวดวงธุรกิจ และการเมือง ซึ่งช่วยกระตุ้นให้เกิดแคมเปญ #MeToo การเคลื่อนไหวบนโซเชียลมีเดียของผู้หญิงทั่วโลก และส่งผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางสังคมครั้งสำคัญ

ปัจจุบัน พจนานุกรมได้ให้คำจำกัดความ ‘เฟมินิสม์’ ไว้ว่า ทฤษฎีทางการเมือง เศรษฐกิจ และสังคม เกี่ยวกับความเสมอภาคทางเพศของสตรี นอกจากนั้น การทำกิจกรรมรณรงค์เคลื่อนไหวในนามของ ‘กลุ่มสิทธิสตรี’ ในสังคมยุคปัจจุบันก็ถือเป็นเฟมินิสม์ด้วยเช่นกัน

 

อีกคำหนึ่งที่เกือบขึ้นครองแชมป์คำแห่งปี 2017 คือ ‘Complicit’ แปลแบบสั้น ๆ ได้ว่า ‘รู้เห็นเป็นใจ’ ซึ่งเชื่อมโยงกับกรณีที่ เจมส์ โคมีย์ (James Comey) อดีตผู้อำนวยการหน่วยงานสืบสวนกลางสหรัฐฯ ถูกปลดจากตำแหน่งแบบสายฟ้าแลบ หลังจากสืบหาความจริงเรื่องรัสเซียแทรกแซงการเลือกตั้งสหรัฐฯ และการตอบไม่ตรงคำถามของ อิวานกา ทรัมป์ (Ivanka Trump) ลูกสาวคนโตของทรัมป์ กรณีเข้ารับตำแหน่งที่ปรึกษาอาวุโสประจำทำเนียบขาว จนรายการโทรทัศน์สไตล์ตลกร้าย Saturday Night Live ทำคลิปโฆษณาน้ำหอมออกมาล้อเลียนในชื่อ ‘Complicit’ ทำให้การค้นหาคำศัพท์ดังกล่าวเพิ่มขึ้น 100 เท่าตัว

ส่วนคำอื่น ๆ ที่มีการบันทึกไว้ในปี 2017 คือ ‘Dotard’ แปลว่า ‘ปัญญาอ่อน’ ซึ่งผู้นำเกาหลีเหนือ ‘คิม จอง อึน’ ใช้ในแถลงการณ์ตอบโต้คำขู่ของทรัมป์ เมื่อเดือนกันยายนที่ผ่านมา